Κριτική ταινίας: Αναρχία (Cymbeline)

anarchy1
ΠΕΜΠΤΗ, 23 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2015

Δεν αρκεί ένα μοντέρνο, σημερινό σκηνικό με το αυθεντικό κείμενο του Shakespeare για σενάριο προκειμένου να σκηνοθετηθεί μια εύστοχη κινηματογραφική μεταφορά ενός έργου του μεγάλου συγγραφέα.

Ο Baz Luhrmann όταν μετέφερε το Ρωμαίο και την Ιουλιέτα στο σήμερα το έκανε με μεράκι και όραμα, συνδύασε την αισθητική του βίντεοκλιπ με το ελισαβετιανό θέατρο και διάβασε πολύ καλά ό, τι βρισκόταν ανάμεσα στις γραμμές της γνωστότερης ιστορίας αγάπης που έχει γνωρίσει ο κόσμος.

Το να πάρεις απλά κάποιο από τα λιγότερο γνωστά έργα ενός από τους μεγαλύτερους συγγραφείς και να το εντάξεις στην κουλτούρα του iPad, των κινητών με φωτογραφική κάμερα, των δερματοφορεμένων μηχανόβιων και των διεφθαρμένων, ναρκομανών αστυνομικών, όπως στην περίπτωση της Αναρχίας, δεν πιστοποιεί και το ανάλογο ρηξικέλευθο αποτέλεσμα. Και αυτό γίνεται επειδή η βάση δε δίνεται στην επιπλέον αναγνώριση του παραγνωρισμένου θεατρικού, μα (πιθανολογώ) στη μανία του δημιουργού να δείξει πως δεν είναι σαν τους υπόλοιπους. Ναι μεν θέλει να διασκευάσει τον Κυμβελίνο, μα δεν καταφέρνει να φέρει σε πέρας τις δύο βασικότερες προϋποθέσεις: πρώτον, να κάνει την πλοκή του όσο το δυνατόν περισσότερο κατανοητή.

Πρόκειται για ένα θεατρικό κάπως περίπλοκο ως προς την παρουσίαση των γεγονότων, με αρκετούς χαρακτήρες οι οποίοι παίζουν σημαντικούς ρόλους στην εξέλιξη της πλοκής και ο καθένας τους έχει ένα ανάλογο βάθος, έναν λόγο ύπαρξης, έναν συμβολισμό, αν θέλετε, σχετικά με το ποια ανθρώπινη πλευρά αντικατοπτρίζει. Έτσι, οι περισσότεροι από αυτούς τους χαρακτήρες καταλήγουν να φαίνονται ρηχοί, εμφανίζονται μόνο όπου το απαιτεί η πλοκή και θεωρείται a priori δεδομένο πως ο θεατής καταλαβαίνει όλη τους τη κοσμοθεωρία. Και σε ανάλογα επίπεδα κυμαίνονται και οι ερμηνείες, με τους Ed Harris και Ethan Hawke να ξεχωρίζουν ανάμεσα στους κάκιστους νεαρούς πρωταγωνιστές, Dakota Johnson και Penn Badgley, όπως και στους «διακοσμητικούς» υπόλοιπους.

Δεύτερον, μπορεί να ακούγεται περισσότερο ακαδημαϊκό σαν κριτήριο το συγκεκριμένο, μα δεν καταφέρνει να αναδείξει τη σημασία του συγκεκριμένου θεατρικού έργου και την αξία του. Όταν ένα σχετικά άγνωστο έργο διασκευάζεται, αυτό πρέπει να γίνεται για να προβληθεί σε μεγαλύτερη μερίδα κόσμου και να αναγνωριστεί γι’ αυτό που είναι. Αντιθέτως, στη συγκεκριμένη περίπτωση, δείχνει να επικρατεί περισσότερο μια επιδειξιομανία του τύπου «εγώ δε θα κάνω τα γνωστά μα θα δείξω πως κατέχω τα πιο άγνωστα», με αποτέλεσμα η ανάγνωσή του να είναι ακόμα περισσότερο επιδερμική.

Αν θέλετε να έρθετε σε επαφή με το σχεδόν άγνωστο αυτό έργο, διαβάστε το πρώτα. Διότι μέσω της συγκεκριμένης ταινίας δε νομίζω  να καταλάβετε τόσο την πλοκή του όσο και την γενικότερη αξία του.

Δείτε το τρέιλερ, όπως κυκλοφόρησε στο youtube.

Σκηνοθεσία: Michael Almereyda. Πρωταγωνιστούν: Ethan Hawke, Ed Harris, Milla Jovovich. Στους κινηματογράφους από την Tanweer.

Φοίβος Κρομμύδας