Ιστορία, μυθοπλασία και ψυχανάλυση στο τελευταίο δεκαήμερο του Φεβρουαρίου.

Ιστορία της ελληνικής αστυνομικής λογοτεχνίας 
Ο Γιάννης Μάρης και οι άλλοι...
Φίλιππος Φιλίππου 

Το πρώτο ελληνικό μυθιστόρημα με αστυνομική πλοκή ήταν το Έγκλημα του Ψυχικού (1927) του Παύλου Νιρβάνα, που όμως αποτελούσε παρωδία του είδους. Ο Νιρβάνας προσπάθησε ν’ αναλύσει την κοινωνία του καιρού του, χρησιμοποιώντας ως ήρωες αστούς και ανθρώπους του λαού. Το 1938, η Ελένη Βλάχου δημοσίευσε στην Καθημερινή το μυθιστόρημα Το μυστικό της ζωής του Πέτρου Βερίνη, με θέμα τα μυστικά μιας αστικής οικογένειας στο Ψυχικό. Το 1952, ο Χρήστος Χαιρόπουλος δημοσίευσε στο Εμπρός τα Καλλιστεία του θανάτου, όπου καθρεφτιζόταν η αθηναϊκή κοινωνία της εποχής.

Το καλοκαίρι του 1953, ο Γιάννης Μαρής δημοσίευσε στο περιοδικό Οικογένεια το  Έγκλημα στο Κολωνάκι. Ήρωας ήταν ο αστυνόμος Μπέκας, όνομα που έγινε θρυλικό στην αστυνομική λογοτεχνία. Ήταν η αρχή ενός λογοτεχνικού και ραδιοφωνικού ρεύματος που διήρκεσε είκοσι χρόνια, μέχρι την πτώση της δικτατορίας.

Η επιτυχία των αστυνομικών μυθιστορημάτων του Μαρή προκάλεσε την εμφάνιση κι άλλων συγγραφέων στο είδος. Πριν και μετά από τον θάνατό του (1979), παρατηρήθηκε μια κάμψη στη συγγραφή αστυνομικών έργων, αλλά στη συνέχεια νέοι άνθρωποι καλλιέργησαν το είδος, εμπνεόμενοι από τα λογοτεχνικά ρεύματα της Ευρώπης. Έτσι, η αστυνομική λογοτεχνία άρχισε να γίνεται πάλι επίκαιρη.

Σήμερα, στις αρχές του 21ου αιώνα, όλο και περισσότεροι συγγραφείς μπαίνουν στον χορό, γράφοντας αστυνομικά μυθιστορήματα. Οι συνθήκες στην Ελλάδα της παγκοσμιοποίησης και της διαπλοκής πολιτικών και επιχειρηματιών είναι ευνοϊκές όσο ποτέ, αφού στην Αθήνα, στη Θεσσαλονίκη και σε άλλες πόλεις βρίσκεται σε έξαρση το οργανωμένο έγκλημα.

Το λιοντάρι του Μυστρά 
James Heneage 
Μετάφραση: Τιτίνα Σπερελάκη 

Η Ρωμαϊκή αυτοκρατορία δεν έπεσε ποτέ, έγινε Βυζάντιο. Ένας άνθρωπος είναι ταγμένος να σώσει αυτή την αυτοκρατορία. Αυτή είναι η ιστορία του. Ο Λουκάς Μαγκόρις, απόγονος Άγγλων πριγκίπων, είναι άνθρωπος µε σπάνιο ταλέντο για τον πόλεµο και για το εµπόριο. Σ’ αυτόν πέφτει το βαρύ καθήκον της υπεράσπισης της χώρας του και του αγαπηµένου του Μυστρά εναντίον των ασυγκράτητων οθωµανικών δυνάµεων. Το Λιοντάρι του Μυστρά ανοίγει µε τον θάνατο του Ταµερλάνου καθώς ετοιµάζεται να εισβάλει στην Κίνα των Μινγκ. Ο Μεχµέτ έχει απελευθερωθεί και κυβερνάει τα οθωµανικά εδάφη εν ονόµατι του Ταµερλάνου, αλλά ο αδερφός του, ο Σουλεϊµάν, έχει εισβάλει στην Ανατολία, έχει καταλάβει την Μπούρσα κι έχει αναγκάσει τον Μεχµέτ να επιστρέψει στο οχυρό του στην Αµάσεια. Ο Σουλεϊµάν δείχνει τώρα έτοιµος να απειλήσει ξανά τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία... 

ΚΙΝΕΖΙΚΗ ΜΕΘΟΡΙΟΣ, ΧΕΙΜΩΝΑΣ 1405.Ο αετός του Ταµερλάνου βρισκόταν στον ουρανό και η λεοπάρδαλή του στο χιόνι, ελεύθερα επιτέλους και τα δύο από τις αλυσίδες τους. Η γυναίκα επάνω στον πύργο δεν µπορούσε να τα δει. Ούτε οι Μογγόλοι στρατιώτες, που στριµώχνονταν γύρω από τις φωτιές τους· δεν µπορούσαν καν να δουν ο ένας τον άλλο εξαιτίας της χιονοθύελλας. Η ανάσα τους κρυστάλλιαζε στα γένια τους και οι φτυσιές τους είχαν γίνει πάγος όταν έφταναν στο χώµα. ∆άχτυλα χεριών και ποδιών είχαν χαθεί στη διάρκεια της πορείας, ύστερα χέρια και πόδια. Άντρες είχαν ταξιδέψει µε τα άλογά τους χωρίς µύτη για να µυρίζουν ή αυτιά για να ακούνε. [...] Η ορδή είχε ξεκινήσει από τη Σαµαρκάνδη σκυφτή, κόντρα σ’ έναν ορµητικό άνεµο που φυσούσε από τη στέπα. Λικνίζονταν αργά στις σέλες τους, µαζεύοντας όση ζεστασιά µπορούσαν από τα ζώα τους, ελπίζοντας αυτή η περιπέτεια να είναι η τελευταία του Ταµερλάνου. Οι στρατηγοί του τον είχαν εκλιπαρήσει να µην ξεκινήσει για πόλεµο. 
 

Το βιβλίο των κατόπτρων
E. O. Chirovici
Μετάφραση: Αντώνης Καλοκύρης

Πρίνστον,1987: ο καταξιωµένος ψυχολόγος και καθηγητής Τζόζεφ Βίντερ δολοφονείται άγρια. Νέα Υόρκη, 25χρόνια µετά: ο λογοτεχνικός ατζέντης Πίτερ Κατς λαµβάνει ένα χειρόγραφο. Ή µήπως πρόκειται για οµολογία;   Σήµερα: τα µυστικά του Βιβλίου των κατόπτρων έρχονται στο φως και αποκαλύπτουν γιατί οι αναµνήσεις είναι το πιο επικίνδυνο από όλα τα όπλα. Η αλήθεια του ενός είναι τα ψέµατα του άλλου... 
 
Ο E. O. Chirovici γεννήθηκε στην Τρανσυλβανία, σε µια οικογένεια µε ρουµανικές, ουγγρικές και γερµανικές ρίζες. Η πρώτη του εµφάνιση στη λογοτεχνία έγινε µε µία συλλογή διηγηµάτων, ενώ το πρώτο του µυθιστόρηµα, Η σφαγή,πούλησε100.000αντίτυπα στη Ρουµανία. Για πολλά χρόνια εργάστηκε ως δηµοσιογράφος, αρχικά σε µία διακεκριµένη εφηµερίδα και στη συνέχεια σε έναν µεγάλο τηλεοπτικό σταθµό. Από το 2013 ασχολείται αποκλειστικά µε τη συγγραφή και αυτή την περίοδο ζει στις Βρυξέλλες. Το Βιβλίο των κατόπτρων πρωτοκυκλοφόρησε στην Αγγλία τον Ιανουάριο του 2017 και µεταφράζεται σε 40 γλώσσες. 
 

Το φύλο σαν δόλωμα 
Ψυχανάλυση, πολιτική και τέχνη 
Συγγραφέας: Χλόη Κολύρη 

Το βιβλίο αυτό γράφτηκε για να περιγράψει τη στροφή, το δεύτερο µισό του 20ού αιώνα, στη µελέτη του ανθρώπινου φύλου, και µάλιστα µε το νέο όνοµα gender, από ένα αντικείµενο επιστηµονικής ή ψυχολογικής παρατήρησης σε ένα δεδοµένο αυτογνωσίας και εξέλιξης.  Όχι πια απέναντι, αλλά µέσα στο σώµα και στην ψυχή του καθενός, το φύλο δεν είναι πια απλά ένα σηµαντικό θέµα, γίνεται το θέµα που βρίσκεται στη βάση όλων των διεκδικήσεων. Γιατί ανάµεσα στο αυστηρά διµερές φύλο (άνδρας – γυναίκα) και στη νέα αντίληψη για το πολλαπλό, ρέον ή και ανύπαρκτο φύλο, µεσολαβεί ολόκληρος ο κόσµος µε τα ανθρώπινα όντα να προσπαθούν να πλησιάσουν το ένα προς το άλλο δίνοντας για κάρτα εισόδου την ιδιαίτατη και βαθύτερη βάση του εαυτού τους και περιµένοντας ότι αυτή η κάρτα θα είναι έγκυρη και εν ισχύι.  Στο βιβλίο παρουσιάζονται όλες οι έγκυρες απόψεις από τη βιολογία, την πολιτική φιλοσοφία, από τα τρία κύµατα του φεµινισµού και, τέλος, την ψυχανάλυση, κυρίως όµως τίθενται ερωτήµατα που µέχρι τώρα καταπνίγονταν γιατί φαίνονταν άκαιρα, ανεπίτρεπτα ή επικίνδυνα. ∆ιότι το φύλο έχει πάψει να είναι απλή θεωρία, έχει κατέβει στον δρόµο και διεκδικεί την εκ νέου συγκρότησή του, καθώς ακόµη µένει σκοτεινό αν στο µέλλον θα υποβαθµισθεί ή και θα εξαφανισθεί ή, αντίθετα, θα παραµείνει εσαεί το δόλωµα και το δέλεαρ για τη συνέχιση της ζωής όχι µόνο ως βιολογικής οντότητας, αλλά και ως στροφής και συµµετοχής του καθενός στον κόσµο και στους άλλους.