Οι θερινοί Ολυμπιακοί Αγώνες του 2012, που διεξάγονται μέχρι τις 12 Αυγούστου, είναι οι 30οι στην ιστορία της διοργάνωσης, με την βρετανική πρωτεύουσα να γίνεται η πρώτη πόλη που διοργανώνει για τρίτη φορά το υπέρτατο αυτό αθλητικό γεγονός.

Από το 1896, οπότε και έγιναν οι πρώτοι σύγχρονοι ολυμπιακοί αγώνες στην Αθήνα, η συγκεκριμένη διοργάνωση συνεχίζει αδιάλειπτα κάθε 4 χρόνια με εξαίρεση το Βερολίνο το 1916, το Τόκιο το 1940 και το Λονδίνο το 1944, οπότε και οι αγώνες ακυρώθηκαν λόγω Πρώτου και Δεύτερου παγκοσμίου πολέμου.

Ας δούμε όμως τα σημαντικότερα γεγονότα που στιγμάτισαν την κάθε μία από αυτές τις διοργανώσεις.

1986: Αθήνα

Η αναβίωση των ολυμπιακών Αγώνων διήρκησε από τις 6 έως τις 15 Απριλίου και συμμετείχαν 285 αθλητές, μόνο άνδρες από 14 χώρες. Ωστόσο η Σταμάτα Ρεβίθη, μητέρα ενός αγοριού 17 μηνών, έτρεξε στην κούρσα του μαραθωνίου στις 11 Απριλίου, την επόμενη δηλαδή ημέρα από τον επίσημο αγώνα των ανδρών και αν και δεν της επετράπη να εισέλθει στο στάδιο στο τέλος της κούρσας της, η Ρεβίθη ολοκλήρωσε τον μαραθώνιο σε 5 ώρες και 30 λεπτά και εξασφάλισε μαρτυρίες που επιβεβαιώνουν εγγράφως το χρόνο της. Ωστόσο μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν επίσημα έγγραφα, που να έχουν κατατεθεί και να επιβεβαιώνουν κάτι τέτοιο.

1900: Παρίσι

Οι δεύτεροι ολυμπιακοί αγώνες διεξήχθησαν στο Παρίσι με τη συμμετοχή ανδρών και γυναικών και διήρκησαν από τις 14 Μαΐου ως τις 28 Οκτωβρίου. Η μεγάλη διάρκειά τους οφείλεται στο ότι οι διοργανωτές αποφάσισαν να συνδυάσουν τους Αγώνες με την 3η Διεθνή Έκθεση των Παρισίων, και κάπως έτσι ξεκινά η εμπορευματοποίηση των Ολυμπιακών Αγώνων.

1904: Σεντ Λούις

Στην τρίτη Ολυμπιάδα, συμμετείχαν 651 αθλητές από 12 χώρες και η διεξαγωγή τους κράτησε σχεδόν 5 μήνες από την 1η Ιουλίου ως την 23η Νοεμβρίου. Είναι η δεύτερη και τελευταία φορά που το γκολφ περιλαμβάνεται στα Ολυμπιακά αθλήματα. Έκτοτε αφαιρέθηκε από το πρόγραμμα ως …επαγγελματικό άθλημα και δεν εντάχθηκε ποτέ ξανά.

1908: Λονδίνο

27 Απριλίου μέχρι 31 Οκτωβρίου του 1908, το Λονδίνο φιλοξένησε τους Ολυμπιακούς αγώνες που θα έμεναν στην ιστορία ως οι Ολυμπιακοί όπου πρωτοεμφανίστηκε η πολιτική. Ο λόγος: επειδή δεν επετράπη στους Φιλανδούς, που η χώρα τους τελούσε υπό ρωσική κατοχή, να φέρουν τη σημαία τους και αυτοί αντί της ρωσικής προτίμησαν να παρελάσουν χωρίς σημαία.

1912: Στοκχόλμη

5 Μαΐου με 22 Ιουλίου, μόλις 2,5 μήνες η διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων στη Στοκχόλμη που σημαδεύτηκε από την εξαφάνιση του ιάπωνα μαραθωνοδρόμου Σίσο Κανακούρι, ο οποίος χάθηκε στην κυριολεξία. 50 χρόνια αργότερα το μυστήριο λύθηκε: Ο Κανακούρι κατάκοπος από την κούραση στα μέσα της διαδρομής σταμάτησε να πάρει μια ανάσα στην αυλή ενός σπιτιού και η οικογένεια που τον είδε τον περιμάζεψε. Όταν ξύπνησε την επομένη συνειδητοποίησε τι είχε συμβεί και αποφάσισε να πάρει το τρένο για τη Στοκχόλμη και από εκεί το πλοίο της επιστροφής για την Ιαπωνία. Ντροπιασμένος για το τι είχε συμβεί δεν αποκάλυψε σε κανέναν τίποτα, ώσπου το 1967 επέστρεψε στη Στοκχόλμη, σε ηλικία 76 ετών, για να τερματίσει τον μαραθώνιο που είχε ξεκινήσει πριν από 55 χρόνια.

1920: Αμβέρσα

Στους ολυμπιακούς Αγώνες του 1920 (20 Απριλίου -12 Σεπτέμβρη) συμμετείχαν 2.561 άντρες και 65 γυναίκες από 29 χώρες. Τότε συμβαίνουν τρεις καινοτομίες: παρουσιάζεται η Ολυμπιακή Σημαία των 5 κύκλων, εκφωνείται ο όρκος των αθλητών και περιλαμβάνεται μία εβδομάδα με χειμερινά σπορ, γεγονός που θα σημάνει την έναρξη των χειμερινών ολυμπιακών αγώνων.

1924: Παρίσι

Η τελετή έναρξης έγινε στις 4 Μαΐου και η λήξη στις 27 Απριλίου του 1924, με 3.089 αθλητές από 44 χώρες. Στο Παρίσι ακούστηκε για πρώτη φορά το σύνθημα των Ολυμπιακών Αγώνων, «citius, altius, fortius» (γρηγορότερα, δυνατότερα, ψηλότερα).

1928: Άμστερνταμ

Η διοργάνωση καθιερώνεται στις 16 μέρες 28 Ιουλίου με 16 Αυγούστου, και οι γυναίκες κάνουν τη δυναμική τους είσοδο στον στίβο. Η ολυμπιακή φλόγα ανάβει στον Μαραθώνα και η …Coca Cola γίνεται επίσημος χορηγός.

1932: Λος Άντζελες

Το Χόλιγουντ μπαίνει στον χώρο του αθλητισμού από τις 30 Ιουλίου έως τις 14 Αυγούστου, και μαζί του έρχεται το άκουσμα του εθνικού ύμνου για τον εκάστοτε χρυσό ολυμπιονίκη, το φώτο-φίνις και η ηλεκτρονική καταγραφή των επιδόσεων.

1936: Βερολίνο

Το χιτλερικό Βερολίνο φιλοξενεί τους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1936, από την 1η ως την 16η Αυγούστου με 49 χώρες να συμμετέχουν και τον Χίτλερ να αποχωρεί από το στάδιο όταν ο μαύρος αμερικανός Τζέσι Όουενς, με τέσσερα χρυσά στο στίβο, κατέρριψε πανηγυρικά τα περί της ανωτερότητας της Άρειας Φυλής. Την ίδια χρονιά η 12χρονη τότε Δανή Ίνγκε Σέρενσεν παίρνει το χάλκινο μετάλλιο στα 200 μέτρα πρόσθιο και γίνεται η νεαρότερη κάτοχος ολυμπιακού μεταλλίου.

1948: Λονδίνο

Οι Ολυμπιακοί επιστρέφουν στη Βρετανική πρωτεύουσα μετά την απαγόρευσή τους το 1944 λόγω Δευτέρου παγκοσμίου πολέμου. 59 χώρες παίρνουν μέρος στους αγώνες που ξεκίνησαν στις 28 Ιουλίου και ολοκληρώθηκαν στις 14 Αυγούστου, με φόντο εκατομμύρια θύματα του πολέμου.

1952: Ελσίνκι

Η μάχη ΕΣΣΔ – ΗΠΑ ξεκινά στους ολυμπιακούς, που διήρκησαν από τις 19 Ιουλίου ως τις 23 Αυγούστου. Πρώτη φορά συμμετέχει η ΕΣΣΔ αλλά και το νεοσύστατο κράτος του Ισραήλ στην αθλητική διοργάνωση.

1956: Μελβούρνη

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες «μετακομίζουν» στην Αυστραλία για πρώτη φορά από τις 22 Νοεμβρίου ως της 8 Δεκέμβρη, μήνες καλοκαιρινοί φυσικά για τη χώρα. Η Δυτική και Ανατολική Γερμανία εμφανίζονται με κοινή ομάδα ενώ το αγώνισμα της ιππασίας διεξάγεται στη Στοκχόλμη, επειδή η Αυστραλία έχει επιβάλει καραντίνα στα ζώα για να αποτρέψει την εμφάνιση ασθενειών.

1960: Ρώμη

Από τις 25 Αυγούστου ως τις 11 Σεπτεμβρίου η υφήλιος μπορεί πλέον να παρακολουθεί τους ολυμπιακούς Αγώνες, που διεξάγονται στη Ρώμη μέσω της πλήρους τηλεοπτικής κάλυψης που παρέχει η Eurovision. Τότε κάνει την εμφάνισή του ο ξυπόλητος μαραθωνοδρόμος από την Αιθιοπία, Αμπέμπε Μπικίλα αλλά και ο μετέπειτα Μοχάμετ Άλι, γνωστός τότε ως Κάσιους Κλέι.

1964: Τόκιο

Η τεχνολογία της Ιαπωνίας, όπου και διεξάγονται από τις 10 έως τις 24 Οκτωβρίου οι Ολυμπιακοί Αγώνες του 1964, (πρώτη φορά σε ασιατικό έδαφος) βρίσκεται πλέον στην υπηρεσία του αθλητισμού. Η Διεθνής Ολυμπιακή Επιτροπή απέκλεισε τη Νότια Αφρική, λόγω της πολιτικής του Απαρτχάιντ, ενώ το τζούντο, το βόλεϊ γυναικών και το πένταθλο γίνονται και επίσημα ολυμπιακά αθλήματα. Ο 19χρονος πιτσιρικάς Γιοσινόρι Σακάι, που ανάβει την ολυμπιακή φλόγα είναι σύμβολο της μεταπολεμικής ειρήνης στη χώρα, καθώς γεννηθεί στη Χιροσίμα στις 6 Αυγούστου 1945, την ημέρα δηλαδή που έπεσε η ατομική βόμβα.

1968: Μεξικό

Στις 2 Οκτωβρίου ξεσπούν αιματηρές συγκρούσεις στην πόλη του Μεξικό, αντιδρώντας για τη διεξαγωγή των Αγώνων, μόλις 10 μέρες πριν την έναρξη (12 Οκτωβρίου- 27 Οκτωβρίου). Ο επίσημος απολογισμός μιλά για 4 νεκρούς και 30 τραυματίες ενώ ανεπίσημες πηγές κάνουν λόγο για 267 νεκρούς και 1000 τραυματίες. Η υψωμένη γροθιά (φορώντας μαύρο γάντι) των αθλητών Τόμι Σμιθ και Τζον Κάρλος, κατά την απονομή των μεταλλίων στα 200 μ. έχει μείνει χαραγμένη ως ένδειξη διαμαρτυρίας για την καταπίεση των μαύρων στις ΗΠΑ, ειδικά μετά τη δολοφονία του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.

Μόναχο: 1972

Η τρομοκρατική επίθεση μελών της παλαιστινιακής οργάνωσης «Μαύρος Σεπτέμβρης» κατά μελών της ομάδας του Ισραήλ στο Ολυμπιακό Χωριό στις 5 Σεπτεμβρίου (πέντε μέρες πριν τη λήξη των Ολυμπιακών Αγώνων) σημάδεψε τη διοργάνωση του Μονάχου. Ο απολογισμός ήταν 11 νεκροί Ισραηλινοί, 5 Παλαιστίνιοι και 1 Γερμανός αστυνομικός.

1976: Μόντρεαλ

Η 14χρονη Νάντια Κομανέτσι, ξεκινά την τεράστια αθλητική της πορεία με 3 χρυσά, 1 αργυρό και 1 χάλκινο μετάλλιο και γίνεται η πρώτη αθλήτρια της γυμναστικής που κερδίζει το απόλυτο 10αρι από τους κριτές. Οι Ολυμπιακοί Αγώνες (17 Ιουλίου με 1η Αυγούστου) ωστόσο σημειώνουν μία από τις μεγαλύτερες οικονομικές αποτυχίες στην ιστορία των Αγώνων.

1980: Μόσχα

Σημειώθηκαν 36 παγκόσμια, 39 ευρωπαϊκά και 74 Ολυμπιακά ρεκόρ ενώ 8 χώρες συμμετείχαν για πρώτη φορά στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Μόσχας (Κύπρος, Αγκόλα, Βιετνάμ, Μποτσουάνα, Λάος, Νικαράγουα, Σεϊχέλες και Μοζαμβίκη). Οι ΗΠΑ από την άλλη μποϊκοτάρουν την κομουνιστική Ρωσία και ο πρόεδρος τους Τζίμι Κάρτερ, απειλεί με αφαίρεση διαβατηρίου όποιον αμερικανό αθλητή συμμετάσχει. Έγιναν 9.292 έλεγχοι ντόπινγκ, όλοι αρνητικοί.

1984: Λος Άντζελες

Τα αντίποινα των σοβιετικών έρχονται σε αυτήν την ολυμπιάδα, που όπως και προηγουμένως οι ΗΠΑ, οι Ρώσοι μποϊκοτάρουν του Αγώνες (28 Ιουλίου- 12 Αυγούστου).

Η μαροκινή αθλήτρια Ναουάλ Ελ Μουταουακέλ, χρίζεται χρυσή ολυμπιονίκης στα 400 μ. μετ’ εμποδίων και γίνεται η πρώτη γυναίκα από τον μουσουλμανικό κόσμο που κατακτά τέτοια διάκριση. Αν και οι περισσότεροι από τους συμπατριώτες της χάρηκαν μαζί της, ορισμένοι φανατικοί ισλαμιστές δεν άντεξαν το γεγονός ότι έδειξε τα πόδια της μπροστά σε κόσμο και της επιτέθηκαν.

1988: Σεούλ

Το μποϊκοτάζ συνεχίζεται και στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ στη Νότιο Κορέα (17 Σεπτεμβρίου με 2 Οκτωβρίου) και χώρες όπως η κομμουνιστική Βόρεια Κορέα, η Κούβα, η Νικαράγουα, η Αιθιοπία, η Αλβανία, οι Σεϋχέλες και η Μαδαγασκάρη αρνούνται να στείλουν αθλητές. Στα σημαντικά στοιχεία των Αγώνων καταγράφεται η αφαίρεση του χρυσού μεταλλίου από τον καναδό σπρίντερ Μπεν Τζόνσον, (νικητής στα 100 μ. με 9,79) ο οποίος βρέθηκε ντοπαρισμένος. Το μετάλλιο του δόθηκε στον Καρλ Λιούις και αυτό ήταν το μεγαλύτερο σκάνδαλο, τουλάχιστον μέχρι τότε, στην ιστορία των Ολυμπιακών Αγώνων..

1992: Βαρκελώνη

Η Νότιος Αφρική παίρνει για πρώτη φορά μέρος μετά το 1960 και με τη Γιουγκοσλαβία διαλυμένη, οι Κροατία, Σλοβενία και Βοσνία εμφανίστηκαν για πρώτη φορά στη διοργάνωση. Οι αθλητές της FYROM, από την άλλη συμμετέχουν κάτω από την Ολυμπιακή Σημαία. Στο ελληνικό ενδιαφέρον, η Βούλα Πατουλίδου φωνάζει «για την Ελλάδα ρε γαμώτο» κατακτώντας το χρυσό στα 100 μέτρα με εμπόδια και ο Πύρρος Δήμας κάνει την αρχή μιας μετέπειτα λαμπρής καριέρας με την κατάκτηση του χρυσού μεταλλίου στην άρση βαρών.

1996: Ατλάντα

Η Ελλάδα αποτυγχάνει να διοργανώσει τους Αγώνες γιορτάζοντας τα 100 χρόνια από την αναβίωση τους και τελικά η Ολυμπιάδα γίνεται στην Ατλάντα (19 Ιουλίου ως 4 Αυγούστου). Τα πρωτοφανή μέτρα ασφαλείας των αμερικανών ωστόσο δεν στάθηκαν αρκετά για να αποτρέψουν μία τρομοκρατική ενέργεια στην καρδιά του Ολυμπιακού χωριού, με ένα νεκρό. Η ελληνική πλευρά μετρά 4 χρυσά μετάλλια (Πύρρος Δήμας και Κάχι Καχιασβίλι στην άρση βαρών, Ιωάννης Μελισσανίδης στη γυμναστική και Νίκος Κακλαμανάκης στην ιστιοσανίδα) και 4 ασημένια (Νίκη Μπακογιάννη στο άλμα εις ύψος, Βαλέριος Λεωνίδης, Λεωνίδας Σαμπάνης και Λεωνίδας Κόκκας στην Άρση Βαρών) ενώ και η εθνική ομάδα στο μπάσκετ καταλαμβάνει την 5η θέση.

2000: Σύδνεϋ

Τρίτο συνεχόμενο χρυσό μετάλλιο για τον Πύρρο Δήμα και τον Κάχι Καχιασβίλι, ανεβάζουν την Ελλάδα στο βάθρο των παγκόσμιων «απειλών» στην άρση βαρών. 4 χρυσά (Πύρρος Δήμας, Κάχι Καχισβίλι στην Άρση Βαρών, Κώστας Κεντέρης στα 200 μ. και Μιχάλης Μουρούτσος στο τάε κβο ντο), 6 ασημένια (Λεωνίδας Σαμπάνης, Βίκτωρ Μήτρου στην άρση βαρών, Κατερίνα Θάνου στα 100 μέτρα, Μιρέλα Τζελίλη στον ακοντισμό, Αναστασία Κελεσίδου στη δισκοβολία, Δημοσθένης Ταμπάκος στη γυμναστική) και 3 χάλκινα μετάλλια (Γιάννα Χατζηιωάννου στην άρση βαρών, ομάδα του ανσάμπλ στη ρυθμική γυμναστική και Αλέξανδρος Καρντάνοφ στην ελευθέρα πάλη) κάνουν τους Έλληνες να πανηγυρίζουν.

2004: Αθήνα

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες επιτέλους επιστρέφουν στη γενέτειρά τους. Ο Φοίβος και η Αθηνά τους καλωσορίζουν και μαζί με αυτούς η Αθήνα φιλοξενεί 10.625 αθλητές από 201 χώρες. Η χώρα μας πανηγύρισε 6 χρυσά (Φανή Χαλκιά στα 400 μ. μετ’ εμποδίων, Αθανασία Τσουμελέκα στο βάδην, Θωμάς Μπίμης και Νίκος Συρανίδης στις καταδύσεις, Ηλίας Ηλιάδης στο τζούντο, Σοφία Μπεκατώρου και Αιμιλία Τσουλφά στην ιστιοπλοΐα), 6 ασημένια (Αναστασία Κελεσίδου στη δισκοβολία, Παρασκευή Δεβετζή στο τριπλούν, Νίκος Κακλαμανάκης στην ιστιοσανίδα, η ομάδα υδατοσφαίρισης των γυναικών, Αλέξανδρος Νικολαΐδης και Έλλη Μυστακίδου στο τάε κβο ντο) και 4 χάλκινα (Μιρέλα Μανιάνι στον ακοντισμό, Πύρρος Δήμας στην άρση βαρών, Βασίλης Πολύμερος και Νίκος Σκιαθίτης στην κωπηλασία και Αρτιόμ Κιουρεγκιάν στην ελληνορρωμαϊκή πάλη) ενώ το μεγαλύτερο σκάνδαλο του ελληνικού στίβου αμαυρώνει τη διεξαγωγή με το φιάσκο Κεντέρη- Θάνου να θυμίζει τις άσχημες μέρες του Αυγούστου του 2004.

2008: Πεκίνο

«Η φωλιά του πουλιού», δηλαδή το ολυμπιακό στάδιο του Πεκίνου ανοίγει στις 8:08:08 το βράδυ 8/8/2008. Το 8 συμβολίζει την ευημερία και οι Κινέζοι, που διοργανώνουν για πρώτη φορά Ολυμπιακούς Αγώνες το εκμεταλλεύονται στο έπακρο. Ο αμερικανός κολυμβητής Μάικλ Φέλπς, κατακτά 8 χρυσά μετάλλια, στα 7 από τα οποία καταρρίπτει το παγκόσμια ρεκόρ. Οι Δημήτριος Μούγιος και Βασίλειος Πολύμερος στην κωπηλασία και ο Αλέξανδρος Νικολαΐδης στο τάε κβο ντο χαρίζουν δύο αργυρά μετάλλια στην Ελλάδα ενώ οι Σοφία Μπεκατώρου, Σοφία Παπαδοπούλου και Βιργινία Κραβαριώτη στην ιστιοπλοΐα, και η Χρυσοπηγή Δεβετζή στο τριπλούν, 2 χάλκινα.

2012: Λονδίνο

Τρίτη φορά που η βρετανική πρωτεύουσα φιλοξενεί τους Ολυμπιακούς Αγώνες και μέχρι στιγμής, έπειτα από μία αμφιλεγόμενη σύμφωνα τουλάχιστον με το click@Life τελετή έναρξης, το γεγονός είναι και πάλι ο 27χρονος σήμερα Μάικλ Φελπς. Έχοντας κατακτήσει το 22ο μετάλλιο (με 18 από αυτά να είναι χρυσά) στην ολυμπιακή του καριέρα ανακοίνωσε ότι «κρεμάει το σκουφάκι του». Τέλος εποχής.

Φωτογραφίες: www.olympic.org

ΣΟΦΗ ΖΙΩΓΟΥ