Απλές συμβουλές για να έχουν τα παιδιά μας συναισθηματική υγεία

gonios-paidi-daxtula

Δεν ξεχνάμε πως τα παιδιά χρειάζονται αγάπη, αποδοχή και ασφάλεια. 

ΤΕΤΑΡΤΗ, 29 ΙΟΥΝΙΟΥ 2016

Γράφει ο Ψυχολόγος Γιάννης Ξηντάρας.

Κάθε γονιός νοιάζεται για το παιδί του. Θέλει το καλό του. Ενδιαφέρεται να είναι υγιές και ευτυχισμένο, «να περνάει καλά». Για τους λόγους αυτούς προσέχουμε τη διατροφή του, τη μόρφωσή του και γενικότερα ό,τι συντελεί στην ποιότητα της ζωής του. Ας δούμε τώρα ποια είναι τα βήματα που ευνοούν την καλή συναισθηματική τους υγεία και πως μπορούμε να τα βοηθήσουμε σε αυτην την κατεύθυνση.

1. Κατανοούμε τις ανάγκες του παιδιού μας
Δεν ξεχνάμε δηλαδή πως τα παιδιά χρειάζονται:
Αγάπη: Το πιο σημαντικό! Ζεστή, προσωπική επαφή και αληθινό ενδιαφέρον.
Αποδοχή: Αυτού που είναι ως ξεχωριστά άτομα
Ασφάλεια: Να γνωρίζουν ότι θα είμαστε δίπλα τους, εάν μας χρειαστούν.

Μοιραζόμαστε με τα παιδιά μας χρόνο αλλά και τα προβλήματα της οικογένειας (όχι της σχέσης των γονιών).

2. Ενθαρρύνουμε την ανεξαρτησία τους
Τα παιδιά χρειάζονται να ξέρουν ότι εμπιστευόμαστε τις ικανότητές τους. Τα αφήνουμε, για παράδειγμα, να τρώνε και να ντύνονται μόνα τους, χωρίς την δική μας βοήθεια, όσο το δυνατόν νωρίτερα κρίνουμε πως είναι ικανά να το κάνουν. Τα αφήνουμε  να συμμετάσχουν στις καθημερινές δουλειές του σπιτιού χωρίς να είμαστε υπερπροστατευτικοί ή πάρα πολύ αυστηροί. Όλοι μας, παιδιά και ενήλικες, χρειάζεται να κάνουμε λάθη για να μάθουμε. Δίνουμε λοιπόν στα παιδιά μας την ελευθερία να μεγαλώσουν.

3. Δίνουμε καθοδήγηση 
Δίνουμε στο παιδί τις βάσεις για να κάνει υγιείς επιλογές μέσα στον κόσμο της σύγχυσης όπου ζούμε. Συζητάμε μαζί του τις αξίες και τις πεποιθήσεις μας και του διδάσκουμε με το παράδειγμα μας. Το παιδί μαθαίνει περισσότερο από αυτά που κάνουμε παρά από αυτά που λέμε.

4. Θέτουμε όρια
Τα όρια δίνουν στο παιδί την αίσθηση της ασφάλειας. Θέτουμε δίκαια όρια και φροντίζουμε αυτά να τηρούνται. Χρειάζεται να είμαστε συνεπείς τηρώντας την ίδια στάση κάθε φορά που το όριο παραβιάζεται και σταθεροί αλλά ποτέ υπερβολικοί. Ένα όριο δεν αλλάζει παρά μόνο όταν αυτό απαιτείται, επειδή το παιδί μεγαλώνει.

Καθοδηγούμε τα παιδιά και θυμόμαστε πως μαθαίνουμε βιωματικά. 

5. Μοιραζόμαστε τα προβλήματα της οικογένειας...όχι όμως τα ζητήματα του ζευγαριού!
Πρέπει να είμαστε ειλικρινείς σε καταστάσεις όπως:
Θάνατος: Δεν κρύβουμε την θλίψη και τον πόνο. Μαθαίνουμε στο παιδί μας ότι ο θάνατος είναι μέρος της ζωής.
Διαζύγιο: Λέμε στο παιδί μας το «γιατί», διαφορετικά μπορεί να νοιώθει ένοχο για τον χωρισμό μας. Δείχνουμε του την αγάπη μας.
Χρήματα: Του εξηγούμε τι μπορούμε και τι δεν μπορούμε να αντέξουμε οικονομικά και γιατί.

6. Γνωρίζουμε τους φίλους του παιδιού μας 
Τα παιδιά επηρεάζονται σημαντικά από τους συντρόφους τους στο παιχνίδι και πάντα προσπαθούν να ανταποκριθούν στις προσδοκίες και τα στάνταρ τους. Δεν χρειάζεται να κάνουμε ό,τι «κάνουν και οι άλλοι γονείς». Τα παιδιά θα μας σεβαστούν, επειδή έχουμε τα δικά μας δεδομένα και τις δικές μας αρχές. Δεν υπάρχει λόγος να προσπαθούμε να επιλέξουμε τους φίλους του παιδιού σας. Συνήθως αυτό προκαλεί δυσανασχέτηση και αντίδραση.

7. Βοηθάμε το παιδί μας να μάθει 
Μαθαίνουμε για τις εμπειρίες του παιδιού μας στο σχολείο. Ακούμε τι έχει να μας πει. Μιλάμε με δασκάλους, συμβούλους κλπ.
Δεν πιέζουμε το παιδί μας να επιτύχει. Τα παιδιά μαθαίνουν καλύτερα όταν είναι χαλαρά. Παραμερίζουμε τα εμπόδια στην μάθηση. Για παράδειγμα, φροντίζουμε να αντιμετωπίσουμε κάθε πρόβλημα υγείας, όπως όρασης, μαθησιακές δυσκολίες κλπ.

Περνάμε χρόνο με τα παιδιά μας, παρακολουθούμε την πορεία τους στο σχολείο και γνωρίζουμε τους φίλους τους. 

8. Μοιραζόμαστε μαζί του 
Μιλάμε στο παιδί μας για τη δουλειά που κάνουμε και του εξηγούμε πως έτσι συνεισφέρουμε στο εισόδημα της οικογένειας. Αφιερώνουμε μέρος από τον ελεύθερο χρόνο μας, σε δραστηριότητες που μπορεί να μοιραστεί όλη η οικογένεια.

Αυτοί είναι 8 τρόποι, ιδέες, προτάσεις για μια καλύτερη συναισθηματική υγεία των παιδιών. Φυσικά, κάθε γονιός, κάθε οικογένεια, τις προσαρμόζει στον δικό της τρόπο ζωής, σύμφωνα με το δικό της σύστημα αξιών και αντιλήψεων. Γιατί πάνω από όλα, πάνω και πέρα από όλες τις ιδέες, τις προτάσεις και τις θεωρίες, βρίσκεται η αγάπη, η ευθύνη και τελικά η συνείδηση του κάθε γονιού χωριστά.

Ο Γιάννης Ξηντάρας είναι πτυχιούχος Ψυχολογίας από το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Επιστημονικός Υπεύθυνος στο Κέντρο Συμβουλευτικής και Ψυχολογικής Υποστήριξης «Επαφή». Μέλος της Ελληνικής Εταιρείας Εφηβικής Ιατρικής & του Συλλόγου Ελλήνων Ψυχολόγων.