5 γευστικοί μύθοι: ας τους καταρρίψουμε

5-geustikoi-muthoi-as-tous-katarripsoume-geustikoi-muthoi-as-tous-katarripsoume

ΤΡΙΤΗ, 07 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 2012

Τι σχέση έχει ο Μάρκο Πόλο με τα...μακαρόνια και αν τα κρουασάν δεν είναι από τη Γαλλία, από πού τελικά προέρχεται αυτή η αμαρτωλή λιχουδιά;

Πίτσες, κρουασάν, πάστα και ένα σωρό άλλες λιχουδιές έχουν δική τους ιστορία στον κατάλογο της γεύσης αλλά και έναν «γενναίο» μύθο, που ακολουθεί την προέλευσή τους, την οποία το click@Life έχει σκοπό να σας αποκαλύψει ευθύς αμέσως.

Μύθος 1ος: Το κρουασάν δεν είναι Γαλλική ανακάλυψη

Η ιστορία του κρουασάν άρχισε να γίνεται «μήλον της έριδος» στα 1960, τότε δηλαδή που η γαλλική εγκυκλοπαίδεια γαστρονομίας Larousse Gastronomique ανέφερε ότι το κρουασάν πρωτοεμφανίστηκε το 1686, στην Βουδαπέστη, η οποία απειλούνταν από την τουρκική κατοχή.

Η ιστορία αναφέρει ότι οι αυτοκρατορικές δυνάμεις έσκαβαν ένα τούνελ προκειμένου να περάσουν κάτω από τα τείχη της πόλης μέσα στη νύχτα. Και ενώ το «υπόγειο σχέδιο» των τουρκικών δυνάμεων βρισκόταν σε εξέλιξη, οι αρτοποιοί της Βουδαπέστης, μέσα από τα τείχη φυσικά, έμελλε να κατατροπώσουν τις ραδιούργες επιχειρήσεις.

Επειδή δούλευαν πάντα πολύ πριν το ξημέρωμα, άκουσαν τις αντίπαλες δυνάμεις που προσπαθούσαν να σκάψουν το τούνελ, ειδοποίησαν τις αρχές και έτσι κατατρόπωσαν την επίθεση.

Ως ανταμοιβή, ο αυτοκράτορας επέτρεψε στους αρτοποιούς να φτιάξουν ένα ειδικό αρτοσκεύασμα στο σχήμα του οθωμανικού εμβλήματος, δηλαδή σε μισοφέγγαρο.

Αυτή είναι η μία εκδοχή, γιατί υπάρχει και εκείνη, που «τοποθετεί» το κρουασάν στη Βιέννη του 1683, με παρόμοια υπόθεση. Ορισμένες εκδοχές μιλούν μάλιστα για την ηρωική πράξη ενός μόνο αρτοποιού, ικανοποιώντας περισσότερο την ανάγκη να υπερτερήσει ο αδύναμος υπέρ του δυνατού παρά το καθαυτό σκοπό της ιστορίας.

Ωστόσο καμία από τις ιστορίες αναφορικά με την προέλευση του κρουασάν δεν εξηγεί πως κατέληξε να θεωρείται γαλλική εφεύρεση. Αν η βιεννέζικη εκδοχή είναι ιστορικά αληθής το πιο πιθανό είναι το κρουασάν να λεγόταν «halbmond», δηλαδή μισοφέγγαρο στα γερμανικά, ενώ εάν όντως η ..γαλλική λιχουδιά είναι ουγγρικής έμπνευσης θα έπρεπε στην ιστορία να υπάρχει κάποια σύνδεση του γλυκού με τη χώρα.

Η μόνη αλήθεια πάντως είναι ότι πριν από το 1853 δεν γίνεται σε κανένα λεξικό η αναφορά στο «κρουασάν» ενώ η πρώτη συνταγή που μοιάζει με τη σφολιάτα και τον τρόπο παρασκευής του κρουασάν εμφανίζεται το 1905, που αλλού, στο Παρίσι.

Μύθος 2ος: Τα μακαρόνια τα έφερε ο Μάρκο Πόλο στο δυτικό κόσμο από την Κίνα

Ο μύθος της, κατά τα άλλα διάσημης ιταλικής «πάστας» λέει ότι στην πραγματικότητα η έμπνευση ανήκει στους Κινέζους και ότι στην Ευρώπη έγινε γνωστή όταν την έφερε ο Μάρκο Πόλο, σε ένα από τα ταξίδια του στη μακρινή Ασία.

Η ιστορία μοιάζει αληθινή καθώς η κινέζικη διατροφή περιλαμβάνει τα noodles για περισσότερα από 3.000 χρόνια, και αν σκεφτεί κανείς την ομοιότητα των δύο τροφίμων, τότε δεν ακούγεται καθόλου εξωπραγματικό. Εξάλλου, κατά τον Μεσαίωνα ο δυτικός κόσμος είχε υιοθετήσει αρκετές από τις ιδέες που μετέφεραν οι θαλασσοπόροι από την Κίνα, άρα γιατί όχι και τα μακαρόνια.

Αλλά η συγκεκριμένη ιστορία είναι πέρα για πέρα…ψεύτικη. Για του λόγου το αληθές, λοιπόν, υπάρχει νομικό έγγραφο του 1279, που αναφέρει ότι ανάμεσα στα υπάρχοντα ενός γενοβέζου στρατιώτη, με το όνομα Ponzio Bastone, ήταν μεταξύ άλλων και … τα μακαρόνια, τα οποία αποτελούσαν κύρια τροφή στα στρατεύματα τότε.

Οπότε αν υπολογίσει κανείς ότι ο Μάρκο Πόλο επέστρεψε στην Ιταλία το 1295, (δηλαδή 16 χρόνια μετά την επίσημη αναφορά) έπειτα από 20 χρόνια ταξίδι ανακάλυψης στην ανατολή, τότε είναι ηλίου φαεινότερο ότι η πάστα υπήρχε στο ιταλικό έδαφος πολύ πριν τους Κινέζους, τουλάχιστον με τη μορφή που την ξέρουμε.

Μύθος 3ος: Η πίτσα είναι …αμερικάνικη ανακάλυψη

Στην Ιταλία όπως είναι γνωστό, η πίτσα ήταν το φαγητό των φτωχών. Στην Νάπολη του 19ου αιώνα μάλιστα η πίτσα δεν ήταν τίποτα περισσότερο από μία κρούστα ψωμιού με λάδι και αλάτι ενώ οι ντομάτες και το «πολυτελές» τυρί προστέθηκε πολύ αργότερα στα 1889, όταν έναν ναπολιτάνος σεφ δημιούργησε μία πίτσα με τα χρώματα της ιταλικής σημαίας, με κόκκινες ντομάτες, λευκή μοτσαρέλα και πράσινο βασιλικό, και την ονόμασε Μαργαρίτα, προς τιμή της βασίλισσας.

Αυτό ήταν το πιάτο που πήραν μαζί τους οι πρώτοι Ιταλοί μετανάστες στην Αμερική ανοίγοντας μάλιστα την πρώτη πιτσαρία στη Νέα Υόρκη το 1905. Η ιδέα έξυπνη αλλά τότε το συγκεκριμένο φαγητό δεν «έπιασε» έξω από τα στενά όρια της ιταλικής κοινότητας.

Ωστόσο μετά τα τέλη του 2ου Παγκοσμίου πολέμου, το αμερικανικό κοινό άρχισε να βλέπει με άλλο μάτι την γευστική αυτή απόλαυση, όταν στα τέλη του 1940, η πίτσα γίνεται το νούμερο 1 έδεσμα. Τότε τα επιχειρηματικά πνεύματα του Σικάγο, «ξαναανακάλυψαν» το ναπολιτάνικο φαγητό δίνοντας του πιο χοντρή ζύμη και ότι μπορούσε να φανταστεί κανείς για γαρνίρισμα.

Η πραγματικότητα είναι βέβαια ότι πριν τις αρχές του 20αιώνα, η πίτσα ήταν καθαρά ναπολιτάνικο φαγητό, τόσο πολύ μάλιστα που στις πόλεις της Βορείου Ιταλίας, όπως το Μιλάνο και η Φλωρεντία δεν είχαν ιδέα ούτε καν για την ύπαρξή της.

Μύθος 4ος: Το chop suey είναι επίσης αμερικάνικη έμπνευση

Η ιστορία για το κινέζικο chop suey ξεκινά στην Καλιφόρνια την εποχή της χρυσοθηρίας. Ένας Καντονέζος μάγειρας, δεχόμενος τις αφόρητες πιέσεις ορισμένων ανθρακωρύχων, που απαιτούσαν να τους δώσει φαγητό αμέσως, σκέφτηκε να τηγανίσει όλα τα αποφάγια από κοτόπουλο και βλαστάρια φασολιών, που είχαν περισσέψει, προκειμένου να τους ταΐσει. Αυτό το πρωτότυπο έδεσμα το ονόμασε «chop suey» από την καντονέζικη έκφραση «tsap sui» που σημαίνει «μικροπράγματα».

Το μόνο αληθές σε αυτήν την κατά τ’ άλλα ευφάνταστη ιστορία, όμως είναι η ονομασία του πιάτου καθώς «tsap sui» όντως σημαίνει «διάφορα αποκόμματα». Κατά τα’ άλλα το chop suey είναι αυθεντικά Κινέζικη συνταγή και προέρχεται από την περιοχή Taishan, κοντά στην Guangzhou.

Μύθος 5ος: Το κοτόπουλο tikka masala είναι Βρετανικό

Εδώ ισχύει ένας μύθος παραπλήσιος με το ….αμερικάνικο chop suey. Η ιστορία λέει ότι ένας πολύ πεινασμένος πελάτης, αργά το βράδυ, μπήκε σε ένα ινδικό εστιατόριο στη Γλασκώβη και επέμενε ότι το παραδοσιακά στεγνό κοτόπουλο tikka masala, που είχε παραγγείλει ήθελε σάλτσα. Τότε ο Ινδός σεφ αναγκάστηκε να αυτοσχεδιάσει και χρησιμοποιώντας μία ντοματόπουπα από μία κονσέρβα και κάποια μπαχάρια δημιουργήθηκε το αγαπημένο βρετανικό φαγητό.

Ωστόσο ο Ινδός σεφ ποτέ δεν ταυτοποιήθηκε καθώς όπως και ο Κινέζος «ομόλογός» του, που «ανακάλυψε» το chop suey, απλά δεν υπήρξε ποτέ. Η εκδοχή βέβαια του Ινδού σεφ ικανοποιεί μόνο τους Βρετανούς, οι οποίοι καταναλώνουν 23 εκατ. μερίδες κοτόπουλο tikka masala το χρόνο και χρειάζονται κάπου…να πιστέψουν.