Ο Γιάννης Κότσιρας λίγο πριν «βγει στον δρόμο» με την ιδιαίτερη μουσική παράσταση με τίτλο «On the road», που ξεκινά από το Βεάκειο, το Σάββατο 7 Ιουλίου, και συνεχίζει σε άλλες πόλεις της Ελλάδας και στην Κύπρο, μιλά στο click@Life για την ελληνική πραγματικότητα.

Με συνεπιβάτες έξι σπουδαίους μουσικούς, ο Γιάννης Κότσιρας, ικανοποιεί την ανάγκη έκφρασης του μέσα από την αυτοσχεδιαστική ελευθερία της παράστασης, και μας μιλά -χωρίς φόβο και πάθος- για το τρικυμιώδες ταξίδι της Ελλάδας.

Τι περιλαμβάνει αυτή η μουσική παράσταση;

Τραγούδια της προσωπικής μου δισκογραφίας, γνωστά και λιγότερο γνωστά, αλλά και κάποια τραγούδια που είναι εμπνευσμένα από τη συνολική κοινωνικοπολιτική κατάσταση της χώρας. Όλα αυτά, βέβαια, με ευχάριστη διάθεση, καλοκαιρινή, με θαλασσινά αρώματα και ηχοχρώματα. Σε αυτήν την παράσταση, συνεργάζομαι με την εξαιρετική νέα τραγουδίστρια Σαββέρια Μαργιολά και έξι σπουδαίους μουσικούς, οι οποίοι δεν έχουν απλά συνοδευτικό ρόλο, αλλά συμπρωταγωνιστικό.

Ποια τραγούδια κατέχουν ιδιαίτερη θέση στο πρόγραμμα;

Δεν θα έλεγα πως υπάρχει κάτι που να έχει λιγότερο ή περισσότερο ιδιαίτερη θέση στο πρόγραμμα. Απλά, φέτος, εκτός από τα κλασικά λαϊκά τραγούδια που δεν τα παραλείπω ποτέ από τις εμφανίσεις μου, έχω συμπεριλάβει μία ενότητα με τραγούδια, που μιλάνε για αυτά που συμβαίνουν στην Ελλάδα σήμερα, αλλά και διαχρονικά. Αυτή, άλλωστε, ήταν και η αιτία δημιουργίας του «On The Road». Να σχολιάσουμε και να στηλιτεύσουμε όλα όσα συμβαίνουν. Με χιούμορ, αισιοδοξία, αλλά και αυστηρότητα...

Για εσάς, τι σημαίνει έντεχνο τραγούδι;

Δεν ανήκα ποτέ σε αυτούς που διαχωρίζουν το τραγούδι βάσει ταμπέλας, αλλά βάσει αποτελέσματος. Για μένα, έντεχνο τραγούδι δεν σημαίνει απολύτως τίποτα πια. Ο όρος αυτός εμπνεύστηκε από τον Μάνο Χατζιδάκι, σε μια άλλη εποχή που, ίσως, και να είχε σημασία. Τώρα, όμως, κανείς δεν έχει ούτε την ευφυΐα, ούτε το ταλέντο, αλλά ούτε και την κατάρτιση του μέγιστου Χατζιδάκι, για να κάνει τέτοιους διαχωρισμούς.

Στη σύγχρονη μουσική, ο όρος χρησιμοποιήθηκε για τραγούδια που ενορχηστρωτικά φλέρταραν με τη μουσική του Χατζιδάκι ή και από μια δημοσιογραφική ομάδα με προβοκατόρικη -θα έλεγα- διάθεση, για να διαχωρίσουν αυτό που πουλάει από το σκεπτόμενο τραγούδι, που, κατά την άποψή τους, δεν πουλάει. Για μένα, υπάρχει μόνο καλό και κακό τραγούδι και αυτό κρίνεται από τις προθέσεις του δημιουργού, αλλά και από τη διαχρονική ανταπόκριση του στον ακροατή.

Τι θεωρείτε αντιαισθητικό στον χώρο του τραγουδιού γενικότερα;

Πολλά και διάφορα είναι αυτά που βρίσκω αντιαισθητικά στην ελληνική μουσική. Πρώτη και καλύτερη, αυτή τη διάθεση μιμητισμού των χειρότερων ειδών, ήχων και συμπεριφορών από ξένες κουλτούρες. Βλέπουμε Έλληνες υποτιθέμενους σταρ να προσπαθούν να προβληθούν και να επιβληθούν με σεξισμό ή με ξενόφερτο lifestyle, αλλά και ανόητες μουσικές και στίχους, που στο μόνο που συμβάλουν είναι στην αποβλάκωση του ακροατή.

Τους θεωρώ συνυπεύθυνους για τη σημερινή κοινωνική κατάσταση, αλλά και την απώλεια της πολιτιστικής μας αξιοπρέπειας. Είναι πολύ άσχημο και προσβλητικό να πηγαίνω στο εξωτερικό και να μου περιγράφουν τη σύγχρονη εμπορική ελληνική μουσική ως τουρκοφόλκ ή ως μουσική χαμένης ταυτότητας. Με στεναχωρεί ιδιαίτερα να ακούω τέτοιες κουβέντες από σπουδαίους καλλιτέχνες του εξωτερικού.

Τι προσφέρει η τέχνη σε αυτούς τους δύσκολους καιρούς;

Η τέχνη οφείλει να προσφέρει αυτό που έκανε πάντα. Αφύπνιση, ψυχαγωγία και εκγύμναση του πνεύματος. Σαφώς, καμία τέχνη δεν έχει την ικανότητα να δώσει άμεσες λύσεις στα προβλήματα της καθημερινότητας. Όμως, μπορεί να δώσει δύναμη και αισιοδοξία να παλέψουμε τα τεράστια προβλήματα που ζούμε και που έρχονται. Η τέχνη είναι το όπλο. Το πώς θα το χρησιμοποιήσεις ή το που θα το στρέψεις είναι δικό σου θέμα.

Πιστεύετε ότι ζούμε πλέον υπό το καθεστώς του φόβου;

Δεν νομίζω. Τουλάχιστον, όσοι από εμάς δεν βλέπουμε τηλεόραση δεν νομίζω ότι ζούμε υπό καθεστώς φόβου. Μάλλον υπό καθεστώς ανασφάλειας και παραπληροφόρησης, παρά φόβου. Σίγουρα, υπάρχει μία μερίδα τηλεορασόπληκτων συμπολιτών μας, που και -με μία διάθεση μαζοχισμού θα έλεγα- συνεχίζουν να θεωρούν την τρομοκράτηση, ενημέρωση, αλλά ευτυχώς δεν καθορίζουν πια το μέλλον.

Το άσχημο, όμως, είναι πως, όταν αυτοί ανακαλύψουν πως οι φόβοι τους ήταν ανυπόστατοι ή αδιέξοδοι, μπορούν να γίνουν οι πλέον θυμωμένοι και βίαιοι στην αντίδρασή τους. Προσωπικά, αυτό με ανησυχεί περισσότερο από όλα. Όλη αυτή η πολιτική τρομοκράτηση που δημιουργεί ξενοφοβία, ομοφοβία, αγοραφοβία και, σίγουρα, καταπίεση οδηγεί σε βίαιες αντιδράσεις και ανεξέλεγκτες συμπεριφορές.

Κάποτε, θα πρέπει όσοι ασχολούνται με την ενημέρωση των πολιτών, πριν ανοίξουν το στόμα τους, να σκέφτονται τις μακροπρόθεσμες συνέπειες των επιλογών τους και όχι μόνο τα βραχυπρόθεσμα οφέλη τους.

Σε ποια συμπεράσματα σας οδηγεί η πρόσφατη διαμόρφωση του πολιτικού μας σκηνικού;

Η διαμόρφωση του πολιτικού μας σκηνικού νομίζω πως θα αποδειχθεί πρωτοφανώς επίπονη και, δυστυχώς, αδιέξοδη. Όμως, από την άλλη, είναι και δίκαιη. Η πολυκαιρισμένη βόμβα που είναι έτοιμη να σκάσει έμεινε, τελικά, στα χέρια αυτών που τη δημιούργησαν... Μου έλεγε ένας φίλος λογιστής, που ζει και εργάζεται στη Γερμανία, πως το βράδυ, μόλις βγήκαν τα τελικά αποτελέσματα των εκλογών, ο επιχειρηματίας, στον οποίο εργάζεται και ανήκει θεωρητικά σε αυτό που ονομάζουν τα ελληνικά κόμματα «λόμπι της δραχμής», είχε τρελαθεί από τη χαρά του.

Έτριβε τα χέρια του, όπως χαρακτηριστικά μου είπε. Δεν ξέρω πώς ακριβώς σκέφτονται εκεί έξω, αλλά σας λέω το γεγονός. Γι’ αυτό και θα πρέπει να είμαστε πολύ καχύποπτοι με όλα αυτά που ακούμε.

Οι εκλογές δεν είναι σαν το ποδόσφαιρο, για να πανηγυρίσεις στο τέλος του αγώνα. Λειτουργούν ανάποδα. Πρώτα μπαίνει το τέρμα και μετά πρέπει να αποδείξεις σε όλο τον αγώνα ότι άξιζες τη νίκη... Σαν χώρα της Ευρωζώνης, νιώθω πως είμαστε σε ένα σαπιοκάραβο με κακό κυβερνήτη. Και που, αφού μας συνέλαβαν ως λαθρεπιβάτες, μας κλείδωσαν στο αμπάρι ενός πλοίου που μπάζει νερά. Δεν ξέρω αν θα έχουμε το σθένος να εγκαταλείψουμε το καράβι ή αν θα το εγκαταλείψουν όλοι οι υπόλοιποι και εμείς θα παραμείνουμε κλειδωμένοι μέσα...

Ως πολίτες, ποια όρια πρέπει να ξεπεράσουμε;

Νομίζω πως αυτό που πρέπει να ξεπεράσουμε είναι την αίσθηση που έχουμε, πως, ό,τι και να αποφασίζουμε, κάποιοι άλλοι κάνουν κουμάντο. Πρέπει να καταλάβουμε τη δύναμή μας και να αξιοποιήσουμε τις δυνατότητές μας. Αν μη τι άλλο, είναι πολύ υποτακτικό να πιστεύουμε πως 5 - 10 έξυπνοι κουμαντάρουν 10 εκατομμύρια κουτούς.

Ζούμε ιστορικές στιγμές και θα πρέπει ενωμένοι να ξεπεράσουμε αυτήν την αιώνια τάση να ψάχνουμε ή και, πολλές φορές, να εφευρίσκουμε αυτά που μας χωρίζουν και να συμφωνήσουμε και να εστιάσουμε μόνο σε αυτά που μας ενώνουν. Είμαστε ένας λαός εργατικός και δυνατός και μόνο αν δούμε τον συμπολίτη μας ως σύμμαχο, θα μπορέσουμε να αντισταθούμε σε όλα αυτά που έρχονται.

Βλέπετε κάτι παρήγορο μέσα στο ομιχλώδες τοπίο της πραγματικότητας μας;

Φυσικά και βλέπω. Κατ' αρχήν μια κοινωνία που, μετά από πάρα πολλά χρόνια επανάπαυσης, για πρώτη φορά αντιδρά στον φόβο και που δεν πιστεύει πως με την αλλαγή καναλιού στο τηλεκοντρόλ από τον καναπέ θα αλλάξει κάτι. Συμμετέχει ενεργά στα κοινά, ακόμα και αν αυτό είναι επίπονο, όπως είδαμε τα προηγούμενα δύο χρόνια.

Επίσης, βλέπω να αναπτύσσεται μια διάθεση αλληλοϋποστήριξης και αλληλεγγύης, που είχαν ξεχαστεί ως συμπεριφορές και ως έννοιες. Και ως καλλιτέχνης, βλέπω πως δημιουργήθηκαν οι συνθήκες αυτές που θα οδηγήσουν και τη δημιουργία μουσικής, αλλά και γενικότερα όλων των τεχνών σε μία άνθιση, που δεν θα την έχουμε ζήσει, τουλάχιστον, τα τελευταία 30 χρόνια. Δεν είναι μόνο πεποίθηση, αλλά και ελπίδα!

Πρόγραμμα περιοδείας: Σάββατο 7/7 Βεάκειο Θέατρο, Πειραιάς, Σάββατο 14/7: Κυριάκι Βοιωτίας, Σάββατο 21/7: Χαλκιδική (lobby live stage), Παρασκευή 27/7: Λουτράκι (level 2), Σάββατο 4/8: Κήποι Ευβοίας.

Πληροφορίες: Βεάκειο Θέατρο: Λόφος Προφήτη Ηλία, Καστέλα – Πειραιάς, τηλ.: 210 4194520. Ώρα έναρξης: 21.30. Τιμή εισιτηρίου: 15 ευρώ. Προπώληση εισιτηρίων: καταστήματα Public, Ο.Π.Α.Ν. Πειραιά, τηλ.: 210 4175897.

ΓΙΩΡΓΟΣ Σ. ΚΟΥΛΟΥΒΑΡΗΣ