Η Υπεύθυνη Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων της Στέγης του Ιδρύματος Ωνάση μας μιλά για την παράσταση χορού με τίτλο «Το Dancing to Connect» και μας εξηγεί για ποιους λόγους δεν πρόκειται απλώς ένα φεστιβάλ χορού για εφήβους.

Το Dancing to Connect δεν είναι απλώς ένα φεστιβάλ χορού για εφήβους· είναι ένας θεσμός τον οποίο συνέλαβε και θεμελίωσε η ομάδα Battery Dance Company της Νέας Υόρκης, που φέρνει κοντά νέους ανθρώπους για να μάθουν τι είναι σύγχρονος χορός, πώς να απελευθερώνουν το δυναμικό και τη φαντασία τους και, πάνω από όλα, πώς να συνεργάζονται και να δουλεύουν ομαδικά. Θα πραγματοποιηθεί για τα σχολεία των Χανίων την Τετάρτη 14 έως και Παρασκευή 23 Φεβρουαρίου 2018 και για τα σχολεία της Αθήνας την Τετάρτη 28 Φεβρουαρίου έως και Παρασκευή 9 Μαρτίου 2018. Η Μυρώ Λάβδα μας εξηγεί περισσότερα. 

Το Dancing to Connect ή αλλιώς Χορεύω άρα Επικοινωνώ είναι ένα πρόγραμμα το οποίο έχει δημιουργήσει η ομάδα Battery Dance Company από τη Νέα Υόρκη εδώ και πάρα πολλά χρόνια και τρέχει κάθε χρόνο σε πάρα πολλές χώρες και ηπείρους. Έχει πάει μέχρι τώρα σε πάνω από 50 χώρες. Είναι ένα πρόγραμμα σύγχρονου χορού για εφήβους, ένα πρόγραμμα που προωθεί τη συνεργασία, την ομαδικότητα, τον σεβασμό, την κατανόηση της διαφορετικότητας. Γίνεται σε διαφορετικές σχολικές ομάδες και περιβάλλοντα τόσο σε ευρωπαϊκές χώρες όσο και σε πιο δύσκολες περιπτώσεις, σε χώρες που είναι σε εμπόλεμες ζώνες κλπ.

Πώς αποφασίσατε να φέρετε ένα τέτοιο πρόγραμμα στη Στέγη;

Το αποφασίσαμε, γιατί έχει να κάνει γενικότερα με την πολιτική μας, μας ενδιαφέρει να πηγαίνουμε εκτός των τειχών, σε προγράμματα στις γειτονιές της πόλης, σε μη προνομιούχες περιοχές και να δίνουμε την ευκαιρία στους μαθητές των σχολείων να έρθουν σε επαφή με πιο δημιουργικές διαδικασίες που συνδυάζουν την τέχνη και την εκπαίδευση. Μια τέτοια περίπτωση είναι και το Dancing to Connect, στο οποίο ουσιαστικά δεν μαθαίνεις συγκεκριμένα βήματα ή τεχνικές σύγχρονου χορού, γιατί αυτό άλλωστε δεν θα μπορούσε να γίνει σε 8 ημέρες που τρέχει το πρόγραμμα σε κάθε σχολείο. Δανείζεται από τα εργαλεία και τη μεθοδολογία του σύγχρονου χορού, χρησιμοποιεί αυτά τα εργαλεία για να δημιουργήσει μια ομάδα. Παίρνουν μέρος 15-20 μαθητές από κάθε σχολείο, αναλόγως, και δεν είναι από το ίδιο τμήμα. Το συζητάμε με τους εκπαιδευτικούς εξαρχής να είναι μαθητές από διαφορετικά τμήματα και από διαφορετικές σχολικές βαθμίδες, δηλαδή να έχουμε και από την Α’ και τη Β’ και τη Γ’ Γυμνασίου. Να είναι, δηλαδή, παιδιά που ενδεχομένως δεν έχουν συνεργαστεί ποτέ και ενδεχομένως δεν συμπαθιούνται κιόλας, και μέσα από αυτόν τον κώδικα της μη λεκτικής επικοινωνίας να βρουν τρόπους συνύπαρξης, δημιουργικότητας, να εκτεθούν, να πάρουν πρωτοβουλίες και ουσιαστικά να επικοινωνήσουν χρησιμοποιώντας το σώμα τους.

Εντελώς. Σας δίνω ένα παράδειγμα με κάτι που συνέβη πριν από λίγες ημέρες, σ’ ένα ιστορικό σχολείο των Χανίων που φοιτούν μαθητές που βιώνουν δύσκολες καταστάσεις και επιλέχτηκαν με τη λογική ότι αυτό θα ήταν μια δημιουργική διέξοδος για παιδιά που δεν μπορούν εύκολα να προσέξουν, να κάτσουν συγκεντρωμένα πολλή ώρα, να μείνουν ακίνητα μέσα στην τάξη κλπ. Οι εκπαιδευτικοί παρακολούθησαν το πρόγραμμα από κοντά και έμειναν άφωνες με το πώς παιδιά τα οποία είναι τόσο ζωηρά και ζόρικα μέσα στη σχολική τάξη, μέσα από αυτή τη διαδικασία των 8 ημερών, των 8 δηλαδή εργαστηρίων που συμβαίνουν μέσα στους χώρους των σχολείων, άλλαξαν, μεταλλάχτηκαν και πήραν διαφορετικούς ρόλους. Τους εξέπληξε τόσο πολύ αυτό που την τελευταία μέρα των εργαστηρίων κάλεσαν σύλλογο διδασκόντων και φωνάξαν τους δύο χορευτές-δασκάλους για να μιλήσουν σε όλους τους εκπαιδευτικούς του σχολείου και να τους εξηγήσουν ποια ήταν αυτή η μεθοδολογία που έκανε τόσο μεγάλη διαφορά. Έτσι στάθηκαν οι δυο χορευτές μπροστά από όλο τον σύλλογο των διδασκόντων του σχολείου και συζήτησαν για το ποια είναι η μεθοδολογία του προγράμματος, τι έκαναν, τι δεν έκαναν, τι λειτούργησε, τι δεν λειτούργησε και πώς όλο αυτό που λέμε βιωματική μάθηση λειτουργεί τόσο σπουδαία για τα παιδιά. Όλα αυτά φάνηκε, όπως μου μετέδωσαν οι χορευτές, να τα λαμβάνει υπόψη ο σύλλογος διδασκόντων και είπε ότι όντως θέλουν να προσπαθήσουν να ενσωματώσουν κάποιους από αυτούς τους τρόπους μέσα στη δική τους διδασκαλία των κανονικών μαθημάτων προκειμένου να δουν αυτές τις αλλαγές ή να φτάσουν κοντά σε αυτές.

Επίσης κάναμε ένα σεμινάριο για τους εκπαιδευτικούς στην Κρήτη, ένα εργαστήριο ακριβώς επειδή στην Κρήτη υπήρχε μεγάλη ζήτηση και υπήρχαν εκπαιδευτικοί από πάρα πολλά σχολεία που δεν επιλέχθηκαν (επιλέγουμε 5 σχολεία από την κάθε περιοχή). Στο εργαστήριο για εκπαιδευτικούς ήρθαν όλοι και δοκίμασαν οι ίδιοι με έναν βιωματικό τρόπο διάφορα από τα εργαλεία και τις ασκήσεις του προγράμματος Χορεύω άρα Επικοινωνώ. Δηλαδή έβγαλαν παπούτσια, έκαναν ασκήσεις, έπαιξαν, γέλασαν, μίλησαν και στο τέλος έκαναν ένα feedback session λέγοντας όλοι την εμπειρία τους για το πρόγραμμα και λέγοντας την εμπειρία τους ουσιαστικά για το πόσο σημαντικό είναι ενσωματώσουν ενδεχομένως κάποια από αυτά τα στοιχεία στη διδασκαλία και πώς θα μπορούσαν ενδεχομένως να δούμε τον δάσκαλο ως performer, πώς θα ήταν αν βλέπαμε τον δάσκαλο ως performer..

Να εκτίθεται και ο δάσκαλος;

Ακριβώς. Ένας δάσκαλος δεν μπορεί να πάρει τα εργαλεία και να κάνει χορό. Άρα δεν μιλάμε για το πώς ο φιλόλογος ή ο φυσικός θα κάνουν χορό στα παιδιά, το οποίο είναι ένα άλλο επίπεδο και έχει πολλές δυσκολίες, αλλά μιλάμε για το πώς ενδεχομένως ο φιλόλογος ή ο φυσικός θα μπορούσαν να πάρουν εργαλεία από αυτόν τον τύπο μάθησης ή εργαλεία που έρχονται λίγο από τη σωματική κίνηση και από την επικοινωνία τη μη λεκτική και να τα ενσωματώσουν στην παραδοσιακή διδασκαλία κάνοντας το μάθημα, της γλώσσας, της φυσικής των μαθηματικών κλπ.

Σίγουρα η τέχνη βοηθάει την εκπαίδευση, οι τέχνες γενικότερα, είτε αυτό λέγεται σύγχρονος χορός, είτε αυτό λέγεται εικαστικά, είτε αυτό λέγεται ζωγραφική ή μουσική ή οτιδήποτε, γιατί προτείνει ουσιαστικά ή φέρνει σε επαφή τους εφήβους και τους νέους με διαφορετικούς τρόπους ανάγνωσης της καθημερινότητάς μας. Σε φέρνει πιο κοντά με θέματα τα οποία έχουν να κάνουν με τη σύγχρονη ζωή και την κοινωνία και την καθημερινότητα, διευρύνει τους ορίζοντες, σε φέρνει σε επαφή με έναν εαυτό που δίνει χώρο στη φαντασία και τη δημιουργικότητα. Όλα αυτά συχνά λείπουν σε μια πιο παραδοσιακή και στατική, παθητική εκπαίδευση.

Αλλάζουν τέτοια προγράμματα νοοτροπίες;

Στον πυρήνα αυτού του προγράμματος βρίσκεται η βασική αποστολή του Ιδρύματος Ωνάση που έχει να κάνει με οποιαδήποτε προσπάθεια απελευθέρωσης δυνάμεων στον πολιτισμό, στην εκπαίδευση. Οι μαθητές απελευθερώνουν δυνάμεις, εξελίσσονται, εκφράζουν τα συναισθήματά τους ελεύθερα και διευρύνουν τους ορίζοντές τους. Είναι τρομερά συγκινητικό να βλέπεις στα σχολεία της επαρχίας αλλά και της Αθήνας, να πηγαίνεις σε χωριά, και να βλέπεις να συμμετέχουν στο πρόγραμμα και αγόρια, τα οποία και γενικότερα στην κοινωνία μας δεν είθισται να χορεύουν, να είναι εξοικειωμένα με τέτοιου είδους έκφραση, πόσο μάλλον σε μια κοινωνία που είναι πολύ πιο στενά τα όρια ανάμεσα στα δύο φύλα. Πώς τελικά ουσιαστικά μπαίνουν μέσα σε ένα τέτοιο πρόγραμμα, γιατί προηγείται ενημερωτική ημερίδα κάποιους μήνες πριν για να ενημερώσουμε όλους τους καθηγητές. Πηγαίνουμε σε σχολεία για να ενημερώσουμε και μαθητές για το πρόγραμμα, τους στόχους και τη φιλοσοφία, τους δείχνουμε βίντεο κλπ. Ένα επαγγελματικό λύκειο που έχουμε αυτή τη στιγμή στα Χανιά που είναι με φουλ ειδικότητες, ξαφνικά έχεις 11- 12 αγόρια και 8 κορίτσια στην ομάδα! Το ένα αγόρι από αυτά είναι ο γιος του βαρκάρη, ο οποίος όλη μέρα πουλάει σφουγγάρια και μετά έρχεται στο μάθημα του χορού. Ένας άλλος στο χωριό ερχόταν και έλεγε «Κυρία είμαι κουρασμένος, γιατί χτες άρμεγα 12 ώρες.»  Και όμως μπαίνουν σε μια τέτοια διαδικασία που σαφώς θέλει πειθαρχία και έχει δυσκολίες, γιατί το ότι είναι 8 μέρες στη σειρά και είναι τόσο εντατικό, σημαίνει ότι αφήνεις κάποια άλλα πράγματα εκτός και πρέπει να αφοσιωθείς εκεί. Αυτό όμως είναι και το σπουδαίο του προγράμματος, ότι σε συγκεντρώνει τόσο πολύ σε κάτι. Και μέσα από αυτή τη διαδικασία και με απώτερο στόχο τη δημιουργία μιας δικής τους παράστασης, γιατί το κάθε παιδί φέρνει δικό του κινητικό υλικό, που μπορεί να είναι μια φιγούρα από τον Λαζώτη ή από κάποιον άλλο κρητικό χορό, μπορεί να είναι κάτι από τη ζούμπα, ή από μια πολεμική τέχνη, το κάθε παιδί φέρνει το δικό του υλικό και πώς όλα αυτά τα υλικά στήνουν μια μικρή χορογραφία η οποία είναι ξεκάθαρα των παιδιών, είναι προτάσεις των παιδιών και για αυτό διαφέρει και τόσο πολύ η μια χορογραφία από την άλλη.

Διαβάστε περισσότερα για το «»Χορεύω, άρα επικοινωνώ»

Θέλεις βραβευμένες ταινίες; Δες Nova!

Απόλαυσε ταινίες που σάρωσαν τα βραβεία σε Αμερική και Ευρώπη. Και ταινίες που ήδη κλέβουν την παράσταση στο χορό των φετινών βραβείων σε Α' προβολή: Τρεις Πινακίδες έξω από το Εντινγκ, έξω από το Μιζούρι, Wonder, Το Σχήμα του Νερού, The Disaster Artist, The Greatest Showman.