Mάνια Παπαδημητρίου: «Σβήνει το περίγραμμα της χώρας μας, τουλάχιστον, όπως το γνωρίσαμε εμείς...»

mania-papadimitriou-sbinei-to-perigramma-tis-xoras-mas-toulaxiston-opos-to-gnorisame-emeis

ΤΕΤΑΡΤΗ, 12 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2012

Η Μάνια Παπαδημητρίου σχολιάζει στο click@Life την εκλεκτική συγγένεια του θεάτρου με το χώρο της μουσικής και μιλά για όλους και για όλα.

H Μάνια Παπαδημητρίου συμμετέχει στην μουσικοθεατρική σύνθεση «Λαχτάρησα μια χώρα» που φέρνει κοντά μας μουσικές αλλά και μελοποιημένη ποίηση του Ελληνισμού της Μεσογείου. Συνοδευόμενη από τον τραγουδιστή Γιάννη Μαθέ, τον Άρη Γραικούση στο πιάνο, την Βικτώρια Κυριακίδη στο φλάουτο και τον Θοδωρή Λυκουρόπουλο στο βιολί, η Μάνια Παπαδημητρίου επαναφέρει πολύτιμες μουσικές μνήμες που αντιστέκονται στο πέρασμα του χρόνου.

Επιπλέον, με αφορμή την επέτειο των 20 χρόνων από τότε που έφυγε η Τζένη Καρέζη, οι συντελεστές της παράστασης έχουν προσθέσει στο πρόγραμμα ορισμένα χαρακτηριστικά τραγούδια που είχε ερμηνεύσει η αξέχαστη ηθοποιός στον κινηματογράφο και το θέατρο. Μην χάσετε λοιπόν σήμερα το βράδυ (ώρα :20:30) αυτή την ιδιαίτερη μουσικοθεατρική σύμπραξη (είναι μόνο για μία παράσταση) στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης.

Η Μάνια Παπαδημητρίου θα εμφανιστεί ξανά στον ίδιο χώρο στις 28 και 29 Δεκεμβρίου με αφορμή το αφιέρωμα στον Κλοντ Ντεμπυσσί («La musique à moi»). Επιπλέον, στις 27 Δεκεμβρίου, θα επαναληφθεί στο Βρυσάκι η μουσικοθεατρική παράσταση «Ας θυμηθούμε χωρίς νοσταλγία». Και δεν θα πρέπει να λησμονήσουμε και το ραντεβού της Μάνιας Παπαδημητρίου με την Ευσταθία, στον πρώτο θεατρικό μονόλογο της γνωστής τραγουδοποιού, στον «Διάδρομο», (στον χώρο «Ενδορφίνη»).

Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε μια στροφή σας προς τις μουσικοθεατρικές συνθέσεις. Πώς προέκυψε αυτή η σταδιακή αλλαγή; Και τι αναζητάτε στα μουσικά σας ταξίδια;

Δεν στράφηκα κάπου. Πάντοτε ο ρυθμός και η μουσική με ενέπνεαν και ήταν η βάση για τη σχέση μου με το θέατρο. Πιστεύω ότι το θέατρο είναι τέχνη που ανήκει στο χώρο της μουσικής και όχι των εικαστικών, όπως νομίζουν μερικοί, γιατί διερευνά τη σχέση του ρυθμού με τον λόγο, την εικόνα και το νόημα. Πάντα όμως το θέατρο είναι η βάση μου. Βλέπω τη μουσική μέσα από το πρίσμα του νοήματος περισσότερο …αυτού που θέλει να πει…της ιστορίας και όχι της μελωδικής γραμμής.

Τι υποδηλώνει ο τίτλος της μουσικοθεατρικής παράστασης «Λαχτάρησα μια χώρα» που ανεβαίνει στις 12 Δεκεμβρίου στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης;

Το «Λαχτάρησα μια χώρα» είναι ένα μουσικοθεατρικό αναλόγιο βασισμένο σε ποίηση και τραγούδια της δεκαετίας του 60 που διάλεξε και έβαλε σε μια σειρά ο Βασίλης Κρητικός, ο οποίος είχε την ιδέα για όλο αυτό. Παίχτηκε στο θεατράκι Ειλισσός πέρυσι την άνοιξη και σε ένα φεστιβαλάκι μουσικό στην Κύθνο και μετά μας πρότειναν να το παίξουμε στο Ίδρυμα Κακογιάννη γι’ αυτήν την εκδήλωση στη μνήμη της Τζένης Καρέζη, επειδή είχε ένα μέρος με τραγούδια δικά της. Δεν έγινε ειδικά για αυτή τη βραδιά. Απλώς είχε μέσα πολλά κομμάτια της Καρέζη γιατί μας άρεσαν και γι’ αυτό το διάλεξαν να παιχτεί την Τετάρτη.

Ποιος είναι ο συνδετικός κρίκος σε αυτή τη μουσικo-θεατρική διαδρομή;

Ο συνδετικός κρίκος ανάμεσα σε όλα αυτά είναι υποθέτω και για τον Βασίλη, όπως και για όλους μας η χώρα μας που χάνεται, σβήνει το περίγραμμά της, τουλάχιστον με τον τρόπο που την γνωρίσαμε και την αγαπήσαμε εμείς. Γι αυτό και ο τίτλος: Λαχτάρησα μια χώρα-παρμένος από το ομώνυμο τραγούδι του Θεοδωράκη που έχει τραγουδήσει η Καρέζη στο θέατρο.

Η παράσταση είναι αφιερωμένη στην Τζένη Καρέζη. Ποιο πιστεύετε ότι ήταν το ιδιαίτερο στίγμα της ερμηνείας της Καρέζη στο τραγούδι;

Η Καρέζη όπως και η Μελίνα και ο Κούρκουλος ήταν φωνές μέσα από το θεατρικό στερέωμα των παιδικών μας χρόνων που εκπροσωπούσαν κάτι που υπάρχει μέσα στην ανάσα μας, όταν τραγουδάμε αλλά ενώ ήταν κυρίαρχο για μένα που ανήκω στη γενιά των «40αρηδων συν» δεν είναι το ίδιο για εκείνους που ανήκουν στη γενιά των «30αρηδων πλήν». Στην ανάμεσά μας δεκαετία συνέβη μια τρομερά σημαντική αλλαγή που έκανε την ποιότητα του συναισθήματος να αλλάξει. Τη γλώσσα, τις εικόνες, τη μνήμη, τον τρόπο συμπεριφοράς. Αυτό που ζούμε σήμερα είναι η συνέχειά του. Αλλά δεν βιώνουν την απώλεια ως απώλεια όλες οι γενιές. Ό,τι για τη δική μου είναι απώλεια για την επόμενη ενδέχεται να μοιάζει απελευθέρωση. Μέσα σε αυτό το τοπίο των αλληλοσυγκρουόμενων συναισθημάτων προσπαθούμε να εκφράσουμε καλλιτεχνικά την αδυναμία μας να παρέμβουμε ώστε να αλλάξουν τα πράγματα…Γιατί ακριβώς δεν μπορούμε να αποφασίσουμε προς τα πού πρέπει να πάμε. Κάτι χάνεται, είναι γεγονός, αλλά κανείς δεν είναι αποφασισμένος να παλέψει για να το κρατήσει.

Πιάνο, βιολί και φλάουτο «διασταυρώνονται» σε αυτή τη μουσική σύνθεση που μας προτείνετε. Πώς καταλήξατε μαζί με τους υπόλοιπους συντελεστές σε αυτά τα τρία μουσικά όργανα; Γενικά είστε υπέρ της λιτότητας όσον αφορά τον αριθμό των μουσικών οργάνων σε μια μουσικοθεατρική σύνθεση;

Εγώ τα παιδιά τα γνώρισα από την Βικτωρία, που παίζει φλάουτο. Έχουμε κάνει κι άλλα πράγματα μαζί. Από εκείνη γνώρισα τον Γιάννη τον Μαθέ, τον Βασίλη, τον Θοδωρή Και βέβαια με τον Άρη συνεργαζόμαστε από την Φαίδρα (μια κρεπερί που παίζουμε καμια φορά) και από την άλλη την μουσική παράσταση που παίζουμε μαζί Το «Ας θυμηθούμε χωρίς νοσταλγία που κάναμε για το φεστιβάλ της Ντόρας Μπακοπούλου στη Αίγινα το καλοκαίρι και θα επαναλάβουμε στο Βρυσάκι στις 27 Δεκεμβρίου. Έχουμε δουλέψει πολλές φορές μαζί, γιατί μας αρέσει να δένουμε τραγούδια με κείμενα και να απολαμβάνουμε το καινούριο νόημα που βγαίνει. Για την επιλογή των οργάνων εγώ δεν έχω λόγο. Η ενορχήστρωση είναι των μουσικών και μ αρέσει πάρα πολύ. Μοιάζει να συνομιλούν σε μια δική τους μυστική συνομιλία που δεν καταλαβαίνει ο καθένας αλλά απολαμβάνει την αρμονία της.

Συμμετέχετε και στη μουσικοθεατρική παράσταση-αφιέρωμα στον Κλοντ Ντεμπυσσί «La musique à moi» που ανεβαίνει στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης στις 28 και 29 Δεκεμβρίου. «Θα ήταν καλό να έβλεπε κανείς τη μουσική» είχε αναφέρει κάποτε ο Ντεμπυσσί. Εσείς όταν ακούτε τη μουσική του ποιες εικόνες σας έρχονται στο μυαλό;

Για την παράσταση του Ντεμπυσσί εγώ κρατώ το αφηγηματικό μέρος και απολαμβάνω με τεράστιο θαυμασμό τους μουσικούς και την υπέροχη μαγεία τους (Τον Διονύση, την Ναταλία και την Μυρσίνη). Ναι, όταν τους ακούς να παίζουν αυτή την σοβαρή μουσική τους τόσο εύκολα, τόσο καθόλου «σοβαρά», τότε πραγματικά απογειώνεσαι και πράγματι νομίζεις πως μπορείς να «δείς» τη μουσική. Εμένα όμως μου αρέσει μια άλλη φράση που είχε πει ο Ντεμπυσσί: «Η μουσική είναι μοναδική τέχνη γιατί είναι μοναδική η δύναμη που έχει η κατάλληλη συγχορδία την κατάλληλη στιγμή». Πράγματι, όταν έρχεται αυτή η στιγμή της κατάλληλης συγχορδίας, τότε νιώθεις μέσα στην καρδιά σου μια τέτοια πληρότητα που μόνο ο έρωτας μπορεί να σου χαρίσει. Σαν να γεμίζει μονομιάς ένα κενό μέσα στο σώμα, βαθιά μέσα στα σωθικά... Γι’ αυτό συγκινούμαστε και κλαίμε με τη μουσική χωρίς να ξέρουμε το γιατί. Όσο για τον πρωτοπόρο του μοντερνισμού Ντεμπυσσί, αυτό που μου αρέσει πολύ είναι το ασυμβίβαστο του χαρακτήρα του και η δύναμή του να παίξει με το κατεστημένο και να νικήσει.

Εμφανίζεστε και στο θεατρικό μονόλογο της Ευσταθίας, το «Διάδρομο» στο καλλιτεχνικό στέκι «Ενδορφίνη» (πρώην El Bandoneon). Πώς προέκυψε αυτή η συνεργασία;

Για τον «Διάδρομο» έχω να πω πως δεν είμαι μόνο εγώ η θεατρίνα που ασχολούμαι με τη μουσική…είναι και η Ευσταθία η τραγουδοποιός που ασχολείται με το θέατρο. Είμαστε γενιές ανικανοποίητων ή ίσως απάτριδων καλλιτεχνών που έχουμε την ανάγκη να εξερευνούμε τα όρια των ταμπελών που μας βάζουν οι άλλοι για να βρούμε πραγματικά την γνήσια έκφρασή μας. Κι αυτό όταν το έχεις, το αναγνωρίζεις και στον άλλον και το εκτιμάς ή το συμπονάς. Γυρνάμε σαν τις άδικες κατάρες από χώρους σε χώρους, κι άλλοι από μας από χώρες σε χώρες, από γειτονιές σε γειτονιές, για να βρούμε λίγο χώρο καθαρό να ανασάνουμε. Να βρούμε τα όρια της φόρμας της μελωδίας, της μουσικής και της γλώσσας. Της γλώσσας μας. Μιας γλώσσας που μιλιέται στον κόσμο από τόσους λίγους ανθρώπους που αν δεν κάνουμε κάτι γρήγορα γι αυτήν, σε λίγο δεν θα την μιλάει κανείς. Κι αυτό δεν είναι το κακό. Το κακό είναι ότι ο καλλιτέχνης του θεάτρου αλλά και ο στιχουργός, ο ποιητής, στη μητρική του γλώσσα μόνο μπορεί να δημιουργήσει. Κι αν αυτή χαθεί και σβήσει δεν έχει ποια τόπο να σταθεί. Νομίζω πως αυτό ενώνει τις αγωνίες μας όλων ημών έστω κι αν δεν το ξέρουμε … Η μουσική χωρίς τη γλώσσα κρατά κλειδωμένη την πόρτα του νοήματος που είναι η πόρτα της ψυχής. Και η γλώσσα χωρίς την μουσικότητά της δεν ταξιδεύει μακριά κανένα νόημα. Ίσως η μουσική λοιπόν μπορεί να μας βοηθήσει να κρατήσουμε κάτι από την ταυτότητά μας….Έστω και πάνω σ έναν διάδρομο γυμναστηρίου…Για όσο κρατάει μια εκγύμναση…

Ταυτότητα παράστασης: «Λαχτάρησα μια χώρα…» σήμερα (12 Δεκεμβρίου) στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, ώρα έναρξης :20:30, Ίδρυμα Τζένη Καρέζη. Συντελεστές: Μάνια Παπαδημητρίου, αφήγηση – τραγούδι. Γιάννης Μαθές, τραγούδι. Άρης Γραικούσης, πιάνο. Βικτωρία Κυριακίδη, φλάουτο. Θοδωρής Λυκουρόπουλος, βιολί. Concept, φωτογραφία, οπτικό υλικό: Βασίλης Κρητικός. Τα έσοδα από τη συναυλία θα ενισχύσουν το Ίδρυμα Τζένη Καρέζη, www.jkf.gr , που έχει ως αποστολή την ανακουφιστική φροντίδα ασθενών που πάσχουν από χρόνιες παθήσεις.

Πληροφορίες: Σήμερα (12/12) στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης, ώρα έναρξης: 20:30. Διάρκεια: 120 λεπτά. Πειραιώς 206, Ταύρος, Αθήνα 177 78, τηλ. 2103418550, φαξ. 2103418570. Ιστοσελίδα: www.mcf.gr . Εισιτήρια προπωλούνται στα ταμεία του Ιδρύματος και στα καταστήματα Public (εκτός από εκείνα στις περιοχές Αιγάλεω, Νέα Ερυθραία και Αγία Παρασκευή). Τιμές εισιτηρίων: 15 ευρώ και 10 ευρώ, μαθητικό, φοιτητικό, κάτοχοι κάρτας ανεργίας και πολυτέκνων, Ευρωπαϊκής κάρτας νέων, κάτοχοι Club IFA, κάτοχοι κάρτας ΙΤΙ (ΕΚΔΙΘ), ΑΜΕΑ και άνω των 65 ετών.

ΜΑΝΙΑ ΣΤΑΪΚΟΥ