Μπορεί ο κινηματογράφος να τον έφερε στο προσκήνιο (με την ταινία-σοκ «Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού»), όμως ο Έκτορας Λυγίζος τρέφει πάθος και για το θέατρο.

Μετά τον «Περιποιητή φυτών» του Παύλου Μάτεσι που είχε ανέβει πρόσφατα στο Εθνικό Θέατρο, ο πολλά υποσχόμενος σκηνοθέτης, θα μας παρουσιάσει από τις 18 Δεκεμβρίου έως τις 5 Ιανουαρίου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών, με την ομάδα «Grasshoper», το «Room Service» των Τζον Μούρεϊ και Άλεν Μπόρετζ- μια κλασική αμερικανική φάρσα που ξεπήδησε μέσα από τη δύσκολη περίοδο του Αμερικανικού Κραχ.

Το έργο είχε μια θριαμβευτική πορεία στο Μπρόντγουεϊ, έχει γίνει ταινία από τους αδελφούς Μαρξ και  μιούζικαλ από τον Φρανκ Σινάτρα. Η υπόθεσή του περιστρέφεται γύρω από τις περιπέτειες ενός χρεοκοπημένου θιάσου που προσπαθεί απεγνωσμένα να εξασφαλίσει χρηματοδότηση για τη νέα του παράσταση.

Πώς αποφασίσατε να στραφείτε στη φάρσα;

Mε ενδιέφερε εδώ και καιρό να ανεβάσω μια φάρσα. Πριν χρόνια ερευνούσα αυτό το είδος διαβάζοντας παλιές , γαλλικές, αγγλικές και αμερικανικές φάρσες. Το «Room service» ήταν ένα από τα έργα που ξεχώρισα. Μου άρεσε η συνθήκη του, ότι  αναφέρεται δηλαδή σε έναν θεατρικό θίασο και στο ότι ανήκει στις «καθαρές» φάρσες που βασίζονται κυρίως στην πλοκή.

Σκηνοθετείτε και παράλληλα πρωταγωνιστείτε στην παράσταση. Συστήστε μας τον ρόλο σας.

Ανακάλυψα ότι μ’ αρέσει όχι μόνο να σκηνοθετώ αλλά και να παίζω, στις τελευταίες παραστάσεις μου. Μου αρέσει να είμαι και μέσα και έξω σε όλη αυτή τη διαδικασία του ανεβάσματος της παράστασης. Ο χαρακτήρας που θα υποδυθώ, ο Μίλερ, είναι ουσιαστικά το «θύμα» όλης αυτής της φάρσας, ο οποίος προσπαθεί να τα βολέψει όλα. Είναι ο παραγωγός του θιάσου και προσπαθεί-παρά τις καταστροφές-να κρατήσει την παράσταση ζωντανή, να βρει χρηματοδότη να καταφέρει να μείνει στο ξενοδοχείο και να κρατήσει τους ηθοποιούς.

Δεν με απασχόλησε ιδιαίτερα το κινηματογραφικό παρελθόν του «Room Service». Το διάλεξα γιατί είναι καθαρά θεατρικό, με την έννοια ότι έχει όλη αυτή την ωραία ιστορία που διαδραματίζεται στο δωμάτιο ενός ξενοδοχείου. Με κεντρίζει όλη αυτή η έννοια της συμπύκνωσης.  Παλιά συνήθιζαν να κάνουν τα  θεατρικά ταινίες. Τώρα δεν ξέρω αν αυτό ενδείκνυται. Ούτως ή άλλως, είναι δύσκολο να μεταφέρεις ένα θεατρικό έργο στο σινεμά.

Στέκεσαι στο γεγονός ότι σε μια πολύ δύσκολη συγκυρία,  έχεις τη δυνατότητα να κάνεις λίγο πιο αξιοπρεπώς τη δουλειά σου, να πληρώσεις τους συνεργάτες σου, να πληρωθείς και να γίνει η παράσταση με λιγότερη αγωνία-γιατί πάντα κάθε παράσταση έχει αγωνία. Νομίζω ότι είναι λίγο συγκυριακό αυτό, περισσότερο με βοήθησε η ταινία μου να σας πω την αλήθεια παρά η δουλειά μου στο θέατρο.  Όμως τη δουλειά μου θέλω να κάνω εδώ ή εκεί. Απλώς είμαι χαρούμενος που και στις δύο περιπτώσεις υπήρχαν τα μέσα για να δουλέψουμε πιο άνετα όλοι μας.

Διακρίνετε κάποια κοινά στοιχεία ανάμεσα στον «Περιποιητή φυτών» του Παύλου Μάτεσι και το «Room service» που ανεβάζετε τώρα;

Αν ψάξουμε ίσως μπορέσουμε να βρούμε κοινά στοιχεία ανάμεσα στις δύο παραστάσεις.  Έχουν να κάνουν  κυρίως με τις δικές μου εμμονές, με τον τρόπο του  πώς τα διαβάζω τα πράγματα. Και στις δύο παραστάσεις υπάρχει ο εγκλωβισμός σε ένα χώρο. Στο έργο του  Μάτεσι είναι διαφορετικό γιατί δεν υπάρχει η πίεση του χρόνου. Οι ήρωες του είναι εκεί για πάντα μέχρι να πάρουν απόφαση να τελειώσει όλη αυτή η διαδικασία. Στη φάρσα όλα βασίζονται στο ότι τα πράγματα τρέχουν πάρα πολύ. Συνεχώς προκύπτουν δυσκολίες και γεγονότα που επιταχύνουν τη δράση. Είναι δύο τελείως διαφορετικές συνθήκες.

Ποια είναι η σκηνοθετική σας γραμμή και πώς σας επηρέασαν ως προς αυτό το κομμάτι οι συνεργάτες σας;

Προσπάθησα όλη  την ταχύτητα, την τρέλα,  την παράνοια και την υστερία του «Room service» να τα εξωθήσω στα άκρα. Έφτιαξα  έναν αρκετά αφαιρετικό χώρο με τη σκηνογράφο, ένα μακρόστενο δωμάτιο με πολλές πόρτες. Είναι σαφώς ευχάριστο και διασκεδαστικό να παίζεις μια φάρσα, αποτελεί πρόκληση για τον ηθοποιό. Όμως από εκεί και πέρα, στόχος μου ήταν να μελετήσουμε  τι σημαίνει για τον κάθε ήρωα η στιγμή που η μεγάλη πίεση μετατρέπεται σε υστερία, θυμό κ.τ.λ. Με ενδιαφέρει  η μελέτη των ακραίων αντιδράσεων. Ειδικά στην κωμωδία θέλεις να επηρεαστεί η παράσταση από το χιούμορ και την ιδιοσυγκρασία των συνεργατών σου,  οπότε στο συγκεκριμένο  έργο προσπάθησα να αφήσω μεγαλύτερη ελευθερία στους ηθοποιούς και στους συντελεστές ώστε να φέρει ο καθένας ένα δικό του κομμάτι στην ερμηνεία.

Δε νομίζω ότι αυτό σχετίζεται με την επικαιρότητα του θέματος των έργων ή των παραστάσεων. Το «Room service» είναι γραμμένο την περίοδο του Αμερικανικού κραχ. Νομίζω όμως ότι, αν καταφέρεις να παρουσιάσεις κάτι προσωπικό, που να είναι και ως ένα βαθμό συλλογικό, να  έχει τις ισορροπίες του, δηλαδή,  σαν ένα οργανωμένο σύστημα, μπορεί και να αντικατοπτριστούν  όσα σε αφορούν.  Για παράδειγμα,  με ενδιαφέρει ιδιαίτερα το πώς μπορείς να βγάλεις στη σκηνή το θέμα της πίεσης. Την πίεση που δεχόμαστε όλοι και τις αντιδράσεις μας.

Δεν πιστεύω ωστόσο,  ότι το θέατρο είναι ένας καθρέφτης συμπεριφορών. Ούτε το ενδιαφέρον του θεάτρου έγκειται στο να δεις τον εαυτό σου. Νομίζω ότι οι λόγοι που το θέατρο παραμένει γοητευτικό και ελκυστικό είναι, ευτυχώς, ανεξήγητοι. Έχουν να κάνουν με την περιέργεια του κοινού απέναντι σε κάτι.

Πολλές φορές είναι σαδιστική ή μαζοχιστική αυτή η περιέργεια. Αφορά δηλαδή πιο βαθιά κομμάτια, από αυτό που βλέπεις και λες, το καταλαβαίνω ή δεν το καταλαβαίνω. Όσο και να προσεγγίζεις το θέατρο με το μυαλό το σώμα την καρδιά σου, το τελικό αποτέλεσμα είναι ανεξήγητο, μυστηριακό.

Πώς βλέπετε την ελληνική κοινωνία μετά την πίεση που της έχει ασκηθεί;

Στραπατσαρισμένη σε όλα τα επίπεδα και στο καθαρά κοινωνικό και στο ηθικό. Αυτό που συμβαίνει είναι πέρα από τη βαρβαρότητα. Και όχι μόνο εδώ, αλλά σιγά- σιγά και παντού. Μέρα με τη μέρα προσπαθώ να επιβιώσω-όχι μόνο υλικά αλλά και ψυχικά. Αν δεν το αντιμετωπίσεις χωρίς άμυνες, δεν βγαίνεις καθαρός.

Να περιμένουμε σύντομα μια νέα δουλειά σας στον κινηματογράφο;

Είναι νωρίς για μένα να στραφώ και πάλι στο σινεμά. Αφήνω λίγο ελεύθερο τον εαυτό μου, αν υπάρξει μια ιδέα που θα με  «πορώσει» θα κάτσω να ασχοληθώ. Δεν θέλω, σε αυτή τη φάση τουλάχιστον, να μπω σε επαγγελματική σχέση με το σινεμά. Θέλω να μείνω τουρίστας.

Η ταυτότητα της παράστασης: μετάφραση, διασκευή  και σκηνοθεσία: Έκτορας Λυγίζος. Σκηνικά και Κοστούμια: Κλειώ Μπομπότη. Φωτισμοί: Δημήτρης Κασιμάτης. Μακιγιάζ: Ιωάννα Λυγίζου. Βοηθός Σκηνοθέτη: Εύα Βλασσοπούλου. Παίζουν: Γιάννης Κλίνης, Έκτορας Λυγίζος, Έλενα Μεγγρέλη, Δημήτρης Μοθωναίος, Άρης Μπαλής, Γιάννης Παπαδόπουλος.

Πληροφορίες: «Room service» στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Μικρή Σκηνή), 18 Δεκεμβρίου έως 5 Ιανουαρίου. Το  Σάββατο 28 Δεκεμβρίου 2013 θα ακολουθήσει συζήτηση  με τον Έκτορα Λυγίζο, μετά την παράσταση. Τιμές εισιτηρίων:18 ευρώ, μειωμένο: 10 ευρώ.

Μάνια Στάικου