«Capo d’ Istria»: κριτική θεάτρου

capo-di-stria-fotografia ILIAS SAKALAK
ΤΡΙΤΗ, 15 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2014

Η Μάνια Στάικου γράφει κριτική για την παράσταση «Capo d’ Istria» της Αναστασίας Κουμίδου που παρουσιάζεται στο Beton 7. Τελευταίες παραστάσεις στις 16, 23, 24 και 30 Απριλίου.

Το «Capo d’ Istria», σε σκηνοθεσία της Αναστασίας Κουμίδου (διαβάστε εδώ τη συνέντευξή της), είναι μια από τις «αθόρυβες» εκείνες παραστάσεις σε μικρές σκηνές που  πηγαίνουν «από στόμα σε στόμα», αποσπώντας το θερμό χειροκρότημα του κοινού.

Σαν διαχρονική παραβολή ή μια αιματηρή σελίδα της Ιστορίας διαρκώς ξαναγραφόμενη ξεδιπλώνονται τα αλυσιδωτά γεγονότα που οδήγησαν στη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια, του πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδος.

Η Αναστασία Κουμίδου αφαίρεσε από το γνωστό θεατρικό πορτρέτο του Νίκου Καζαντζάκη «Ιωάννης Καποδίστριας» τη σκόνη του χρόνου, πρόσθεσε δικά της στοιχεία και έχτισε με μαεστρία μια μοντέρνα, καυστική παράσταση υιοθετώντας στοιχεία του θεάτρου ντοκουμέντου-είδους ιδιαίτερα δημοφιλούς στις ελληνικές σκηνές τα τελευταία χρόνια.

Και τα ντοκουμέντα στην προκειμένη περίπτωση δεν είναι παρά τα χειρόγραφα του Ιωάννη Καποδίστρια, με κάποιες φράσεις-κλειδιά πίσω από τις οποίες κρύβονται το δικό του δράμα αλλά και μιας ολόκληρης χώρας (μέχρι σήμερα).

Το εναρκτήριο λάκτισμα της πλοκής δίνεται με μια σκηνή δημοπρασίας: ο αρχαιολόγος Κώστας Πασχαλίδης  κάνει μια σύντομη, «δυνατή» εισαγωγή-διαθέτει μια αξιοπρόσεκτη θεατρικότητα- και  επιστρέφει  στις τελευταίες σκηνές για να γράψει τον επίλογο του έργου.

Η φλογερή αλληλογραφία του  Ιωάννη Καποδίστρια με την Λωξάνδρα Στούρτζα (στο ρόλο η Βίκυ Μαραγκάκη)-τον μεγάλο του έρωτα που δεν πρόλαβε να ανθίσει εξαιτίας των πολιτικών καθηκόντων του, ο διχασμός και τα αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντα των οπλαρχηγών του ’21,  οι ραδιουργίες των μεγάλων δυνάμεων-με έμφαση στο ρόλο του Αγγλικού παράγοντα, και οι μαρτυρίες μετά τη δολοφονία συγκροτούν τους βασικούς άξονες αυτού του πολιτικού θρίλερ. Με τον χρόνο να μετρά αντίστροφα μέχρι το προδιαγεγραμμένο τραγικό τέλος του Καποδίστρια.

Οι πρωταγωνιστές ενός πολιτικού θρίλερ

Οι πρωταγωνιστές εισέρχονται στο βιομηχανικής αισθητικής υπόγειο του Beton 7 με σύγχρονα ρούχα και η ταυτότητα τους προδίδεται όταν προβάλλονται πάνω τους διαφάνειες με χαρακτηριστικές εικόνες.

Έτσι λοιπόν ο εκλεπτυσμένος, άκαμπτος, ανιδιοτελής Καποδίστριας του Γιώργου Κροντήρη βρίσκεται ανάμεσα στα διασταυρούμενα «πυρά» και συμφέροντα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη (Ακίνδυνος Γκίκας) και του Μακρυγιάννη (Νίκος Παπαδόπουλος).

Ο Γιώργος Κροντήρης έδωσε μια στέρεη ερμηνεία, αφήνοντας να διαφανούν οι ρομαντικές πτυχές ενός μάλλον «οχυρωμένου» χαρακτήρα και τόνισε σωστά τα σημάδια της κόπωσης του απομονωμένου κυβερνήτη.

Η Βίκυ Μαραγκάκη με την έντονη μπαλετική κινησιολογία αποτέλεσε έναν πόλο υπερχειλίζοντος συναισθηματισμού σε αντίθεση με τον εσωστρεφή Καποδίστρια.

Απολαυστικός ήταν ο Κολοκοτρώνης του Ακίνδυνου Γκίκα: με καίριες κωμικές πινελιές και  «κοτζαμπάσικη» πονηριά αποτέλεσε το αντίπαλο δέος στη φωνή της λογικής για Σύνταγμα του Νίκου Παπαδόπουλου. Ο Άλκης Δελαντώνης σε διαφορετικούς ρόλους ως μπαλαντέρ, συμπλήρωσε ιδανικά την πρωταγωνιστική ομάδα.

Μια από τις καλύτερα ενορχηστρωμένες σκηνές του έργου δείχνει-θυμίζοντας τους παράλληλους μονολόγους των τηλεοπτικών πάνελ-τους οπλαρχηγούς να επιχειρούν μάταια να βρουν κάποιο σημείο σύγκλισης στα αλληλοσυγκρουόμενα συμφέροντά τους. Κάπου εκεί ακούστηκε και η φράση «λεφτά υπάρχουν» προκαλώντας εκρήξεις γέλιου στο κοινό. Η Αναστασία Κουμίδου ολοκλήρωσε την αφήγησή της κάνοντας αναφορές και σε άλλες πολιτικές δολοφονίες, (όπως για παράδειγμα των Τζ. Φ. Κένεντι και  Αβραάμ Λίνκολν).

Μας άρεσαν και τα συμβολικά τεχνάσματα της παράστασής της-το κόκκινο νήμα στα χέρια των θεατών και οι λίγες πατάτες δίπλα στο νεκρό κυβερνήτη-έμμεση παραπομπή στο μύθο για την εισαγωγή της καλλιέργειας της πατάτας στην Ελλάδα από τον Καποδίστρια.

Προσεγμένοι οι φωτισμοί της Κατερίνας Μαραγκουδάκη και ωραίο το λιτό σκηνικό του Απόστολο Βέττα-με το μηχάνημα της διαφάνειας να δεσπόζει. Ο ίδιος επίλεξε και τη σύγχρονη ενδυμασία των ηθοποιών. Ιδιαίτερα θεατρική η μουσική σύνθεση της Αντριάνας Μίνου. Η παράσταση «Capo D’Istria» θα παίζεται για λίγες ακόμη ημερομηνίες στο Beton 7: στις 16, 23, 24 και 30 Απριλίου.

Μάνια Στάικου