Καραντζάς και Λυγίζος: τόπος στα νιάτα στην Επίδαυρο

eleni-2014-foto-arxaio-drama

Eλένη του Ευριπίδη, σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Καραντζά.

ΔΕΥΤΕΡΑ, 30 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014

Η ηλικία τους συζητείται (δυστυχώς) περισσότερο από την καλλιτεχνική τους πρόταση. Δεν έλειψαν και οι φωνές που τους θεωρούν «μικρούς» για την κάθοδό τους στο αρχαίο θέατρο της Επιδαύρου.

Το αν είναι ώριμοι καλλιτεχνικά θα φανεί όμως σε λίγες μέρες: ο 26χρονος Δημήτρης Καραντζάς και ο 37χρονος Έκτορας Λυγίζος σπάνε ένα «ταμπού» στο θεσμό των Επιδαυρίων που φέτος συμπληρώνει τα εξήντα χρόνια του: είναι νέοι (επιτέλους), με μια αξιοπρόσεκτη διαδρομή και έχουν άποψη για την αναβίωση του αρχαίου δράματος και θα καταθέσουν αντίστοιχα, με ανανεωτική οπτική, το δικό τους σχόλιο πάνω στην «Ελένη» του Ευριπίδη και τον «Προμηθέα Δεσμώτη» του Αισχύλου.

Στο πλευρό τους ο Γιώργος Λούκος, στη σημερινή συνέντευξη Τύπου, τους υπερασπίστηκε σθεναρά, απέναντι στα πρώτα πυρά: «μιλούν λες και η Επίδαυρος είναι για ηλικίες από 70 ετών και άνω» σχολίασε καυστικά. Αξίζει να σημειωθεί ότι οι  δρόμοι των δύο ταλαντούχων σκηνοθετών έχουν διασταυρωθεί, αφού μαζί με την Σοφία Βγενοπούλου είχαν συστήσει την  ομάδα Grasshopper το 2006.

Ο Δημήτρης Καραντζάς, επιστρέφει στην «Ελένη» του Ευριπίδη, μια τραγωδία την οποία είχε δουλέψει στο παρελθόν για την πειραματική σκηνή του Εθνικού Θεάτρου και τώρα την ανεβάζει με ανανεωμένη ματιά, στις 5 Ιουλίου. Δεν τον απασχολεί το «ρεκόρ» του: ότι είναι δηλαδή, ο νεότερος σκηνοθέτης, ο οποίος έχει το προνόμιο να δοκιμάζεται στην Επίδαυρο

Τον ενδιαφέρει ιδιαίτερα ότι «ο χώρος της Επιδαύρου δεν λειτουργεί ως άβατο συγκεκριμένων θεσμών και ατόμων». Οι ηθοποιοί της παράστασής του έχουν ήδη μεταβεί στην Επίδαυρο για τις τελικές πρόβες. Συνεργάζεται μαζί τους εδώ και χρόνια-κι αυτό τον κάνει να αισθάνεται ασφάλεια, όπως αποκάλυψε ο ίδιος.

«Χαίρομαι επειδή ξαναδουλεύω πάνω στην Ελένη του Ευριπίδη, είναι μια ιστορία που με αφορά», πρόσθεσε. Κι αν στην πρώτη σκηνοθετική του απόπειρα πάνω στο έργο, είχε στη διάθεσή του ένα κουαρτέτο ερμηνευτών, τώρα με εννέα ηθοποιούς στον κορμό της κεντρικής ομάδα αφηγητών της παράστασης (Χαρά Ιωάννου, Ιωάννα Κολιοπούλου, Αντώνης Πριμηκύρης, Δημήτρης Σαμμόλης, Γιάννης Κλίνης, Άρης Μπαλής, Θύμιος Κούκιος, Ελίνα Ρίζου, Ευδοξία Ανδρουλιδάκη), αισθάνεται ότι του ανοίγονται νέες δυνατότητες.

Έξι χρόνια δραστηριοποιείται ενεργά στο χώρο της σκηνοθεσίας και στις πρόσφατες δουλειές του έχει βρει καλλιτεχνική στέγη στην Εθνική Λυρική Σκηνή («Κοκκινοσκουφίτσα»), στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών ( με το απαιτητικό έργο «Ο κυκλισμός του τετραγώνου» του Δημήτρη Δημητριάδη), στο Εθνικό Θέατρο («Έτσι είναι, αν έτσι νομίζετε» του Λουίτζι Πιραντέλο). Για την «Ελένη» επιλέγει τη μετάφραση του Δημήτρη Δημητριάδη, φέροντας στο προσκήνιο μια νέα ομάδα καλλιτεχνών.

Με χιούμορ αντιμετώπισαν, η Άννα Μάσχα και η Στεφανία Γουλιώτη, οι οποίες πρωταγωνιστούν στον «Προμηθέα Δεσμώτη»-την πολυαναμενόμενη σκηνοθετική απόπειρα του Έκτορα Λυγίζου-  τη συζήτηση περί ηλικίας. «Δεν θα έπρεπε να είναι θέμα ποιος κατεβαίνει στην Επιδαύρου σε σχέση με την ημερομηνία γέννησή τους. Είμαι ενθουσιασμένη που συμμετέχω και θα ήθελα να είμαι πάντα η…γηραιότερη τέτοιων θιάσων», υποστήριξε η Άννα Μάσχα.

Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε με την τοποθέτησή της και η Στεφανία Γουλιώτη, η οποία μαζί με τον Έκτορα Λυγίζο μοιράζεται το ρόλο του Προμηθέα: παρατήρησε πειρακτικά ότι πλέον έχουν ασπρίσει τα μαλλιά του νεαρού σκηνοθέτη και κινηματογραφιστή, συμπληρώνοντας ότι με την πρότασή του «ανοίγει νέα δίοδο επικοινωνίας με το αρχαίο δράμα και  το κοινό».

Ο Έκτορας Λυγίζος, μπορεί να έγινε ευρύτερα γνωστός με την μεγάλου μήκους ταινία του «Το αγόρι τρώει το φαγητό του πουλιού» (2012), όμως στο θέατρο πρωτοεμφανίστηκε στο Αμόρε, το 2005 με το έργο «Ο κόσμος στο βυθό» του Γκ. Όουεν. Στο ενεργητικό του έχει παραστάσεις όπως τις «Οι άγριοι-οι άνδρες με τα θλιμμένα μάτια» του Χ. Κλάους, «Η φάρσα της οδού Γουόλγουορθ» του Ε. Γουόλς, «Βάκχες», «Room Service», «Ο περιποιητής φυτών» (του Παύλου Μάτεσι) κ.α.

Στην τραγωδία του Αισχύλου (πρεμιέρα 12 Ιουλίου στο Αρχαίο Θέατρο Επιδαύρου), ο Λυγίζος διαμοιράζει σε μια ανδρική και γυναικεία ερμηνεία το δράμα του επαναστατημένου Τιτάνα, για να αναδείξει τη «σύγκρουση του ήρωα με τον ίδιο τον εαυτό του- πίσω από τη σύγκρουση με τον άλλοτε σύμμαχό του», όπως σημειώνει.

Ο Χορός-ερμηνευμένος από το σύνολο του θιάσου δίνει το στίγμα μιας ομάδας αφηγητών συγκροτημένης σε δυάδες. Και σε αυτή την περίπτωση, το δυναμικό της παράστασης συνενώνει μια νέα γενιά καλλιτεχνών, με κοινή «γλώσσα». «Είμαστε μια ομάδα οκτώ ανθρώπων που βρισκόμαστε κοντά στην ηλικία και στον τρόπο σκέψης κι έχουμε βρει τρόπους να συνεργαστούμε…» δήλωσε ο Έκτορας Λυγίζος.

Παρότι αναγνώρισε ότι οι παραγωγές δεν έχουν πλέον την ίδια οικονομική υποστήριξη, όπως στο παρελθόν, υπογράμμισε πόσο θετική εμπειρία ήταν για τον ίδιο να εργάζεται σε καλές συνθήκες, -σε σχέση πάντα με τις προηγούμενες δουλειές του. Έχοντας πλέον λυμένα ορισμένα πρακτικά ζητήματα χρηματοδότησης, ήταν ελεύθερος να ακολουθήσει στις πρόβες τα απαιτούμενα στάδια για την σκηνική σύνθεσή του.

Το Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου επιχειρεί λοιπόν να αφαιρέσει τις ρυτίδες του «αναμενόμενου», των τελευταίων δεκαετιών, στην προσέγγιση του αρχαίου δράματος, προσκαλώντας νεότερους καλλιτέχνες. Αιτούμενο ανανέωσης ή μια εύκολη λύση σε καιρούς οικονομικής κρίσης (όπως υποστηρίζουν οι κακές οι γλώσσες); Δεν έχει και τόσο σημασία. Μετράει μόνο το αποτέλεσμα. Ας ελπίσουμε να είναι θετικό  ώστε να επαναληφθούν τέτοιου είδους «ανοίγματα» και σε άλλους καλλιτέχνες. Χρειαζόμαστε νέα πνοή στο αρχαίο δράμα.

«Ελένη»: μετάφραση: Δημήτρης Δημητριάδης, σκηνοθεσία: Δημήτρης Καραντζάς, σκηνικά και κοστούμια: Ιωάννα Τσάμη, επιμέλεια κίνησης: Σταυρούλα Σιάμου, μουσική: Ανρί Κεργκομάρ, φωτισμοί: Αλέκος Αναστασίου, βοηθός σκηνοθέτη/παραγωγή: Θεοδώρα Καπράλου. Ερμηνεύουν οι : Χαρά Ιωάννου, Ιωάννα Κολιοπούλου, Αντώνης Πριμηκύρης, Δημήτρης Σαμμόλης, Γιάννης Κλίνης, Άρης Μπαλής, Θύμιος Κούκιος, Ελίνα Ρίζου, Ευδοξία Ανδρουλιδάκη

«Προμηθέας Δεσμώτης: Διανομή : Κράτος: Μιχάλης Κίμωνας. Ήφαιστος :Θάνος Τοκάκης. Προμηθέας :Στεφανία Γουλιωτη, Έκτορας Λυγίζος. Ωκεανίδες: Άννα Μάσχα, Τζίνα Θλιβέρη. Ωκεανός :Θάνος Τοκάκης, Μιχάλης Κίμωνας. Ιω :Γαλήνη Χατζηπασχάλη , Δήμητρα Βλαγκοπούλου. Ερμής : Θάνος Τοκάκης, Μιχάλης Κίμωνας. Μετάφραση: Παναγιώτης Μουλλάς, προσαρμογή-διασκευή-σκηνοθεσία: Έκτορας Λυγίζος, σκηνικό-κοστούμια: Κλειώ Μπομπότη, φωτισμοί: Δημήτρης Κασιμάτης, μακιγιάζ: Ιωάννα Λυγίζου, δραματουργική συνεργασία: Κατερίνα Κωνσταντινάκου, βοηθός σκηνοθέτη: Εύα Βλασσοπούλου.

Πληροφορίες: Ελένη του Ευριπίδη: 5 Ιουλίου αρχαίο θέατρο Επιδαύρου, ώρα έναρξης: 21:00. Προμηθέας Δεσμώτης:12 Ιουλίου, αρχαίο θέατρο Επιδαύρου, ώρα έναρξης: 21:00. Διάρκεια: 80 λεπτά. Τιμές εισιτηρίων: ζώνη VIP: 35 ευρώ. Πρώτη ζώνη:30 ευρώ, δεύτερη ζώνη:20 ευρώ, 15 ευρώ (φοιτητικό), άνω διάζωμα:15 ευρώ, 10 ευρώ (φοιτητικό), κάρτα ανεργίας και ΑΜΕΑ: 5 ευρώ.