Θάνος Νίκας: μεταφέρει τα ποιήματα των Δημητριάδη-Αλισάνογλου στη θεατρική σκηνή

pros-mia-alogisti-kateuthunsi-fotografia-1
ΠΕΜΠΤΗ, 24 ΙΟΥΛΙΟΥ 2014

Ο πολυγραφότατος Δημήτρης Δημητριάδης δοκιμάζει την πένα του σε διαφορετικά λογοτεχνικά είδη: είναι καταξιωμένος θεατρικός συγγραφέας (και χαλκέντερος μεταφραστής), πεζογράφος ανοιχτός σε πειραματισμούς και ποιητής.

Από το πλούσιο έργο του, ο  Θάνος Νίκας επιλέγει να ανεβάσει στη σκηνή μια «ποιητική συνομιλία» -μέσω ηλεκτρονικής αλληλογραφίας-  του Δημητριάδη με τον Γιώργο Αλισάνογλου που εκδόθηκε πέρυσι με τον τίτλο «Προς αυτή την αλόγιστη κατεύθυνση».

Ο Θάνος Νίκας και η ομάδα Ars Moriendi από τη Θεσσαλονίκη, γύρω από αυτό το ποιητικό, «διαλογικό» σώμα, δομούν μια θεατρική περφόρμανς. Η πρεμιέρα της είναι προγραμματισμένη στις 31 Ιουλίου, (στον χώρο «Παλιά μουσική») στο πλαίσιο του 57ου Φεστιβάλ Φιλίππων. Μπορεί η ποίηση να «αναπνεύσει» στο θεατρικό σανίδι;

Σύμφωνα με τον σκηνοθέτη της παράστασης, Θάνο Νίκα: «Η ποίηση είναι λόγος παριστάμενος κι όχι μόνο αναλόγιο. Φέρει φορτίο. Το έργο είναι γραμμένο περίπου μέσα σε τρεις μήνες, και από τις 17 Μαρτίου που ξεκινά αυτή η συνομιλία ανάμεσα στον Δημητριάδη και τον Γιώργο Αλισάνογλου έχουμε αρκετές ανταλλαγές ποιημάτων. Δεν μιλάμε επομένως, για κάτι το οποίο έχει φιλτραριστεί, ραφιναριστεί. Είναι ένας λόγος που έχει έρθει ως παρόρμηση. Διαθέτει έναν πολύ δυνατό αυθορμητισμό και κατά τη γνώμη μου εντάσσεται στο κομμάτι του θεάτρου, γιατί κουβαλάει αυτή την αλήθεια, το πηγαίο, αυτό που πρέπει να βγει έξω.

Μέσα από την ποιητική συλλογή περνούν με ταχύτητα πέντε βασικά σημεία του ψυχισμού-επιστρέφοντας θεματικά πάντα στη λειτουργία της ποίησης. Οπότε και υπό αυτό το πρίσμα αντιμετώπισα τις συγκρούσεις που υπήρξαν κυρίως στη γραφή του Δημητριάδη αλλά και στις αναζητήσεις του Γιώργου Αλισάνογλου. Νομίζω ότι ο θεατής θα σχηματίσει μέσα από την παράσταση μια πολύ καθαρή εικόνα για το τι πραγματεύεται  η ποιητική τους συλλογή».

Ο Θάνος Νίκας έχει στο ενεργητικό του αρκετές παραστάσεις με έργα του Δημητριάδη: ανέβασε τον «Οδυσσέα» και στη συνέχεια ολόκληρη την «Ομηριάδα», το εμβληματικό του κείμενο «Πεθαίνω σαν χώρα» (το οποίο ιδιαίτερα σήμερα φαντάζει προφητικό), τους «Καταλόγους 13-14». «Είναι λίγο εμμονική η σχέση με τον Δημητριάδη» παραδέχεται ο ίδιος και προσθέτει: «Η γραφή του έρχεται στο αφτί μου πρώτα από όλα-την αντιλαμβάνομαι στην ακοή, στην εκφορά του λόγου και όχι τόσο στην ανάγνωση».

Τα «ποιήματα πολλαπλών κατευθύνσεων» των Δημητριάδη-Αλισάνογλου αντικατοπτρίζουν την εποχή μας, σχολιάζοντας παράλληλα τα μυστήρια και τις αγωνίες του έρωτα και της γραφής. Σημείο αναφοράς στην παράσταση του Θάνου Νίκα, στάθηκε μια πολύ χαρακτηριστική λέξη του Δημήτρη Δημητριάδη, πλασμένη για να εκφράσει την ιδιαίτερη σχέση του με την οθόνη του υπολογιστή: τον «ενοθονισμό».

«Αντιλαμβάνομαι αυτή τη λέξη ως τη μοναξιά του ποιητή, τον εγκλεισμό του με τις λέξεις πίσω από μια οθόνη. Οπότε οι ηθοποιοί στην παράσταση είναι όλοι εγκιβωτισμένοι σε αυτό τον πυρήνα των λέξεων», καταλήγει ο Θάνος Νίκας. Μια ακόμη ενδιαφέρουσα εκδήλωση στο Φεστιβάλ Φιλίππων-ένα από τα λίγα φεστιβάλ της περιφέρειας που παραμένουν ανοιχτά στο πειραματικό, ερευνητικό θέατρο.

Σκηνοθεσία-φωτισμοί: Θάνος Νίκας. Σκηνική εγκατάσταση: Πηνελόπη Χατζηδημητρίου. Συμμετέχουν:  Πασχάλης Αραμπατζής, Ευρώπη Αργυροπούλου, Ελευθερία Μαυρίδου, Elio Phoebus Beico, Αλέξανδρος Νικολαΐδης.

Πληροφορίες: «Προς αυτή την αλόγιστη κατεύθυνση» των Δημήτρη Δημητριάδη και Γιώργου Αλισάνογλου, στις 31 Ιουλίου, στον χώρο «Παλιά μουσική», στο 57ο Φεστιβάλ Φιλίππων «Από τα πεντακόσια στα χείλια».

Μάνια Στάικου