«Πάπισσα Ιωάννα»: κριτική θεάτρου

papissa-ioanna
ΔΕΥΤΕΡΑ, 29 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2014

Η Ιωάννα Κλεφτόγιαννη γράφει κριτική για την παράσταση «Πάπισσα Ιωάννα» σε σκηνοθεσία Δημήτρη Μαυρίκιου που παρουσιάστηκε στην Πειραιώς 260.

Ο Δημήτρης Μαυρίκιος, υπερβαίνοντας  τον ρόλο του σκηνοθέτη,  πραγματοποίησε μια απρόσμενη φιλολογική έρευνα  ρίχνοντας νέο φως στο έργο και στη βιογραφία του Εμμανουήλ Ροΐδη, με το πρώτο μέρος τής παράστασης εν εξελίξει « Πάπισσα Ιωάννα» (παρουσιάστηκε, λόγω αθρόας προέλευσης, σε επανάληψη προ ημερών, στην Πειραιώς 260).

Ο τίτλος είναι παρ’όλα αυτά παραπλανητικός. Η αριστοτεχνικά δομημένη και μονταρισμένη δραματουργία (μολονότι στο ξεκίνημα ξενίζει η μοναχική, μονολογική είσοδος της μητέρας του Ροΐδη, Κορνηλίας) εστιάζει στην συναρπαστική βιογραφία της μάνας τού συγγραφέα. Από το κορυφαίο μυθιστόρημα παρουσιάζεται  μόνο το πρώτο μέρος, μέχρι την Αθήνα, προτού η Ιωάννα φτάσει στο Βατικανό. Όμως,  η παράσταση με τις συχνές στιγμές αποστασιοποίησης (ο σκηνοθέτης καθοδηγεί απ’ το control  τους ηθοποιούς, οι οποίοι παρεμβαίνουν με εκτός –υποτίθεται- κειμένου σχόλια και παράπονα) ξεκινά με τη βίαιη σκηνή τερματισμού του: το λιντσάρισμα της Πάπισσας.
 

Η «ανάγνωση», που κλείνει το μάτι με χιούμορ στον θεατή, προτείνει  βάσιμες ταυτίσεις: η Πάπισσα πατάει στα χνάρια των παιδικών βημάτων της Κορνηλίας, ο δε Πυγμαλίωνάς της Φρουμέντιος  ταυτίζεται σε σημεία με τον Ροΐδη, ο οποίος παρουσιάζεται ερωτευμένος με την Ιωάννα-Γαλάτειά του.

 Η σκηνική δράση, με τις υπέροχες γυμνές ερωτικές περιπτύξεις της Ιωάννας και του Φρουμέντιου, μπαινοβγαίνει στο μυθιστόρημα και στη βιογραφία της Κορνηλίας και η σωματικότητα των ηθοποιών αλληλοσυμπληρώνεται από τα θαυμάσια βίντεο, στα οποία εμφανίζονται ως Από Μηχανής θεοί οι άγιοι που αποκαλύπτονται στην Ιωάννα. Εδώ υπάρχει και το σατιρικό σχόλιο του σκηνοθέτη για τον αναθεματισμό του Ροΐδη από υστερικές σύγχρονές του θεούσες με πλακάτ διαμαρτυρίας!

Η παράσταση από ένα σημείο και μετά τρέχει και σε καταλαμβάνει με την καλοκουρδισμένη δομή και τον  δεμένο θίασο. Ιδανικές επιλογές αποδεικνύονται για το ρόλο της Ιωάννας η Γιούλικα Σκαφιδά και της Κορνηλίας η Ράνια Οικονομίδου.

Λιτή η αισθητική(κυριαρχεί το μαύρο ράσο στα κοστούμια της Εύας Νάθενα), με ένα σκηνικό (του Δ. Πολυχρονιάδη) γεμάτο ξύλινες προθήκες  με ανθρωπόμορφες κούκλες που παραπέμπουν στον Μεσαίωνα αλλά και ηθοποιούς «μαρμαρωμένους » που ξαφνικά ζωντανεύουν.

Εις αναμονή του δεύτερου μέρους της «Πάπισσας», επομένως...

Ιωάννα Κλεφτόγιαννη