Γκροτέσκο, σουρεαλιστικό, αλλόκοτο και ονειρικό το έργο του Ρουμάνου συγγραφέα Ματέι Βισνιέκ προκαλεί γέλιο και συγκίνηση, καταγράφοντας τη ζωή σε ζωντανή μετάδοση.

Στο έργο του, «Η Λέξη Πρόοδος στο Στόμα της Μητέρας μου Ηχούσε Πολύ Φάλτσα», ο Βισνιέκ επιστρατεύει διάφορα πρόσωπα: Μια τραβεστί και μια απίθανη θεωρία περί κομμουνισμού. Μια πατρόνα εξηγεί τον καπιταλισμό: «Δεν είμαστε ρατσιστές εδώ! Αυτή είναι η Ευρώπη! Εδώ, τα κάνεις όλα σ’ όλον τον κόσμο!» Μια πόρνη διακηρύσσει την αθωότητά της τραγουδώντας σε μια ακατανόητη γλώσσα. Και ο γιος, παρών σε όλο το έργο, συμφιλιώνεται με όλους τους νεκρούς στρατιώτες που είναι θαμμένοι στην περιοχή: Σέρβους, Βόσνιους, Ρώσους, Κροάτες, Γάλλους, Ισπανούς, Αυστριακούς, Ρουμάνους… «Όλα τα Βαλκάνια κι όλη η Μεσόγειος είναι θαμμένη εδώ», λέει σε κάποια στιγμή, «πρόκειται για έναν παγκόσμιο χάρτη. Η ιστορία του 20ου αιώνα. Πάνω εκεί χτίζεται το σήμερα. Η πρόοδος…»

Ο Βισνιέκ όμως ξεκαθαρίζει τη θέση του: «Για μένα η αποστολή της λογοτεχνίας δεν είναι η καταγγελία. Υπάρχουν ιστορικοί, κοινωνιολόγοι, υπάρχουν μαρτυρίες των θυμάτων. Πρέπει να βρούμε μια γλώσσα που να ωθεί την καταγγελία στον στοχασμό. Οι όμορφες, θλιβερές ιστορίες είναι πλέον παγκόσμιες», λέει ο συγγραφέας.

«Η Λέξη Πρόοδος…» του Ματέι Βισνιέκ βραβεύτηκε το 2009 στο Φεστιβάλ της Αβινιόν, και ο συγγραφέας έγινε γνωστός στην Ελλάδα με τη μετάφραση του έργου από την Έρση Βασιλικιώτη (εκδ. Ύψιλον) και το ανέβασμά του στη Θεσσαλονίκη από την Πειραματική Σκηνή της «Τέχνης», το 2007.

Μετάφραση: Έρση Βασιλικιώτη. Σκηνοθεσία: Νίκος Γκεσούλης. Μουσική: Dasho Kurti. Σκηνικά / Κοστούμια: Σπύρος Κωτσόπουλος. Σκηνογραφική Επιμέλεια: Γιάννης Κρανάς. Κινησιολογία:  Ναταλία Στυλιανού. Φωτισμοί: Δημήτρης Τσιούμας. Φωτογραφίες: Alex Kat.

Παίζουν οι ηθοποιοί: Γιώργος Μελισάρης, Μαίρη Χήναρη, Θοδωρής Προκοπίου, Ναταλία Στυλιανού, Λεωνίδας Αργυρόπουλος, Γωγώ Βογάσαρη, Σάκης Σιούτης, Χριστίνα Σιώμου, Δημήτρης Κακαβούλας, Νίκος Γκεσούλης.

Πληροφορίες: «Η λέξη πρόοδος στο στόμα της μητέρας μου ηχούσε πολύ φάλτσα» του Ματέι Βισνιέκ στο θέατρο Προσκήνιο, Καπνοκοπτηρίου 8 & Στουρνάρη. Παραστάσεις : Από 27 Οκτωβρίου 2014 έως 13 Ιανουαρίου 2015, κάθε Δευτέρα και Τρίτη στις 21:00. Γενική Είσοδος: 12  ευρώ, Μειωμένο: 10  ευρώ, Ατέλεια: 5 ευρώ. Τηλ. Κρατήσεων: 2108211855. Διάρκεια παράστασης: 90 λεπτά.