«Ενας άνθρωπος για όλες τις εποχές»: κριτική θεάτρου

enas-anthropos-gia-oles-tis-epoxes
ΤΡΙΤΗ, 23 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2014

Η Ελένη Πετάση γράφει κριτική για την παράσταση «Ενας άνθρωπος για όλες τις εποχές» που παρουσιάζεται στο Εθνικό Θέατρο σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου.

«Ενας άνθρωπος πιο αγνός και από το χιόνι», σύμφωνα με τον Ερασμο ήταν ο Σερ Τόμας Μορ (1478-1535), αυτός ο σημαντικός ουμανιστής, χαρισματικός φιλόσοφος, νομικός, πολιτικός και συγγραφέας (στο εμβληματικό δοκίμιό του «Ουτοπία» κριτικάρει την αγγλική κοινωνία εκείνης της εποχής και υπερασπίζεται «μια ιδανική κοινωνία ισότητας, κοινοκτημοσύνης και θρησκευτικής ανοχής»), που ανέλαβε ανώτατα αξιώματα αλλά, πιστός στις ιδέες του, αρνήθηκε να συναινέσει στην απόφαση του Ερρίκου Η’ να χωρίσει τη νόμιμη σύζυγό του για να παντρευτεί την Αννα Μπόλεϊν, καθώς ο τελευταίος ήρθε σε ρήξη με τον Πάπα και αναγορεύτηκε επικεφαλής της Αγγλικανικής Εκκλησίας.

Ως αποτέλεσμα οδηγήθηκε στο ικρίωμα με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας. Ωστόσο ο Τόμας Μορ δεν ήταν αψεγάδιαστος.

Η βαθιά του πίστη για την Καθολική Εκκλησία - που το 1935 τον ανακήρυξε Αγιο - τον οδήγησε σε απεχθείς πράξεις εγκρίνοντας, όταν ήταν καγκελάριος, την καταδίκη στην πυρά αιρετικών προτεσταντών.

Αυτήν την αντιφατική πτυχή του χαρακτήρα του παραλείπει το ρεαλιστικό έργο του Ρόμπερτ Μπολτ «Ενας άνθρωπος για όλες τις εποχές» (1960) και γι’ αυτόν τον λόγο ο κριτικός Μάικλ Μπίλινγκτον (γράφοντας για τη λονδρέζικη παράσταση του 2006 στο Theatre Royal Haymarket) το ονομάζει «θεατρική αγιογραφία».

Η σκηνοθεσία του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, στηριγμένη στην καλή μετάφραση του Ροδόλφου Μορώνη και στη μεστή διασκευή της Ελσας Αδριανού, έδωσε προτεραιότητα στο λόγο του κειμένου.

Η παράστασή του, όμως, ακολουθώντας ασφαλείς λύσεις παλαιού τύπου θεάτρου, είχε πρόβλημα έμπνευσης και ρυθμού. Με αλλεπάλληλες σκηνικές αλλαγές που κούραζαν τον θεατή και κινησιολογική στασιμότητα από τους ηθοποιούς δεν κατόρθωσε να δημιουργήσει τη δέουσα ατμόσφαιρα.

Ως αποτέλεσμα ένας αξιόλογος θίασος αποδυναμώθηκε στο μεγαλύτερο μέρος του: Μάνος Βακούσης, Δημήτρης Πιατάς, Αλέξανδρος Μυλωνάς, Αννέζα Παπαδοπούλου, Στεφανία Γουλιώτη, Αλέξανδρος Μαυρόπουλος, Γιάννης Τσορτέκης, Γιώργος Γιαννακάκος, Παναγιώτης Κατσώλης, Κώστας Γαλανάκης, Μαίρη Σαουσοπούλου, Γιώργος Μοσχίδης.

Ο Γιώργος Μιχαλακόπουλος στον κεντρικό ρόλο, με αδύναμη φωνή (συχνά δεν ακουγόταν) και ελάχιστη σωματική κίνηση, δεν κατόρθωσε να αποδώσει επαρκώς την έντονη προσωπικότητα του Μορ. Ενδιαφέρον στοιχείο τα κοστούμια εποχής της Κλερ Μπρέισγουελ που ιδιαίτερα σε κάποιες πολυπρόσωπες στατικές σκηνές παρέπεμπαν σε πίνακες ζωγραφικής εκείνης της περιόδου.

Ελένη Πετάση - [email protected]