Η Ελένη Πετάση γράφει κριτική για την παράσταση «Το '21» του Άρη Μπινιάρη που παρουσιάστηκε στην Πειραιώς 260 στα πλαίσια του Φεστιβάλ Αθηνών.

«Με το να κάνεις επανάσταση και να αποτινάξεις ένα ζυγό δεν έκανες κάτι, με το να μην εμπέσεις ξανά σε ζυγό, αυτό είναι επανάσταση»

Τα σοφά λόγια του Γιάννη Σκαρίμπα στοιχειώνουν το κείμενο του Αρη Μπινιάρη, το οποίο, χρησιμο-ποιώντας ως βασικό υλικό την εθνολαϊκή εξέγερση του ‘21 και σμίγοντας αποσπάσματα από το βιβλίο «Το ‘21 και η αλήθεια του» του Χαλκιδαίου λογοτέχνη, έγγραφα εθνοσυνελεύσεων, επιστολές οπλαρχηγών, άρθρα εφημερίδων και μαρτυρίες πολεμιστών από το 1817 μέχρι το 1835, πέρα από την αγωνιστική του στάση για τη διεκδίκηση της ελευθερίας εγείρει ουσιαστικά φιλοσοφικά και υπαρξιακά ζητήματα. Γιατί αυτή η αφυπνιστική ιστορική αφήγηση, δοσμένη δίχως εμφανή σύνδεση με τη σημερινή αμφίρροπη κατάσταση, αφενός αναφέρεται στην αναμφισβήτητη ανάγκη για απελευθέρωση (συλλογική ή ατομική), αφετέρου υποδεικνύει την «ανταμοιβή» στην οποία εγκλωβίστηκαν τότε οι αγωνιστές της, καθώς η «ελεύθερη» πια χώρα υποδουλώθηκε στον ζυγό μιας ξενόφερτης μοναρχίας.

Στη σκηνή της Πειραιώς 260, κάτω από μια απέριττη τέντα, ο εμπνευσμένος νέος δημιουργός (σκηνοθεσία, ερμηνεία, σύνθεση κειμένων), παίζοντας κιθάρα ο ίδιος και συνοδευόμενος από τους δύο μόνιμους καλούς μουσικούς - συνθέτες του, Τάκης Βαρελλάς (μπάσο), Βασίλης Γιασλακιώτης (τύμπανα), έδωσε μια συγκλονιστική περφόρμανς, που προβλημάτισε, συγκίνησε αλλά και ξεσήκωσε ένα μεγάλο ετερόκλητο κοινό. Το ηλεκτρικό του ορατόριο, στο οποίο η μουσική ήταν άρρηκτα συνδεδεμένη με τη μουσικότητα του λόγου (με την ίδια λογική που μας παρουσίασε πέρυσι το «Θείο Τραγί» του Σκαρίμπα), με έντονους ρυθμούς και εκκωφαντικά ηχοχρώματα που έδιναν τη θέση τους στη μελωδία και τη σιωπή, εξέπεμψε εσωτερικότητα και υψηλή ενέργεια. Ακονίζοντας λεπτομέρειες, υπονοούμενα, συναισθήματα, σαρκασμό και ποίηση, παρέδωσε μια, γεμάτη πάθος, ουσιαστική ερμηνεία.

Και κατέκτησε τον στόχο του. Οχι μόνο γιατί, όπως είχε δηλώσει ο ίδιος, «η μουσική μπορεί πιο εύκολα να αναβαπτίσει το Νόημα. Λες μια λέξη πάνω σε μουσική και μπορείς πολύ πιο εύκολα να την καθαρίσεις από τα διάφορα φίλτρα που της έχουμε βάλει και να ακούσεις την ουσία της», αλλά και γιατί ο δικός του υπέροχος λόγος -και φυσικά η εξαιρετική εκφορά του- αιχμαλώτισε την ψυχή μας.

Ελένη Πετάση - [email protected]