Μετά τον Yves Saint Laurent, o Hubert de Givenchy υπήρξε ο τελευταίος των σχεδιαστών. Τι αφήνει πίσω του ο σπουδαίος κουτυριέ και προσωπικός ενδυματολόγος και φίλος της Audrey Hepburn, εκτός από το μικρό μαύρο φόρεμα; Tης Σάντυς Τσαντάκη.

Ήταν στις αρχές της δεκαετίας του '90, λίγα χρόνια προτού αποσυρθεί, όταν ζήτησα συνέντευξη από τον Hubert de Givenchy. Συνέντευξη που πραγματοποιήθηκε με ερωτήσεις που έστειλα στην υπεύθυνη του γραφείου Τύπου και μου απάντησε λίγες ημέρες μετά, χωρίς ίχνος έπαρσης, ένας από τους σημαντικότερους σχεδιαστές μόδας όλων των εποχών. Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε, χάθηκε στον χρόνο και το μόνο που θυμάμαι είναι η ευγένεια, η λιτότητα στις λέξεις και τα υπέροχα σκίτσα με την υπογραφή του που είχε φροντίσει να μου στείλει έγκαιρα για να συνοδέψει με εικόνες τις λέξεις ο Hubert de Givenchy, που πέθανε στα 91 του χρόνια, στο σπίτι του, στη γενέτειρά του, τη Γαλλία.

Αν τον παρατηρήσεις σε όλες τις φωτογραφίες είναι πάντα κομψός, αριστοκράτης με αιτία, ψηλός, γοητευτικός, αθλητικός, με μαλλιά στο χρώμα της άμμου. Με σταυρωμένα χέρια δίπλα στις δημιουργίες του, αγκαζέ με την Audrey στους δρόμους του Παρισιού, στο ατελιέ, στο κτήμα, στις φωτογραφήσεις στα περιοδικά, στο φινάλε των επιδείξεων υψηλής ραπτικής.

Ο Hubert de Givenchy, ο εφευρέτης του μικρού μαύρου φορέματος, (μαζί με την Coco Chanel), δημιούργησε μόδα, χτίζοντας προσωπικές σχέσεις με τις πελάτισσές του, φτιάχνοντας φορέματα για συγκεκριμένες γυναίκες που γνώριζε, θαύμαζε, φρόντιζε, με τον δικό του πάντοτε τρόπο.

Αθόρυβος για χρόνια είχε αποσυρθεί από την πασαρέλα και την τρέλα της υπερπροσφοράς εικόνων, για να απολαύσει τη φύση που τόσο αγαπούσε. Έφυγε γεμάτος από χρωματιστές αναμνήσεις, με την Jacqueline Kennedy Onassis, την Grace Kelly, την Audrey Hepburn, την Lauren Bacall, την Ingrid Bergman, την Maria Callas, ένας άνθρωπος που δεν σταμάτησε να σχεδιάζει και να παράγει μόδα στο Παρίσι για περισσότερες από τέσσερις δεκαετίες.

Ακόμη κι αν δεν ασχολείσαι με τη μόδα, αποκλείεται να μην έχεις δει την κλασική ταινία «Πρόγευμα στους Τίφανις» και να μην έχεις θαυμάσει τα ρούχα της Holly Golightly. Κι αν θέλαμε να σκηνοθετήσουμε μια ταινία μικρού μήκους με τις σημαντικότερες στιγμές της καριέρας του Le Grand Hubert, όπως τον αποκαλούσαν οι Γάλλοι; Θα αναζητούσαμε σίγουρα την πρώτη του επίδειξη, το 1952, όταν ήταν μόλις 24 χρονών, και την μπλούζα της Bettina, της τότε μούσας του.

Και θα συνεχίζαμε με ασπρόμαυρες και χρωματιστές εικόνες. Από όλες (σχεδόν) τις ταινίες στις οποίες πρωταγωνίστησε η Audrey Hepburn γιατί ήταν εκείνη που του είχε ζητήσει να την ντύνει αποκλειστικά σε όλα τα φιλμ που εμφανιζόταν επειδή, όπως έλεγε η ίδια, μόνο έτσι ένιωθε ασφάλεια, αν και ο ίδιος στην αρχή είχε απογοητευτεί γιατί είχε φανταστεί ότι τον είχε προσκαλέσει σε δείπνο η Katharine Hepburn. Το μαύρο Givenchy φόρεμα που φόρεσε με πέρλες και γάντια, χαζεύοντας τη βιτρίνα του κοσμηματοπωλείου, που πουλήθηκε χρόνια μετά, (για 923.187 δολάρια), σε φιλανθρωπική δημοπρασία του οίκου Christie’s. Τι είχε πει ο ίδιος ο σχεδιαστής; «Το μικρό μαύρο φόρεμα είναι το πιο δύσκολο πράγμα που μπορείς να φτιάξεις γιατί πρέπει να είναι απλό».

Ο Hubert de Givenchy υπήρξε γενναιόδωρος. Εργάστηκε για τον Jacques Fath και την Elsa Schiaparelli, θαύμαζε την Madame Gres για τις πτυχώσεις και τα αρχαιοελληνικά φορέματα. Γνώρισε τον Cristobal Balenciaga για να τον επηρεάσει ακόμη και στον τρόπο που αντιμετώπιζε τη δομή της μόδας, χωρίς όμως να χάσει την ταυτότηά του, ενώ κάποια στιγμή βρέθηκαν τα δύο ατελιέ να είναι αντικρυστά, στον ίδιο δρόμο, στην Avenue George V. «Ο Balenciaga ήταν η θρησκεία μου. Για μένα υπάρχει ο Balenciaga και ο Kύριος», είχε πει για να τιμήσει τον σχεδιαστή αργότερα ως ιδρυτικό μέλος του Ιδρύματος Cristobal Balenciaga και του Μουσείου Balenciaga στην Ισπανία. Τυχαίο το γεγονός πως όταν είχε κλείσει τον οίκο του ο Cristobal Balenciaga, ο Ισπανός σχεδιαστής έστελνε τις πελάτισσές του στον Givenchy; 

Γενναιοδωρία ψυχής λοιπόν. «Ο Θεός μπορεί να σου δώσει ενέργεια και πίστη, αλλά πρέπει να έχεις κι εσύ κάτι. Ο Θεός δεν σχεδιάζει τις συλλογές για εσένα, τέσσερις φορές τον χρόνο». Το 1995, ο Hubert de Givenchy αποσύρθηκε από τη μόδα (απογοητευμένος όταν η Edith Head απέσπασε Όσκαρ για τη Sabrina χωρίς να πει ότι το ωραιότερο φόρεμα της Audrey το είχε σχεδιάσει εκείνος), και επέλεξε να εκφράσει την αγάπη του για την τέχνη, ως ειδικός στις αντίκες στον οίκο Christie’s, στο Παλάτι των Βερσαλιών και στο Λούβρο. Άλλωστε είχε απουδάσει στη Σχολή Καλών Τεχνών και συνήθιζε να αγοράζει έργα τέχνης από τους φίλους του, τον Miro και τον Giacometti. Μοίραζε τον χρόνο του ανάμεσα στο ξενοδοχείο με έργα του Matisse και του Picasso στο Παρίσι που του ανήκε, και σε έναν πύργο του 16^ου αιώνα, το Manoir du Jonchet, με κήπους σαν κέντημα, όπως έλεγε ο ίδιος, και λευκά τριαντάφυλλα προς τιμήν της Audrey.

Σχεδίασε από φορέματα, πουκάμισα, τσάντες και καπέλα, μέχρι παιδικά, ανδρικά, ενώ κάποια στιγμή έβαλε την υπογραφή του και σε ένα συλλεκτικό αυτοκίνητο Lincoln. Υπήρξε από τους λίγους σχεδιαστές που ήταν οικονομικά ανεξάρτητος,  με δική του βιομηχανία αρωμάτων. Πούλησε τον οίκο του στην LVMH το 1988 για να δει τον John Galliano και τον Alexander McQueen να υπογράφουν ως …Givenchy, τον Riccardo Tisci και πιο πρόσφατα την Clare Waight Keller. Givenchy φόρεσε ακόμη και η Kim Kardashian, ως η …νέα Audrey.  «Υποφέρω», είχε πει τότε ο Hubert de Givenchy. «Αυτό που συμβαίνει τώρα δεν με χαροποιεί. Στο τέλος της ημέρας, αυτό που μένει, είναι το όνομά σου. C’est la vie, έτσι είναι η ζωή. Ευτυχώς, για πολλά χρόνια, περνούσαμε υπέροχα, με όμορφα υφάσματα, όμορφους ανθρώπους».

ΣΑΝΤΥ ΤΣΑΝΤΑΚΗ
www.sandytsantaki.com