Η παραγωγή του Netflix που συζητήθηκε στις Κάννες δικαιώνει τον ντόρο και τον διχασμό που προκάλεσε.

Ένας από τους λόγους που θα θυμόμαστε το φετινό Φεστιβάλ των Καννών είναι ο ρόλος του Netflix σε αυτό. Δύο παραγωγές της διαδικτυακής πλατφόρμας διαγωνίστηκαν για τον Χρυσό Φοίνικα και, όπως είναι λογικό, το κοινό διχάστηκε.Πολλοί δεν βλέπουμε με καλό μάτι αυτή την εξέλιξη και προτιμούν το σινεμά τους να μένει μέσα στις αίθουσες, υποτιμώντας ένα μέσο που προσφέρει ταινίες σε οθόνη υπολογιστή. Αυτό που έχει σημασία όμως είναι ότι αυτό που εκπροσωπεί το Netflix είναι το μέλλον και αν κάποιος δεν το αποδέχεται είναι σαν να συμβιβάζεται με το προδιαγεγραμμένο τέλος του σινεμά. Το «Okja» του Νοτιοκορεάτη Bong Joon-ho είναι η πρώτη από τις δύο ταινίες του Netflix που πήγαν στην Κρουαζέτ η οποία γίνεται διαθέσιμη (η άλλη είναι το «The Meyerowitz Stories» του Noah Baumbach) και ας πούμε πως δεν είναι μια περίπτωση που περνάει αδιάφορη για πολλούς λόγους.

Καταρχάς, ο Bong Joon-ho φαίνεται να είναι ο Νοτιοκορεάτης δημιουργός που προσαρμόστηκε καλύτερα στο αμερικανικό περιβάλλον σε σχέση με τους υπόλοιπους που τόλμησαν αυτό το βήμα. Το «Snowpiercer» ήταν φανταστικό και γεμάτο χρώμα, ένα από τα καλύτερα blockbuster που έχουμε δει τα τελευταία χρόνια ακριβώς επειδή τολμά να ξεχωρίσει και να κάνει τους ηθοποιούς του να δοκιμάσουν διαφορετικά πράγματα. Κάτι τέτοιο συμβαίνει και με το «Okja», σε ακόμη πιο μεγάλο όμως βαθμό. Το σινεμά του Bong Joon-ho διαθέτει σαφείς περιβαλλοντικές ανησυχίες και εδώ είναι πιο εμφανείς από ποτέ. Η Mirando Corporation είναι μια εταιρεία που ξεκινά να εκτρέφει ένα νέο είδος από υπερχοίρους και 26 από αυτούς θα σταλούν σε διάφορες τοποθεσίες ανά τον κόσμο ώστε δέκα χρόνια μετά ένας από αυτούς θα αναδειχθεί νικητής και έπειτα θα οδηγηθεί σε σφαγείο και το κρέας του θα μοιραστεί προς κατανάλωση. Σε αυτό το διάστημα η νεαρή Mija που ζει στην Νότια Κορέα μαζί με τον παππού της θα έχει δεθεί με τον υπερχοίρο της, την Okja, και όταν αυτή κερδίσει το βραβείο θα πρέπει είτε να αποδεχτεί τη φύση των πραγμάτων ή να πάει κόντρα στο ρεύμα ενός καθεστώτος που έχει αναδείξει την κρεατοφαγία σε reality.

Αυτό που ξεχωρίζει κατευθείαν στο «Okja» και που είναι χαρακτηριστικό του σινεμά του Bong Joon-ho σε αμερικανικό έδαφος είναι ο τόνος. Ενώ το μήνυμά του είναι σοβαρό και σημαντικό και το δραματικό στοιχείο σε γραπώνει και επενδύεις στους χαρακτήρες, την ίδια στιγμή υπάρχει μια ροπή προς την υπερβολή και προς μια ανάλαφρη ροή αφήγησης που σου κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον και δε σε αφήνει να βαρεθείς ούτε στιγμή. Απλά φανταστείτε αυτό το θέμα από μια αμερικανική μάτια και πόσο εύκολα θα μπορούσε να καταρρεύσει σε έναν κενό περιβαλλοντολογικό διδακτισμό. Είναι αναζωγονητικό να βλέπουμε νέες φωνές και οπτικές να εισέρχονται στον αμερικανικό τρόπο σκέψης, καθώς προσφέρουν αύρα ανανέωσης χωρίς καν να προσπαθήσουν. Η Tilda Swinton φυσικά και ταιριάζει σε όλο το σκηνικό, όπως περιμέναμε, η μεγάλη ερμηνεία της ταινίας έρχεται ωστόσο από τον Jake Gyllenhaal στον ρόλο ενός ιδιαίτερου εκτροφέα, βρισκόμενου στα όρια της υστερικής κωμωδίας, καταφέρνοντας όμως να το κάνει να λειτουργήσει σε ένα σινεφίλ πλαίσιο. Είναι από τους πιο φορμαρισμένους ηθοποιούς του Χόλιγουντ και το αποδεικνύει σε κάθε ευκαιρία.

Πέρα όμως από ο,τιδήποτε άλλο, υπάρχει μια υπέροχη σχέση στο επίκεντρο, αυτή της μικρής Mija με την Okja. Και δε μιλάμε για κάτι που μοιάζει τόσο με το «Beasts of the Southern Wild» αλλά πολύ περισσότερο με το «E.T.». Η Okja δε μοιάζει με κανένα άλλο ζώο που έχουμε δει και διαθέτει μία νοημοσύνη που ευνοεί το δέσιμο με την νεαρή πρωταγωνίστρια. Δε συναντάς τόσο συχνά μια τέτοια σύνδεση, ειδικά όταν έρχεται τόσο εύκολα και τόσο γήινα και από την αρχή. Ο,τιδήποτε θέλει να πετύχει το φιλμ, το κάνει ακριβώς επειδή έχει προνοήσει για αυτό το τόσο όμορφο ταίριασμα. Και είναι και ο λόγος που μπορούμε να φανταστούμε το «Okja» να διατηρείται αναλλοίωτο στο πέρασμα του χρόνου.

Το σινεμά του Bong Joon-ho είναι ταυτόχρονα εμπορικό και φεστιβαλικό και έχει πράγματα να πει και στις δύο αυτές πλευρές. Από τη μία, ενώ δείχνει φουτουριστικό, είναι το σκεπτόμενο mainstream Χόλιγουντ που χρειαζόμαστε και που θα έπρεπε να είχαμε σε αυτό το σημείο και, από την άλλη, φανερώνει στο ελιτίστικο σινεμά των φεστιβάλ πώς να κρατήσει τον χαρακτήρα του αλλά να γίνει προσιτό και σε άλλα ακροατήρια. Ο λόγος που η τηλεόραση έχει κερδίσει έδαφος έναντι του κινηματογράφου είναι επειδή δεν υπάρχουν τόσες ταινίες σαν το «Okja» και είναι απολύτως λογικό λοιπόν αυτή να έρχεται μέσα από την πλατφόρμα που έχει μπει μπροστά στην επανάσταση της μικρής οθόνης. Δώστε σημασία.

ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΟΣΧΟΣ / [email protected]