Τι θα κάνατε αν ξέρατε ότι σε λίγες μέρες φθάνει το τέλος του κόσμου; Αυτό το ερώτημα θέτει η Λορίν Σκαφαριά με την πρώτη της ταινία «Χάρηκα που σε γνώρισα». Μια αισθηματική, ρομαντική κωμωδία με γλυκόπικρες πινελιές αλλά και road-movie ταυτόχρονα, κύριος στόχος της οποίας είναι η αναπαράσταση των τελευταίων επιθυμιών των προσώπων της αφήγησης, λίγο πριν φθάσει το οριστικό τέλος.

«Χάρηκα που σε γνώρισα»-Seeking a friend for the end of the world

Το τέλος του κόσμου ή μάλλον ο φόβος για ένα επικείμενο τέλος του κόσμου αποτελεί ένα θέμα που έχει απασχολήσει από παλιά φιλοσόφους, προφήτες, επιστήμονες και καλλιτέχνες. Τα τελευταία χρόνια, μέσα στο γενικό κλίμα της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης φαίνεται να απασχολεί όλο και περισσότερους ανθρώπους, αρκετοί από τους οποίους πιστεύουν ότι το τέλος του κόσμου θα έρθει το 2012. Ο κινηματογράφος, ως αντανάκλαση της κοινωνικής πραγματικότητας και των ανθρώπινων ανησυχιών έχει να προσφέρει μια λίστα ταινιών πάνω σε αυτό το ζήτημα. Εδώ και αρκετά χρόνια, διάφορες ιστορίες σκηνοθετούνται, άλλες με γκροτέσκο, άλλες με δραματικό ή μελαγχολικό τρόπο αναπαριστώντας την κατάσταση που δημιουργείται πριν από ένα ενδεχόμενο τέλος του κόσμου που πλησιάζει.

Η Λορίν Σκαφαριά γίνεται γνωστή στις Η.Π.Α. από ένα σενάριο που υπέγραψε για την ταινία «Nick & Norah's Infinite Playlist» (2008). Για την πρώτη της σκηνοθετική δουλειά, το «Χάρηκα που σε γνώρισα», διαλέγει το παραπάνω θέμα-εμμονή της σύγχρονης εποχής και το χρησιμοποιεί ως πρόσχημα για να καταδείξει όχι τόσο την τραγική πλευρά του ζητούμενου ή πώς πιθανόν μπορεί να βρεθεί μια κάποια λύση (όπως στο «Αρμαγεδδών» με το Bruce Willis) αλλά τις επιθυμίες, απωθημένες συνήθως, των ανθρώπων που μπορεί να βγουν στην επιφάνεια τις τελευταίες ώρες της ζωής τους. Όμοια με μία ψυχολόγο, χρησιμοποιεί το άλλοθι του τέλους του κόσμου για να στήσει ένα χάρτη διαφορετικών τύπων ανθρώπων, να φέρει στην επιφάνεια συμπεριφορές και καλά κρυμμένους χαρακτήρες μέσα από τις τελευταίες επιλογές ζωής που κάνουν. Οι «ασθενείς» της είναι απλοί τύποι, καθημερινοί, κάτι που διευκολύνει την ταύτιση του κοινού με αυτούς. Ο Στιβ Καρέλ στον κεντρικό ρόλο του Ντοντζ, πράγματι, αποτελεί την ενσάρκωση του συνηθισμένου ανθρώπου που μπορούμε να συναντήσουμε παντού.

Ένας αστεροειδής κατευθύνεται προς τη γη και σε τρεις εβδομάδες θα την καταστρέψει. Τι κάνουν, λοιπόν, οι άνθρωποι στο άκουσμα μιας τέτοιας ανακοίνωσης; Πώς αντιδρούν; Άλλοι παραμένουν στην καθημερινότητά τους χωρίς να αλλάξουν τίποτε και άλλοι επιδίδονται στις πιο απίστευτες τρέλες. Η αναπαράσταση διαφόρων καταστάσεων τραγελαφικών και μη αποτελεί το θέμα της ταινίας που επικεντρώνεται σιγά-σιγά σε ένα νεοσύστατο ζευγάρι, του Ντοντζ που τον εγκατέλειψε ξαφνικά η γυναίκα του και της… νεαρής γειτόνισσάς του (Κίρα Νάιτλι).

Σε αντίθεση με την ονειρική ατμόσφαιρα μπεργκμανικής φύσεως της πολύ γνωστής ταινίας «Μελαγχολία» του Λαρς φον Τρίερ, όπου και εκεί ένα ουράνιο σώμα απειλεί με αφανισμό τη γη, το φιλμ «Χάρηκα που σε γνώρισα» βαδίζει σε πιο ανάλαφρους και γλυκούς ρυθμούς, φλερτάροντας με διάφορα κινηματογραφικά είδη: ρομαντική κωμωδία με φόντο προφητικά μηνύματα του τέλους του κόσμου; Road-movie; Μελόδραμα; Μαύρη κωμωδία; Η νέα δουλειά της Λορίν Σκαφαριά παίρνει όλες τις παραπάνω αποχρώσεις χωρίς να αποφασίζει να μείνει σε μία. Χωρίς ιδιαίτερα εφέ, χωρίς καμιά εικόνα ιδιαίτερα θεαματική και ντεκόρ ολοκληρωτικής καταστροφής, το τέλος του κόσμου βιώνεται απλά από τις εμπειρίες των ανθρώπων. Εξάλλου, η Λοριν Σκαφαριά είχε μικρό budget (γύρω στα 10 εκατομμύρια δολλάρια) για να κάνει μια ανεξάρτητη παραγωγή. Ως πρώτη σκηνοθετική δουλειά χαρακτηρίζεται από διαλόγους βασισμένους σε ένα απλό champ-contrechamp με κοντινά πλάνα στα πρόσωπα και μια έλλειψη ρυθμού που ένας έμπειρος κινηματογραφιστής θα μπορούσε να δώσει.

Παρόλα αυτά, πρόκειται για μια ταινία που αναμειγνύει επιδέξια τη θλίψη και το χιούμορ, τη σοβαρότητα και το ανάλαφρο, αναπτύσσοντας μια πορεία στο τέλος της οποίας τα δύο κεντρικά πρόσωπα θα μπορέσουν να πεθάνουν ήρεμα και ευτυχισμένα, εφόσον θα έχουν ερωτευτεί. Παρόλη την αίσθηση του μοιραίου και του θανάτου που διαχέεται στην ατμόσφαιρα, η ταινία πάλλεται από ζωή, φέροντας θετικά μηνύματα, κάτω από μελωδικούς ήχους ποπ-ροκ μουσικής.

Παραγωγή: ΗΠΑ - Σινγκαπούρη - Μαλαισία - Ινδονησία Σκηνοθεσία: Λορίν Σκαφάρια. Πρωταγωνιστούν: Στιβ Κάρελ, Κίρα Νάιτλι, Μπραντ Μόρις, Ανταμ Μπρόντι. Η ταινία προβάλλεται από τη Seven Films.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ