Μια παραβολή του σύγχρονου δυτικού κόσμου, του καπιταλισμού, της ανισορροπίας, της ασυμμετρίας, του «fast-food», του χάους, της παρακμής και της γενικότερης υποβάθμισης, αποτελεί η νέα ταινία «Cosmopolis» του Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ.

«Cosmopolis»

Ο σκηνοθέτης αφού διάβασε το ομώνυμο γνωστό μυθιστόρημα του Don DeLillo, αποφάσισε να μην αλλάξει ούτε μία γραμμή από τους διαλόγους, με αποτέλεσμα να δώσει μια πιστή κινηματογραφική μεταφορά του βιβλίου (με εξαίρεση κάποιες σκηνές του τέλους). Το υλικό του DeLillo πρόσφερε μια εξαιρετική βάση για να υλοποιηθούν στη μεγάλη οθόνη όλες οι εμμονές ή προτιμήσεις αυτού του σκηνοθέτη που μας έχουν γίνει γνωστές κατά τη διάρκεια της καριέρας του. Κινηματογραφιστής του φανταστικού, της science-fiction, εραστής της μεταμόρφωσης, της στενής σχέσης του ανθρώπου με την τεχνολογία, ο Κρόνενμπεργκ αρέσκεται στην έκθεση των νευρώσεων και φοβιών του δυτικού κόσμου αφήνοντας τις απωθημένες παρορμήσεις και τα πάθη ελεύθερα να εκφραστούν.

Όλα τα παραπάνω εμπερικλείονται στην τελευταία του ταινία, έχοντας ως βασικό αντιπρόσωπο και ενσαρκωτή τον ‘Ερικ Πάρκερ (Ρόμπερτ Πάτινσον). Ο ‘Ερικ Πάρκερ είναι ένας νεαρός δισεκατομμυριούχος -παράδοξο και αναληθοφανές για την ηλικία του- που ζει μέσα σε μια λιμουζίνα(!). Παρατηρεί τον κόσμο μέσα από τα τζάμια-παράθυρα της, το σχήμα των οποίων θυμίζει οθόνη (είτε υπολογιστή είτε τηλεόρασης) παραπέμποντας στη virtual σχέση του ανθρώπου με την πραγματικότητα. Ενώ ο κόσμος «καίγεται» και η οικονομία βυθίζεται, αυτός θέλει να πάει να κουρευτεί. Με αυτή την ασήμαντη αφορμή, θα διασχίσει τους δρόμους της Ν. Υόρκης (που στην ουσία είναι του Τορόντο όπου έγιναν τα γυρίσματα) συναντώντας διάφορες καταστάσεις αντιπροσωπευτικές του παραλογισμού της σύγχρονης εποχής. Κυκλοφοριακό χάος, μια διαδήλωση ακτιβιστών οι οποίοι κουνάνε επιδεικτικά σαν λάβαρο στο χέρι τους αρουραίους, η κηδεία ενός σταρ της ραπ… Ο νεαρός «βασιλιάς» του χρήματος, μπλαζέ και αδιάφορος για το καθετί, με μια αφοπλιστική απάθεια που αποδίδουν πολύ εύστοχα τα χλωμά χαρακτηριστικά του και το παγωμένο του βλέμμα, κάθεται στο δερμάτινο θρόνο του περιμένοντας τους άλλους να έρθουν να τον επισκεφτούν και να του δώσουν ζωή.

Στη διάρκεια μιας μέρας που είναι ο χρόνος της διήγησης, τον βλέπουμε σπάνια να βγαίνει από την τεθωρακισμένη λιμουζίνα του όπου κανένας εξωτερικός ήχος δεν εισχωρεί. Στο μεταξύ, η ζωή του παραπαίει όπως παραπαίει και ο κόσμος κινούμενος στο ρυθμό των αμφιταλαντεύσεων των αγορών. Ο πάμπλουτος νεαρός παίρνει διαδοχικά τους ρόλους του θύτη και του θύματος οδηγούμενος στην καταστροφή.

Η ταλάντευση, ο κλονισμός και η ασυμμετρία βρίσκουν συμβολικές αναφορές στο ασύμμετρο κούρεμά που θα κάνει τελικά, στον ασύμμετρο προστάτη του, ενώ η καθοδική πορεία της πτώσης και υποβάθμισης αντανακλάται στην «κακοποίηση» της λιμουζίνας του από τους αναρχικούς. Η λιμουζίνα, όμοια με το φέρετρο που εμπεριείχε το σταρ της ραπ, καταντάει και αυτή μια μορφή «φέρετρου» που φέρει τον έκπτωτο «βασιλιά». Ο Έρικ Πάρκερ αντιπροσωπεύει τον καπιταλισμό. Ο Ρόμπερτ Πάτινσον, γνωστός από τη σειρά «Twilight», αποδεικνύει μια ευφυΐα στην ενσάρκωση αυτού του ιδιόμορφου χαρακτήρα αποκαλύπτοντας ένα ταλέντο που εντυπωσιάζει.

Παρά το αξιόλογο casting και τα βιρτουόζικα τεχνάσματα του σκηνοθέτη, η ταινία όσο προχωράει προς το τέλος κουράζει με ένα βερμπαλισμό και μια φλυαρία –ειδικά στη συνάντηση Τζιαμάτι και Πάτινσον- που την κάνουν να ξεφεύγει από την πορεία της. Φαινόμενο που αποκαλύπτει μια ένδειξη έλλειψης προσωπικής οπτικής γωνίας και μανιακά πιστής αποτύπωσης του κειμένου. Ωστόσο, αυτό το εγχείρημα του Κρόνενμπεργκ, η ταινία «Cosmopolis» θα πρέπει να αναγνωριστεί για τη συμβολική αναπαράσταση ενός κόσμου που οδηγείται στην καταστροφή ενώ όλα χάνουν τη σημασία τους.

Πρωταγωνιστούν οι :Robert Pattinson, Sarah Gadon, Paul Giamatti, Juliette Binoche. Η ταινία προβάλλεται από τη Village Films.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ