Ένα πορτραίτο του μυθικού βασιλιά της ρέγκε Μπομπ Μάρλεϊ σκιαγραφείται με την κάμερα του σκηνοθέτη Κέβιν Μακ Ντόναλντ. Μέσα από μαρτυρίες κοντινών συγγενών και φίλων του μουσικού και με τραγούδια αντιπροσωπευτικά, το ντοκιμαντέρ «Μάρλεϊ» καταθέτει ένα ντοκουμέντο πάνω στη γέννηση της μουσικής ρέγκε και στην πορεία του θεμελιωτή της.

Ο ρόλος του Μπομπ Μάρλεϊ στην ιστορία της μουσικής, η υποβλητική του μορφή ικανή να επηρεάσει καθοριστικά κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις, καθώς και η κληρονομιά που μας αφήνει γίνονται έντονα αισθητά και συνειδητά μέσα από τις εικόνες του φιλμ «Μάρλεϊ». Από τη γέννηση του στη Τζαμάικα το 1945 μέχρι το θάνατό του το 1981 στο Μαϊάμι, ο φακός του Κέβιν Μακ Ντόναλντ αποκαλύπτει μια πληθώρα ανέκδοτων αρχείων αναμεμειγμένων με καταθέσεις προσώπων και με τραγούδια από διάφορες συναυλίες.

Ο θεατής παρακολουθεί λεπτομερειακά βήμα προς βήμα την πορεία της ζωής αυτού του μεγάλου μουσικού ανακαλύπτοντας διάφορες πτυχές της προσωπικότητας και του χαρακτήρα του. Σε συνεργασία με την οικογένεια του καλλιτέχνη, η οποία δέχτηκε για πρώτη φορά να έρθουν στη δημοσιότητα ιδιωτικά του αρχεία, ο σκηνοθέτης συγκεντρώνει ένα σημαντικό ποσό πληροφοριών με το οποίο μας καλεί να συλλογιστούμε πάνω στο πολιτιστικό φαινόμενο της μουσικής ρέγκε και στη ζωή του αντιπροσώπου της.

Η δημιουργία του ντοκιμαντέρ προτάθηκε αρχικά από τους παραγωγούς στο Μάρτιν Σκορτσέζε. Καθώς αυτός αρνήθηκε ελλείψει χρόνου, ανατέθηκε η σκηνοθεσία στον Κέβιν Μακ Ντόναλντ. Ο βρετανός Κέβιν Μακ Ντόναλντ είναι ένας σκηνοθέτης τόσο ταινιών μυθοπλασίας («The last King of Scotland») όσο και ντοκιμαντέρ («My Enemy’s Enemy» πάνω στον Klaus Barbie).

Κατά τη διάρκεια της ταινίας του «Μάρλεϊ», οργανώνει το υλικό του με τέτοιο τρόπο και το παρουσιάζει φέροντας σε αντιπαράσταση τις αναμνήσεις όσων επηρέασαν την ιστορία του μουσικού και τα ντοκουμέντα λακωνικής μορφής που άφησε πίσω του ο ίδιος. Ο θεατής βλέπει βέβαια το Μάρλεϊ να τραγουδά με το συγκρότημά του σε στούντιο ή σε συναυλίες, ωστόσο τον ακούει να μιλάει ελάχιστες φορές.

Όλοι οι μάρτυρες αναφέρονται στα χαρισματικά του προσόντα, στην επιβολή και επιρροή που ασκούσε στους μουσικούς του συγκροτήματός του και στις πολυάριθμες συντρόφους του. Με έναν αέρα σιγουριάς και γοητείας που εξέπεμπε, καθήλωνε τους πάντες κάνοντάς τους να τον θαυμάζουν.

Αναθεωρώντας στο σύνολό τη διήγηση του Κέβιν Μακ Ντόναλντ, μπορούμε να πάρουμε τελικά μια ιδέα για το φτωχό αγόρι της Τζαμάικας που κατάφερε να αναδειχθεί σε μια από τις σημαντικότερες μορφές του 20ου αι. Ο σκηνοθέτης, σε πολλά σημεία, τονίζει την καταγωγή του καλλιτέχνη αναδεικνύοντάς τη ως καθοριστική για την εξέλιξη της ζωής του. Γιος ενός βρετανού αποίκου δημοσίου υπαλλήλου και μιας πανέμορφης τζαμαϊκανής, ο Μπομπ δυσκολεύεται να ενσωματωθεί και να βρει μια θέση στο γκέτο του Κίνγκστον, όπου εγκαθίσταται η οικογένειά του.

Ο κάθε σταθμός στην πορεία της καριέρας του μουσικού δίνεται με λεπτομέρεια: τα πρώτα βήματα στα στούντιο του Κίνγκστον, η δημιουργία του γκρουπ των Wailers, η συνάντηση με τον παραγωγό Chris Blackwell, οι διαφωνίες και τα διάφορα προβλήματα μέσα στο συγκρότημα... Ιδιαίτερα συγκινητική είναι η στάση του Μάρλεϊ μετά την απόπειρα δολοφονίας του όπως και η προσπάθειά του να συμφιλιώσει τους δύο αντίπαλους ηγέτες της Τζαμάικα μέσα από τα τραγούδια του σε μια συναυλία.

Το ντοκιμαντέρ παρουσιάζει την ιστορία ενός ανθρώπου του οποίου οι πράξεις και τα έργα εναρμονίζονται πλήρως με τα μηνύματα των τραγουδιών του. Μηνύματα αγάπης, ανοχής, όπως και αντίστασης στην καταπίεση, μεταδίδουν τα τραγούδια του Μάρλεϊ στους ανθρώπους όλου του κόσμου αποδεικνύοντας ότι η μουσική είναι μια γλώσσα διεθνής.

Μάρτυρες: Margaret James, Hugh Creek Sledjo Peart, Cedella Marley Booker, Imogene Wallace, κ. ά. H ταινία διανέμεται από Oxytocinema/ Mικρόκοσμος.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ