Ο Κώστας Γαβράς, με αφορμή τη νέα του ταινία με τίτλο «Το κεφάλαιο» (Le Capital) έρχεται στην Αθήνα στις 8 Ιανουαρίου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών για να μιλήσει για την πολιτική και το πολιτικό σινεμά.

Ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης θα παρευρεθεί στην εκδήλωση που διοργανώνεται στις 8 Ιανουαρίου στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών (Μικρή Σκηνή, ώρα:20:30) για να συνομιλήσει με τη δημοσιογράφο Τίνα Μανδηλαρά, ενώ θα δεχτεί και τις παρεμβάσεις του κοινού.

Η συζήτηση θα γίνει στα ελληνικά και θα αναμεταδοθεί ζωντανά μέσω της ιστοσελίδας της Στέγης: www.sgt.gr . Η εκδήλωση πραγματοποιείται σε συνεργασία με την Odeon και την Ταινιοθήκη της Ελλάδος.

Η ταινία «Le Capital» του Κώστα Γαβρά που θα προβληθεί στις ελληνικές αίθουσες στις 17 Ιανουαρίου, επιχειρεί μια ανατομία του διεθνούς τραπεζικού κατεστημένου. Ο κεντρικός ήρωας του έργου, ο Μαρκ Τουρνέιγ (στο ρόλο ο Γκαντ Ελμαλέχ), ανήκει στην αφρόκρεμα του χρηματοπιστωτικού συστήματος, αφού διευθύνει μια από τις ισχυρότερες τραπεζικές μονάδες της Ευρώπης.

Ο φιλόδοξος Μαρκ θα ανέλθει στα σαλόνια μιας μοντέρνας αριστοκρατίας, τα εύσημα της οποίας είναι η οικονομική κυριαρχία και η εξουσία. Σε ένα σύστημα που καταρρέει, ένας άνθρωπος θα προσπαθήσει να αναρριχηθεί: «Το χρήμα είναι σαν το σκυλί. Θέλει παιχνίδι».

Στο σκηνοθετικό του σημείωμα ο Κώστας Γαβράς αποκαλύπτει πώς προέκυψε αυτή η νέα παραγωγή: «Πρόκειται για μια ταινία η υπόθεση της οποίας εκτυλίσσεται στην πραγματικότητα που γνωρίζουμε όλοι πλέον. Ζούμε αυτή την κατάσταση καθημερινά: ξυπνάμε το πρωί κι αναρωτιόμαστε “Τι μπορούμε να κάνουμε για να ευχαριστήσουμε τη Διεθνή Αγορά ώστε να γνωρίζει σταθερότητα αλλά και άνοδο;”. Έχουμε γίνει όμηροι της εμπλοκής μας με τις Αγορές και τη Διεθνή Οικονομική Συγκυρία: το Χρηματιστήριο, αόρατη οντότητα, είναι εντούτοις τόσο πραγματικό όσο ένας βαριά άρρωστος που χρειάζεται να τον φροντίζουμε, να τον παρηγορούμε και να του δίνουμε χαρά για να πηγαίνει καλύτερα.

Αυτό που δεν γνωρίζουμε όμως είναι ότι υπάρχουν κάποιοι που δεν ζουν την αρρώστια μέσα στην ανησυχία, μέσα στην αγωνία: αυτοί ζουν από την αρρώστια, είναι η «δουλειά» τους. Δεν κατευθύνουν βέβαια την πορεία της. H Οικονομική Συγκυρία συναινεί στα άγρια ήθη μιας ολιγαρχίας: μιλώ για την υπεροψία, τα καπρίτσια, την πλεονεξία, την απληστία τους εν γένει.

Μετά την προβολή του φιλμ «Το Τσεκούρι», ο δήμαρχος της πόλης που βρίσκεται δίπλα στο εργοστάσιο όπου έγιναν τα γυρίσματα και βουλευτής ταυτόχρονα του κυβερνώντος κόμματος (UMP = Δεξιά) μας πλησίασε, τον Ζαν Κλοντ Γκρούμπεργκ κι εμένα, και μας εξομολογήθηκε το πρόβλημά του :“Δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα, η οικονομία κινεί τα πάντα. Ναι, μπορούμε πάντοτε να αλλάζουμε ονόματα στους δρόμους...”

Ακούγαμε τη διεξοδική του ανάλυση δείχνοντας, ως πολίτες, κατανόηση. Λίγο αργότερα ο Ζαν Κλοντ έγινε σαρκαστικός, χωρίς να δείχνει καθόλου κατανόηση για το πολιτικό – οικονομικό πρόβλημα που μας εξέθεσε ο συνομιλητής μας.

Η συμπεριφορά τους μου κέντρισε την περιέργεια... Το επόμενο βήμα ήταν το δοκίμιο ενός ετερόδοξου τραπεζίτη: «Ο ολοκληρωτικός καπιταλισμός» του Ζαν Πεϊρελεβαντ. Μου φανέρωσε έναν κόσμο του οποίου την ύπαρξη γνώριζα, δεν υποψιαζόμουν όμως ποτέ το εύρος των διαστάσεων. Παρουσίαζε έντονο ενδιαφέρον και θέλησα να δω από πιο κοντά τι προσδιόριζε το επίθετο «ολοκληρωτικός», εφιαλτική αντήχηση της λέξης «ολοκληρωτισμός» καθώς και των υπασπιστών του.

Οδηγήθηκα στη συνέχεια στην ανάγνωση του μυθιστορήματος του Στεφάν Οσμόντ, «Το Kεφάλαιο», βιβλίο το οποίο παρά το εκκεντρικό του εξώφυλλο μου έδωσε την επιθυμία να γυρίσω ταινία.

Ο Οσμόντ, παλιός τροτσκιστής ο οποίος έγινε στην πορεία ανώτατο διοικητικό στέλεχος, γνωρίζει στην εντέλεια τις ανώτερες χρηματιστηριακές σφαίρες: τις έχει ζήσει εκ των έσω. Το αδίστακτο ύφος με το οποίο ο συγγραφέας κατεργάζεται τον χαρακτήρα και την τύχη του Μαρκ Τουρνέγ μού δημιούργησε την επιθυμία να βαδίσω στα ίχνη του. Η ιδέα της ταινίας είχε γεννηθεί».

Λίγα λόγια για τον Κώστα Γαβρά

Ο Κώστας Γαβράς γεννήθηκε στην Ελλάδα, στα Λουτρά Ηραίας. Σπούδασε λογοτεχνία στη Σορβόννη και κινηματογράφο στο Ινστιτούτο IDHEC. Μετά την αποφοίτησή του, αποφάσισε να μείνει στη Γαλλία. Η τρίτη μεγάλου μήκους ταινία του, το «Z», κέρδισε το Όσκαρ Ξενόγλωσης Ταινίας και το Όσκαρ Μοντάζ το 1970 και προτάθηκε για άλλα 3 Όσκαρ (Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας και Σεναρίου). Η ταινία του «Ο Αγνοούμενος» το 1982 κέρδισε τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ Καννών, ενώ ο Κώστας Γαβράς απέσπασε το ‘Οσκαρ Διασκευασμένου Σεναρίου την ίδια χρονιά. Η πλούσια φιλμογραφία του συμπεριλαμβάνει τις ταινίες «Σε Κατάσταση Πολιορκίας» (1972), «Το Μουσικό Κουτί» (1989, Χρυσή Άρκτος στο Φεστιβάλ Βερολίνου το 1990), «Αμήν» (2002, βραβείο Σεζάρ Καλύτερου Σεναρίου), «Το Τσεκούρι» (2005) και «Παράδεισος στη Δύση» (2009).

Πληροφορίες: Συζήτηση με τον Κώστα Γαβρά, στις 8 Ιανουαρίου 2013, στη Μικρή Σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών, ώρα έναρξης:20:30. Είσοδος ελεύθερη με δελτία προτεραιότητας που θα διανεμηθούν μία ώρα πριν από την εκδήλωση. Η ταινία «Le Capital» («Το κεφάλαιο») θα βγει στις αίθουσες στις 17 Ιανουαρίου, από την Odeon.