Ο σκηνοθέτης της «Έκτης αίσθησης», επιστρέφει το καλοκαίρι με το «After Earth», σκηνοθετώντας τον Will Smith. Μέχρι τις 6 Ιουνίου που κυκλοφορεί η ταινία το click@Life, φρεσκάρει τις γνώσεις σας για τον ανατρεπτικό M. Night Shyamalan.

Ο ινδικής καταγωγής Manoj Shyamalan, γεννήθηκε στις 6 Αυγούστου του 1970, στην Ινδία ωστόσο μεγάλωσε στην Πενσιλβάνια, των ΗΠΑ. Παιδί γιατρών, ο Shyamalan φοίτησε σε ιδιωτικό σχολείο, και συνέχισε την μόρφωσή του στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης όπου κι υιοθέτησε το μεσαίο όνομα «Night», διαμορφώνοντας το πλήρες όνομα με το οποίο έγινε γνωστός, M. Night Shyamalan.

Ο Shyamalan είχε καταλάβει από μικρός, και συγκεκριμένα από τη στιγμή που πήρε την πρώτη του κάμερα, Super-8, ότι ήθελε να ασχοληθεί με τη σκηνοθεσία. Αν κι ο πατέρας του, ονειρευόταν για το γιο του μια καριέρα στην ιατρική, ο νεαρός Shyamalan με την υποστήριξη της μητέρας του αποφάσισε να ακολουθήσει το πάθος του. Έχοντας ως πρότυπό του τον Spielberg, ο Ινδός σε ηλικία 17 ετών είχε ήδη 45 ερασιτεχνικά φιλμ στο ενεργητικό του. Στην κυκλοφορία σε DVD κάθε ταινίας του, ο σκηνοθέτης βάζει ως έξτρα υλικό ένα από αυτά τα φιλμάκια, το οποίο κρίνει ότι ταιριάζει στην εκάστοτε ταινία.

Η πρώτη του επίσημη κινηματογραφική απόπειρα έγινε το 1992, με την ταινία «Praying with Anger», ενώ ήταν ακόμα φοιτητής. Η ταινία προβλήθηκε στο Φεστιβάλ του Τορόντο και κυκλοφόρησε μόνο σε μία αίθουσα στο Illinois. Η αμέσως επόμενη ταινία, «Το Σαΐνι», να χρειάστηκε 3 χρόνια για να βρει διανομή και σημείωσε πολύ χαμηλές εισπράξεις. Ωστόσο τον έβαλε στον κινηματογραφικό χάρτη αφού το φιλμ ψηφίστηκε ως το Καλύτερο Δράμα στα «Young Artist Awards» το 1999.

Το 1999 φαίνεται ότι ήταν η τυχερή του χρονιά, μιας και οι μετοχές του εκτοξεύτηκαν χάρη στην «Έκτη Αίσθηση». Η ταινία, με ένα από τα πιο απρόσμενα φινάλε στην ιστορία του σινεμά, προτάθηκε για 6 βραβεία Oscar, και τον καθιέρωσε στο σκηνοθετικό πάνθεον. Επίσης του έδωσε τον τίτλο του «βασιλιά» της ανατροπής, και δικαιολογημένα μιας και κάθε ταινία του έχει τη χαρακτηριστική αναπάντεχη έκβαση. Ο ίδιος πάντως, μολονότι κρατάει αυτό το σεναριακό μοτίβο, αναγνωρίζει την αρνητική πλευρά της ανατροπής: «το πρόβλημα είναι ότι στο τέλος όλοι ασχολούνται με αυτή, και η υπόλοιπη ταινία ξεχνιέται. Χάνεται στη σκιά της εντυπωσιακής ανατροπής».

Φωτογραφία ΙΜDb: Ο M. Night Shyamalan στα γυρίσματα της «Έκτης αίσθησης»

Υποκύπτοντας στο πάθος του για τα κόμικς, και με πρωτοφανή εμπιστοσύνη από το στούντιο μετά την επιτυχία της «Έκτης Αίσθησης», ο Shyamalan ενώνει ξανά τις δυνάμεις του με τον Bruce Willis στην ταινία «Ο Άφθαρτος». Ο Shyamalan έμεινε δυσαρεστημένος από την προώθησή της από το στούντιο, που αντί για ταινία- κόμικ την παρουσίασε ως ένα ακόμα ψυχολογικό θρίλερ, στα χνάρια της «Έκτης Αίσθησης».

«Ο Άφθαρτος» ενθουσίασε και τον σκηνοθέτη Quentin Tarantino που τον χαρακτήρισε ως μια «έξοχη εναλλακτική εκδοχή του μύθου του Σούπερμαν». Η ταινία πήρε ως επί το πλείστον καλές κριτικές όμως ο Shyamalan είχε μεγαλύτερες προσδοκίες. «Είναι στην ανθρώπινη φύση, ένας να πει ότι μίσησε το φιλμ σου και το μόνο που σκέφτεσαι είναι αυτή η κακή κριτική. Αυτό που πρέπει να κάνω είναι να βρω τις ισορροπίες ώστε να μην με ενδιαφέρουν μονάχα οι κριτικοί, γιατί το παν είναι να δημιουργώ πρώτα για μένα και δευτερευόντως για τους άλλους».

Τα επόμενα βήματα του σκηνοθέτη ήταν λιγότερο επιτυχημένα με αποκορύφωμα το «Lady in the Water» το 2006, που αν και έκανε εισπράξεις 320 εκατομμυρίων δολαρίων, πήρε κακές κριτικές και δύο Χρυσά Βατόμουρα, της χειρότερης σκηνοθεσίας και του χειρότερου β’ ανδρικού ρόλου, και τα δύο για τον Shyamalan, αφού συνηθίζει να παίζει κάποιο μικρό ρόλο στις ταινίες του, όπως έκανε κι ένα από τα ινδάλματά του, ο Hitchcock.

Οι σκηνοθετικές κακοτοπιές οδήγησαν τον Shyamalan να ασχοληθεί με την παραγωγή για τρία χρόνια, με πιο γνωστό δείγμα της δουλειάς αυτής να είναι το «Devil». Η υπόθεση της ταινίας αφορά κάποιους αγνώστους που κλείνονται σε ένα ασανσέρ μαζί με το διάβολο, και βασίζεται σε πρωτότυπη ιδέα του Shyamalan.

Φωτογραφία ΙΜDb: ο σκηνοθέτης στην ταινία «Lady in the Water»

Φέτος επιστρέφει στην καρέκλα του σκηνοθέτη με το φιλμ «After Earth», μια φουτουριστική περιπέτεια με πρωταγωνιστή τον Will Smith. Πρόκειται για την πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια που ο Shyamalan δέχεται να σκηνοθετήσει ταινία που δε βασίζεται σε δικό του σενάριο, ίσως βέβαια στο «ναι» αυτό να έπαιξε ρόλο και το όνομα του Will Smith, αφού οι δύο άντρες επιθυμούσαν εδώ και αρκετά χρόνια να συνεργαστούν.

Ο ίδιος πάντως φαίνεται πολύ πιο χαλαρός απέναντι σε κριτικές έχοντας συνειδητοποιήσει ότι όλα είναι μέρος του «παιχνιδιού». Σε σχετική ερώτηση απάντησε «όταν έβγαλα το «Σαΐνι» με χαρακτήρισαν χωρίς αξία. Την επόμενη χρονιά, με την «Έκτη Αίσθηση», με είπαν άψογο. Με τον «Άφθαρτο», αλαζόνα. Με τον «Οιωνό», με χαρακτήρισαν νέο Spielberg. Μετά το Lady in the Water με είπαν τσαρλατάνο. Με το «Ο Τελευταίος Μαθητής του Ανέμου», ξαναέγινα καλός σκηνοθέτης στα μάτια τους. Φτάνει κανείς στο σημείο που αδυνατεί να τους πάρει στα σοβαρά. Στο Hollywood, αξίζεις όσο η τελευταία σου ταινία. Πλέον έχω καταλήξει ότι με ενδιαφέρει περισσότερο το ρίσκο από τα μελετημένα βήματα. Θέλω να κάνω πράγματα, χωρίς απαραίτητα να είναι σωστά, απλά για να ανακαλύψω νέους δρόμους και τρόπους έκφρασης μέσω των φιλμ μου».

Ενδεικτική Φιλμογραφία: «Praying with Anger» (1992), «Το Σαΐνι» (1998), «Η Έκτη Αίσθηση» (1999), «Ο Άφθαρτος» (2000), «Οιωνός» (2002), «Σκοτεινό Χωριό» (2004), «Lady in the Water» (2006), «Το Συμβάν» (2008), «Ο Τελευταίος Μαθητής του Ανέμου» (2010), «After Earth» (2013).

Πληροφορίες: Το «After Earth» αναμένεται στις ελληνικές αίθουσες στις 6 Ιουνίου.

NANTIA KAKΛΗ