Κριτική ταινίας: «Ο Μοναχικός Καβαλάρης»

kritiki-tainias-o-monaxikos-kabalaris

ΠΕΜΠΤΗ, 04 ΙΟΥΛΙΟΥ 2013

Ο θρυλικός χαρακτήρας της αμερικανικής ποπ κουλτούρας, «The Lone Ranger», επανέρχεται καλπάζοντας, μετά από πολλά χρόνια, στις σκοτεινές αίθουσες και δίνει ένα δυναμικό παρόν στη σύγχρονη κινηματογραφία.

«Ο Μοναχικός Καβαλάρης» («The Lone Ranger»)

«Ο Μοναχικός Καβαλάρης» («The Lone Ranger») είναι ένα αμερικανικό γουέστερν, μια ταινία εποχής αναφερόμενη στις περιπέτειες του John Reid (Armie Hammer)–ενός μυθικού προσώπου, προστάτη των αδικημένων- και του ινδιάνου συν-εργάτη του Tonto (Johnny Depp). Το κεντρικό πρόσωπο (The Lone Ranger) συγκεντρώνει και συνδυάζει στοιχεία από το Ρομπέν των Δασών και το Ζορό και επινοήθηκε το 1933 από το Fran Striker για μια ραδιοφωνική σειρά.

Η ιστορία εκτυλίσσεται στην άγρια Δύση στα μέσα του 19ου αιώνα και περιγράφει τις ποικίλες καταδιώξεις και μάχες, μεταξύ της συμμορίας του εγκληματία Κάβεντις (William Fichtner) και των δύο μαχητών-υπερασπιστών της δικαιοσύνης, Reid και Tonto. Τη σκηνοθεσία του «Μοναχικού Καβαλάρη» έχει αναλάβει o Gore Verbinsky ο οποίος, έπειτα από τη μεγάλη επιτυχία της σειράς «Οι Πειρατές της Καραϊβικής», φτιάχνει ξανά ομάδα με τον παραγωγό Jerry Bruckheimer και δίνει την ευκαιρία στον Johnny Depp να εμπλουτίσει τη βιογραφία του με έναν ακόμη πρωτότυπο και διασκεδαστικό ρόλο που του ταιριάζει «γάντι».

Η αφήγηση της ιστορίας γίνεται με μακρά φλας-μπακς από έναν ενδοδιηγητικό αφηγητή (ο αφηγητής που παίρνει μέρος στη διηγούμενη ιστορία), τον γερασμένο πια Tonto, ο οποίος εκτίθεται σε ένα μουσείο (!).

Σαν ένας πεθαμένος παππούς που ζωντάνεψε ξαφνικά, ο Tonto κάνει αναδρομές στο παρελθόν και διηγείται τα γενόμενα σε ένα μικρό αγόρι. Το αγόρι έχει μεταμφιεστεί σε μασκοφόρο σερίφη ή κάτι παρόμοιο, προεκτείνοντας έτσι τη συμβολική μορφή του Μοναχικού Καβαλάρη ο οποίος φορούσε μάσκα.

Ο John Reid, (το πραγματικό όνομα του Μοναχικού Καβαλάρη) φορούσε μάσκα για να κρύψει την αληθινή του ταυτότητα, για να περάσει σε μια άλλη σφαίρα του «γίγνεσθαι» και του «δράσαι», για να γίνει Άλλος. Πράγματι, μέσα από την τυχαία γνωριμία του με τον Tonto, ο John Reid σιγά-σιγά μεταμορφώνεται από ιδεαλιστή, ήσυχο δικηγόρο σε ατρόμητο πολεμιστή, προστάτη των αδύναμων. Με τον Tonto στο πλευρό του, θα ξεκινήσει ένα ταξίδι γεμάτο εκπλήξεις χτυπώντας την αδικία, τη διαφθορά και την απληστία που μάστιζαν εκείνη την εποχή της εξέλιξης και των αλλαγών.

Σε αυτήν την ατμόσφαιρα, έρχεται να προστεθεί η μάσκα, ως κραυγή αγανάκτησης, ως σύμβολο αντίδρασης και εκδίκησης, ως εφαλτήριο πολέμου. Η μάσκα παραπέμπει στον κόσμο των μασκοφόρων εκδικητών που βρίσκουμε σε διάφορα κόμικς, στη λογοτεχνία και στο σινεμά. Αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα αρκετών σουπερ-ηρώων, όπως του Ζορό, του Batman ή του Spider-Man˙ ήρωες που μάχονται ανιδιοτελώς για το κοινό καλό, που καταπατούν το έγκλημα και υπερασπίζονται το δίκαιο εκεί όπου η αστυνομία από μόνη της δεν αρκεί ή δεν μπορεί να εγκαθιδρύσει την τάξη.

Έρχονται ως φύλακας-άγγελος της χήρας και των ορφανών, όπως θα κάνει και ο «Μοναχικός Καβαλάρης» αγωνιζόμενος για την προστασία της αγαπημένης του Rebecca Reid (Ruth Wilson) και του παιδιού της. Χαρακτηριστικό είναι ότι η μάσκα λειτουργεί ως σήμα κατατεθέν και στους δύο πρωταγωνιστές της ταινίας. Είτε ζωγραφισμένη στο πρόσωπο του Ινδιάνου, καταδεικνύοντας τη σοφία αλλά και την οργή του, είτε ως πρόσθετο αντικείμενο που εφαρμόζει στο πρόσωπο του John Reid. Στην ταινία «Polisse», επίσης, βρίσκουμε μια παρόμοια συμβολική χρήση της μάσκας από τους υπερασπιστές των θυμάτων.

«Ο Μοναχικός Καβαλάρης» συντίθεται από πλάνα ποικίλης φύσεως που κρατούν ζωηρό το ενδιαφέρον του κοινού. Χαρακτηριστικές είναι οι σκηνές της κατασκευής της πρώτης σιδηροδρομικής γραμμής στην καρδιά της Δύσης μεταφέροντας το θεατή σε αλλοτινούς καιρούς. Με προσεγμένη φωτογραφία αποτυπώνονται εικόνες εξωτικής ομορφιάς τύπου Far West, με καβαλάρηδες να διασχίζουν την έρημο περνώντας δίπλα από τεράστιους πέτρινους ογκόλιθους, εικόνες που περιέχουν πλατύγυρα καπέλα, κοστούμια εποχής, μυθικές καταδιώξεις και ακροβατικά μέσα και έξω από ένα παμπάλαιο ξύλινο τρένο, εικόνες με ζωηρά χρώματα και ζωηρή εξέλιξη.

Οι φιλμικές μεταφορές δεν λείπουν. Οι πιο εμφανείς και χαρακτηριστικές είναι το μεγάλο μαύρο πουλί, που πετά πάνω από τους ήρωες λειτουργώντας αρχικά ως προοικονομία των όσων θα ακολουθήσουν και αργότερα, ως μεταφορά του μακελειού και του διάχυτου θανάτου. Το λευκό άλογο, από την άλλη, έρχεται σε πλήρη συνάρτηση με το λευκό καπέλο του κυρίου του και κεντρικού ήρωα του έργου (το λευκό χρώμα λειτουργώντας ως υποδήλωση της ελπίδας, της αισιοδοξίας, της δικαιοσύνης).

Λίγο πριν το τέλος της ταινίας, παραδινόμαστε σε ένα στρόβιλο θεαματικής δράσης, καθώς διάφορες μάχες «μυθικές» λαμβάνουν χώρα μεταξύ καλών και κακών ή ίσως μεταξύ καλού και κακού, με τη βία και την επίθεση να παίρνουν τη μορφή πολεμικής χορογραφίας.

Σκηνοθεσία: Gore Verbinski. Παίζουν: Johnny Depp, Armie Hammer, Helena Bonham Carter, Tom Wilkinson, Barry Pepper, William Fichtner, James Badge Dale, Ruth Wilson, Bryant Prince. Η ταινία προβάλλεται από τη Feelgood.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ