«Παράσιτα»: Είναι καλοί επειδή είναι πλούσιοι;

parasita
ΔΕΥΤΕΡΑ, 10 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2020

Η μεγάλη νικήτρια της βραδιάς των Όσκαρ όπως την είδε η Ιωάννα Βαρδαλαχάκη.

Με διάθεση παρατηρητή της κοινωνίας και βλέμμα σατιρικό, ο Bong Joon Ho φτιάχνει ένα ιδιαίτερο κινηματογραφικό χώρο όπου συστεγάζει πολλά (κινηματογραφικά) είδη σε μια ιστορία που αναμειγνύει δύο κοινωνικά αντίθετες τάξεις για να αποδείξει ότι λειτουργούν σαν το νερό με το λάδι. Το λάδι επιπλέει όταν πέσει στο νερό. Το πείραμα αυτό ονομάζεται «Παράσιτα» και απέσπασε το φετινό Χρυσό Φοίνικα στις Κάννες.  

Η οικογένεια των Κιμ είναι αγαπημένη, αλλά είναι όλοι τους άνεργοι και το μέλλον τους διαγράφεται ζοφερό. Ο γιος της οικογενείας βρίσκει δουλειά ως καθηγητής ιδιαιτέρων κι ελπίζει επιτέλους σε σταθερό εισόδημα. Κουβαλώντας τις προσδοκίες όλης του της οικογένειας, πηγαίνει για συνέντευξη στο σπίτι των Παρκ- ιδιοκτητών μια διεθνούς εταιρίας πληροφορικής, για να συναντήσει την κυρία του σπιτιού. Μετά την πρώτη αυτή συνάντηση, ξεκινάει ένας χείμαρρος ατυχών συμβάντων. 

Αν χρειάζεται ένα μόνο στοιχείο για να αποκωδικοποιήσουμε την ιστορία της ταινίας, αυτή είναι η τζαμαρία. Και οι δύο οικογένειες την ζωή των οποίων παρακολουθούμε στα «Παράσιτα» διαθέτουν μία γυάλινη τζαμαρία στο σπίτι τους. Γυάλινη για να παρακολουθούμε από το ημιυπόγειο αρχικά μαζί με την οικογένεια χαμηλής κοινωνικής τάξης τη θέα στη φτωχογειτονιά. Η θέα στην πορεία θα ψηλώσει καθώς μπαίνοντας στο πολυτελές σπίτι της ευκατάστατης οικογένειας θα χορτάσουμε θέα στον υπερ-κήπο τους. Έπειτα θα βγούμε μαζί με τους ήρωες στον ήλιο του κήπου κι από εκεί θα επιστρέψουμε πάλι να παρακολουθήσουμε την οικογένεια από την άλλη πλευρά της τζαμαρίας, τη φτωχογειτονιά.  

Αυτές είναι συνοπτικά οι διαδρομές που κάνει η κάμερα του Bong Joon Ho ακολουθώντας την εξαθλιωμένη οικογένεια- και την οπτική της- σε μια ταινία που βασίζεται στον χώρο και την αρχιτεκτονική των κτιρίων που εικονίζει. Ο σκηνοθέτης συνυπογράφοντας και το σενάριο, δημιουργεί μια ιστορία γεμάτη αντιθέσεις τις οποίες, πριν τα γυρίσματα ακόμα, επιθυμεί να οπτικοποιήσει με βάση τον χώρο- και τα δύο σπίτια είναι προσεκτικά σχεδιασμένα αλλά η πολυτελής κατοικία αποτελεί στην ουσία το βασικό σκηνικό της ταινίας. Τζαμαρίες, στριμωγμένα και βρώμικα δρομάκια, ηλιόλουστα παράθυρα, δωμάτια, διάδρομοι, σκάλες, κι άλλες σκάλες αποκτούν μια ιδιαίτερη λειτουργία στην ταινία τονίζοντας τις αντιθέσεις στις οποίες συνοψίζεται όλο το θέμα της ταινίας. Αντιθέσεις υλικές, ψυχολογικές, οικογενειακές, ταξικές.    

Η ταινία άνοιξε τις φετινές 25ες Νύχτες Πρεμιέρας. 

Παρόλο που η ταινία αδυνατεί να ακολουθήσει ένα μονάχα κινηματογραφικό είδος, το θέμα της μένει σταθερά ίδιο, το ταξικό χάσμα μέσα από διάθεση σχολιασμού και σατιρικό βλέμμα. Η ταινία ξεκινώντας ως ελαφριά κωμωδία, αποκτά στοιχεία μαύρης κωμωδίας προτού αλλάξει τελείως πορεία ακολουθώντας μια πλοκή με χαρακτηριστικά ταινίας μυστηρίου, θρίλερ και δράματος.  Διατηρώντας σε όλη τη διάρκεια την καυστική διάθεση και το χιούμορ, όσο η ιστορία κλιμακώνεται τόσο πιο ξεκάθαρη γίνεται η πολιτική της διάσταση. Όχι με τρόπο επικριτικό αλλά διαθέτοντας το ενδιαφέρον ενός παρατηρητή της κοινωνίας.  

Και αυτή η κοινωνία που παρατηρεί η ταινία του Joon Ho δεν είναι μόνο η κορεάτικη αλλά η ταξική. Στα «Παράσιτα» σμίγουν δύο διαφορετικοί κόσμοι και δύο διαφορετικές οικογένειες για να φωτιστούν θέματα που αφορούν γενικά τη ζωή και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια μέσα από τον υβριδικό ως προς το είδος τρόπο και τον υπερβολικό, ξαφνικά ακραία βίαιο και σίγουρα λυπηρό ως προς το περιεχόμενο, αλληγορικό τρόπο. «Οι χαρακτήρες της ταινίας είναι άνθρωποι που υπάρχουν γύρω μας» λέει ο σκηνοθέτης- στον Νεκτάριο Σάκκα σε συνέντευξη για τις Νύχτες Πρεμιέρας- για να σημειώσει πως «όταν μιλάμε για σκοτεινούς χαρακτήρες, στην πραγματικότητα σκοτεινή είναι η συνθήκη που τους περιβάλλει, οι καταστάσεις που βιώνουν». Και πώς να διαφωνήσεις σε αυτό; 

ΙΩΑΝΝΑ ΒΑΡΔΑΛΑΧΑΚΗ