Η Δήμητρα Γιαννακού γράφει κριτική για την ταινία «Οι αταίριαστοι» που προβάλλεται αυτή την εβδομάδα στους κινηματογράφους από τη Village Films.

«Οι Αταίριαστοι»

Μετά τους «Άθικτους», μια ακόμη διασκεδαστική ταινία βασισμένη στις κοινωνικές αντιθέσεις προβάλλεται από αυτήν την εβδομάδα στις αίθουσες, με τον άθικτο Ομάρ Σι και τον πηγαίο του αυθορμητισμό να «κλέβει την παράσταση».

Ο ελληνικός τίτλος «Οι Αταίριαστοι» και ο αυθεντικός «De l’autre côté du périph» υποδηλώνουν το βαθύ κοινωνικό χάσμα που χωρίζει τα δύο κεντρικά πρόσωπα τα οποία, αν και πραγματικά εντελώς «αταίριαστα», θα αναγκαστούν να συνεργαστούν για να φέρουν εις πέρας μια έρευνα. Η ταινία αποτελεί ένα μείγμα δράσης, έξυπνων διαλόγων και χιούμορ, με σαφείς πολιτικές και κοινωνικές αναφορές, ευχάριστα «σερβιρισμένες» στο θεατή.

Η δολοφονία της συζύγου ενός υψηλά ιστάμενου πολιτικού προσώπου θα φέρει κοντά δύο διαμετρικά αντίθετους χαρακτήρες. Ο Ουσμάν Ντιακιτέ (Ομάρ Σι) και ο Φρανσουά Μονζ (Λοράν Λαφίτ) είναι δύο αστυνομικοί. Ο πρώτος είναι Αξιωματικός της Δίωξης Οικονομικού Εγκλήματος του Μπομπινί, ενός προαστίου του Παρισιού. Ο άλλος είναι αρχηγός του Εγκληματολογικού στο Παρίσι. Τα προάστια διαφέρουν κατά πολύ από την πόλη του Παρισιού, ως προς την αρχιτεκτονική τους δομή και τεχνοτροπία, ως προς το κοινωνικό status των ανθρώπων, τη μόρφωση, τη γλώσσα, τα έθιμα, τον τρόπο ζωής, τη νοοτροπία… Πολύ συχνά, οι φτωχές και κοινωνικά ευάλωτες ομάδες εγκαθίστανται στα προάστια, αφήνοντας το Παρίσι στην αποκλειστικότητα των ευκατάστατων, των αναγνωρισμένων κοινωνικά ή οικονομικά, των πλουσίων και αριστοκρατών.

Σε αυτήν ακριβώς την αντίθεση «πατάει» το σενάριο της ταινίας «Οι Αταίριαστοι», όπου η αντιπαράθεση και η αναγκαστική σύζευξη δύο εντελώς διαφορετικών τύπων -αντιπροσώπων διαφορετικών κοινωνιών- θα αποτελέσουν πηγή διαφόρων gags, ποικίλων καταδιώξεων και εκτενών συζητήσεων. To αποτέλεσμα είναι η διαμόρφωση μιας αστυνομικής ταινίας στην οποία το γκροτέσκο συγχέεται με το δράμα και τα κοινωνικά στερεότυπα.

Πέρα από τις καταδιώξεις, τους πυροβολισμούς, το μαύρο χρήμα, την υποκρισία και τις βρωμιές της εξουσίας που εκτίθενται στην οθόνη, η ταινία «Οι Αταίριαστοι» έχει να προσφέρει μια πλούσια γκάμα αναφορών κοινωνιολογικού ενδιαφέροντος. Το αταίριαστο που διακυβεύεται, αναδύεται από ποικίλες σκηνές που υπογραμμίζουν τις διαφορές πολιτισμών, κουλτούρας και τρόπων ζωής.

Ο κύριος Μονζ φορά καμπαρντίνα και πανάκριβα μοκασίνια εν ώρα εργασίας. Ο «λαϊκός» Ουσμάν εμφανίζεται με ένα σπορ μπουφάν και ένα απλό παντελόνι. Σε επικοινωνιακές περιστάσεις που απαιτούν μεγάλη τυπικότητα και προσοχή, ο απλός και αυθεντικός Ουσμάν κάνει διάφορες «γκάφες», χρησιμοποιώντας ένα λεξιλόγιο απρεπές, αφήνοντας το κινητό του να χτυπάει σε στιγμές κρίσιμες, κάνοντας πιρουέτες μέσα σε ένα πολυτελές σαλόνι, μιλώντας δυνατά και άλλα παρόμοια που, αναμφισβήτητα, διασκεδάζουν με την ακαταλληλότητα των κινήσεών του.

Από την άλλη, ο Μονζ φαίνεται να βρίσκεται σε άβολη θέση όταν επισκέπτονται τα προάστια και μπαίνουν σε διαμερίσματα φτωχών μεταναστών… Η γλώσσα, επίσης, φανερώνει πολλά πάνω στις συνήθειες και τον τρόπο ζωής των ανθρώπων. Χαρακτηριστική είναι η σκηνή όπου ο Ουσμάν χρησιμοποιεί μια λέξη (circulez), κατά λάθος, η οποία προδίδει ότι είναι αστυνομικός.

Επιπλέον, οι χειρονομίες, ο τονισμός της φωνής και η προφορά (τα εξωγλωσσικά και παραγλωσσικά στοιχεία) γίνονται αιτία παρανόησης ή παρεξηγήσεων, καθώς υπάρχει διαφορά στη σημασία τους από τάξη σε τάξη. «Οι Αταίριαστοι» επιδεικνύουν και αυτό το στοιχείο δίνοντας μια κωμική έκφανση στα διαδραματιζόμενα.

Η αλληλεπίδρασή του Μονζ με τον Ουσμάν θα αποβεί καρποφόρα και για τους δύο καθώς, βαθμιαία, ο ένας θα συμπληρώσει τον άλλο προκειμένου να φέρουν εις πέρας την αποστολή τους. Η τολμηρότητα, μάλιστα, του Ουσμάν θα αποβεί ευεργετική για την εξέλιξη της έρευνάς τους. Ο Ομάρ Σι και ο Λοράν Λαφίτ («Πορφυρά Ποτάμια») συνθέτουν ένα συναρπαστικό δίδυμο, του οποίου ο επιτυχημένος συνδυασμός αναδεικνύει το υποκριτικό ταλέντο του κάθε ηθοποιού.

Συχνές είναι οι αναφορές σε παλαιότερες ταινίες με αστυνομικούς, όπως «Ο Μπάτσος του Μπέβερλι Χιλς», ενώ η αφίσα του φιλμ «Ο Επαγγελματίας» με τον Ζαν-Πωλ Μπελμοντό συνθέτει το ντεκόρ πολλών πλάνων εκφράζοντας μια νοσταλγία για ένα σινεμά που πέρασε.

Παίζουν: Ομάρ Σι, Λοράν Λαφίτ, Σαμπρίνα Ουαζανί, Λιονέλ Αμπελανσκί, Γιουσέφ Χατζί, Μαξίμ Μοτ. Η ταινία προβάλλεται από τη Village Films.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ