Στο 23ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.

Πριν από μερικές μέρες ολοκληρώθηκε και η τελευταία φάση της δίκης της Χρυσής Αυγής η ετυμηγορία της οποίας ήταν ότι το νεο-φασιστική κόμμα αποτελεί εγκληματική οργάνωση.

Η σύλληψη του φυγόδικου Χρήστου Παππά, του υπαρχηγού της Χρυσής Αυγής, συμπλήρωσε το τελευταίο κομμάτι στη μακρά πορεία της δίκης που θεωρείται ιστορικής σημασίας όχι μόνο για τη χώρα μας αλλά για ολόκληρο τον ευρωπαϊκό χώρο ο οποίος βάλλεται από τη δράση ακροδεξιών ομάδων και τη διάδοση φασιστικών ιδεών.

Λίγους μήνες μετά την ετυμηγορία της δικαιοσύνης, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης είχε στο πρόγραμμά του την ταινίας μιας γυναίκας με εμπειρία στη Χρυσή Αυγή. Ο λόγος για το ντοκιμαντέρ «Χρυσή Αυγή: Υπόθεση όλων μας» σε σκηνοθεσία Ανζελίκ Κουρούνης.

«Η Χρυσή Αυγή δεν βγήκε από το πουθενά», ακούγεται στην ταινία η οποία καλύπτει τη μάχη στις δικαστικές αίθουσες με σταθερό στόχο να μας αφυπνίσει και να μας υπενθυμίζει ότι έχουμε μια ευθύνη, να αντισταθούμε.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το ντοκιμαντέρ αντιμετωπίζει εξ΄αρχής μια μεγάλη δυσκολία η οποία έγκειται στο γεγονός ότι δεν υπάρχει οπτικό υλικό της δίκης στην οποία αναφέρεται με αποτέλεσμα η ταινία να πλάθεται από φωτογραφίες και υλικό μέσα και έξω από τις δικαστικές αίθουσες που δημιουργεί την «ψευδαίσθηση» ότι ρέει η εικόνα μέσα στα δικαστήρια. 

Χωρίς περιττές συστάσεις, η υπόθεση άλλωστε είναι πέρα για πέρα γνωστή, το ντοκιμαντέρ ξεκινάει και δομείται γύρω από το πρόσωπο που συνδέθηκε όσο κανένα άλλο με τη δίκη και τον αγώνα κατά της ναζιστικής οργάνωσης, τη μητέρα του Παύλου Φύσσα. Στη Μάγδα Φύσσα η σκηνοθέτιδα βλέπει το πρόσωπο που ένωσε το διασπαρμένο αντιφασιστικό κίνημα αφυπνίζοντας τον κόσμο στη μάχη για την καταδίκη της Χρυσής Αυγής. 

Όπως έχει πει, η συμμετοχή και το ενδιαφέρον για τη δίκη ήταν ελάχιστο, και από πλευράς κοινωνίας και από πλευράς μέσων ενημέρωσης, και γι'αυτό θεωρεί ότι αν δεν υπήρχε η Μάγδα Φύσσα δεν θα βλέπαμε τους χιλιάδες συγκεντρωμένους την ημέρα της απόφασης του δικαστηρίου. 

Έτσι η κάμερα την ακολουθεί από το σπίτι της, να παίρνει το λεωφορείο φορώντας το κρεμαστό που σχηματίζει το όνομα «Παύλος», να προσέρχεται στη δίκη, ξανά και ξανά, να χάνει την ψυχραιμία της όταν αντικρίζει τους κατηγορημένους, να λυγίζει όταν ακούει την εισαγγελική πρόταση, να ουρλιάζει το όνομα του γιου της όταν γνωστοποιείται η απόφαση του δικαστηρίου.

Πρόθεση της ταινίας, ήταν σύμφωνα με την δημιουργό της,ήταν να αναδείξει τη δίκη- την οποία θεωρεί σημαντικότερη και από τη δίκη της Νυρεμβέργης καθώς, όπως λέει, εδώ πρόκειται για μία δίκη σε μία δημοκρατική χώρα κατά ενός κόμματος που είχε εκλεγεί νόμιμα τρεις φορές- και να ερευνήσει όλες τις πιθανές και εφικτές αντιστάσεις μέσα σε μία δημοκρατία, που χαρακτηρίζει «ευάλωτο σύστημα». Αντιστάσεις από τον κόσμο της διανόησης, αντιστάσεις δημοσιογραφικές, δικαστικές, πολιτικές, κοινωνικές.

Οι απαντήσεις δεν είναι εύκολες και απλές, ούτε προφανείς. Το ντοκιμαντέρ όμως καταφέρνει να σκιαγραφήσει πολλές πτυχές της ελληνικής κοινωνίας που έδωσαν χώρο στη ναζιστική οργάνωση, από τις μικρές παραλείψεις μέχρι τη μεγάλη ανοχή, φωτίζοντας τη σημασία που έχει η προσωπική αντίσταση του καθένα μας ξεχωριστά.

Η Μάγδα Φύσσα αποκαλύπτει σε ένα σημείο της ταινίας πως για την ίδια είχε σημασία να δικαιωθεί στη δίκη όχι γιατί αυτό αποτελεί δικαίωση για το χαμένο της παιδί που ούτως ή άλλως δεν γυρνάει πίσω, αλλά για τον κόσμο που συσπειρώθηκε, αφυπνίστηκε και αντιστάθηκε.

Από τους χιλιάδες που βγήκαν στους δρόμους μέχρι τις γιαγιάδες που έβγαιναν στα μπαλκόνια για να χαιρετήσουν τις πορείες, η κινητοποίηση του καθενός ξεχωριστά έγινε η καταγγελία της κοινωνίας και η αντίδραση της πολιτείας. Και όλα έγιναν πολύ αργά μέχρι να φτάσουμε στις συγκλοντιστικές και λυτρωτικές κραυγές του πλήθους στο τέλος του ντοκιμαντέρ με την ανακοίνωση της ετυμηγορίας. 

Διαβάστε περισσότερα για την ταινία εδώ

Δείτε αναλυτικά τα βραβεία του 23ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης εδώ

ΙΩΑΝΝΑ ΒΑΡΔΑΛΑΧΑΚΗ- [email protected]