Who is who: Κλιντ Ίστγουντ

who-is-who-klint-istgount

ΤΡΙΤΗ, 04 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2011

Ο Κλιντ Ίστγουντ πάλεψε για να κατακτήσει την ανεξαρτησία του στην κινηματογραφική βιομηχανία.

Ο Κλιντ Ίστγουντ είναι ένας από τους τελευταίους θρύλους του Χόλιγουντ. Κανείς δεν φανταζόταν στην αρχή της καριέρας του ότι ο σκληροτράχηλος cowboy με το κοφτερό βλέμμα θα μεταμορφωνόταν σε έναν ώριμο σκηνοθέτη που θα έβαζε τη δική του σφραγίδα στις πιο συγκινητικές ιστορίες της μεγάλης οθόνης. Στα ογδόντα του, ο υπερδραστήριος Κλιντ Ίστγουντ ρίχνει μια κλεφτή ματιά στο αίνιγμα του θανάτου με το δράμα «Η ζωή μετά» που προβάλλεται από τις 6 Ιανουαρίου στους κινηματογράφους.

Who is who: Γεννήθηκε στο Σαν Φρανσίσκο τον Μάη του 1930, σε μια μικροαστική Προτεσταντική οικογένεια. Στις φλέβες του κυλάει αίμα Άγγλων, Σκωτσέζων, Ιρλανδών και Ολλανδών. Αφού άλλαξε δεκάδες επαγγέλματα το 1950 κατατάχθηκε στον Αμερικανικό στρατό κατά τη διάρκεια του πολέμου στην Κορέα. Στα χρονικά έχει μείνει η διάσωσή του από ένα πολεμικό αεροπλάνο που ξέμεινε από καύσιμα, όταν κολύμπησε τρία χιλιόμετρα για να βγει στην ακτή. Μετά το στρατό ξεκίνησε το ενδιαφέρον του για την υποκριτική.

Οι πρώτες οντισιόν ήταν απογοητευτικές. Μολονότι η εμφάνισή του ήταν εντυπωσιακή, ο σκηνοθέτης Άρθουρ Λούμπιν από τα στούντιο της Universal είχε ασκήσει κριτική στη χαμηλή φωνή του και το ψυχρό στυλ του που ίσως να έκρυβε εκείνη την εποχή το τρακ του νεαρού ηθοποιού. Αλλάζοντας συνεχώς μάνατζερ ο Ίστγουντ πήρε τους πρώτους μικρούς ρόλους του στη Universal ώσπου το συμβόλαιό του με την εταιρεία τερματίστηκε το 1955.

Ακολούθησαν άλλη μια σειρά ασήμαντων ρόλων σε ταινίες. Ο Ίστγουντ θεωρούσε εκείνη την περίοδο ως την χειρότερη της καριέρας του και λίγο έλειψε να εγκαταλείψει τον κινηματογράφο. Όμως η τύχη του χαμογελάει: το CBS ετοιμαζόταν να γυρίσει μια τηλεοπτική σειρά γουέστερν το «Rawhide» και κατόρθωσε να κερδίσει τον ρόλο του νεαρού καουμπόι Rowdy Yates.

Ο σκληρός cowboy

Ο τριαντάρης τότε Ίστγουντ σχεδόν περιφρονούσε τον χαρακτήρα που υποδυόταν, όμως η συμμετοχή του στην τηλεοπτική σειρά θα του άνοιγε λίγο αργότερα τις πύλες για τη μεγάλη καριέρα που ονειρευόταν. Εκείνη την εποχή ο Ίστγουντ είχε ήδη το στίγμα του τεμπέλη από διάφορους σκηνοθέτες που θεωρούσαν ότι δεν δούλευε αρκετά σκληρά αλλά επαναπαυόταν στο μάτσο παρουσιαστικό του. Μια ξαφνική πρόταση από τον σχετικά άγνωστο τότε Σέρτζιο Λεόνε, τον μετρ του «σπαγγέτι γουέστερν», για να συμμετάσχει στο φιλμ «Για μια χούφτα δολάρια», ανέτρεψε την άνοστη ρουτίνα της δουλειάς του.

Μέρος των γυρισμάτων θα πραγματοποιούνταν σε μια απομονωμένη περιοχή της Ισπανίας και ο Κλιντ Ίστγουντ το είχε θεωρήσει ως μια καλή ευκαιρία για πληρωμένες διακοπές. Στα φημισμένα στούντιο της Cinecitta , όπου γυρίστηκαν οι εσωτερικές σκηνές του έργου, ο Κλιντ Ίστγουντ άρχισε να μεταμορφώνεται στον μυστηριώδη «άντρα χωρίς όνομα»: «Ήθελα να τον παίξω κάνοντας οικονομία στα λόγια και να δημιουργήσω όλο αυτό το αίσθημα μέσω της συμπεριφοράς και της κίνησης. Ήταν το είδος του χαρακτήρα που ονειρευόμουν για πολύ καιρό, που κρατά το μυστήριο και υπαινίσσεται τι έχει συμβεί στο παρελθόν. Ο ρόλος ήρθε μετά από την απογοήτευση του να παίζω στο Rawhide για τόσο μεγάλο διάστημα. Ένιωθα ότι όσο λιγότερο μιλούσε τόσο ισχυρότερος θα γινόταν και θα μεγάλωνε στην φαντασία του κοινού», έχει δηλώσει ο ίδιος.

Έπαιξε και στις υπόλοιπες δύο ταινίες της θρυλικής τριλογίας: «Για λίγα δολάρια ακόμη» και «Ο καλός, ο κακός και ο άσχημος», χτίζοντας με μαεστρία τη μυθική περσόνα του λιγομίλητου σκληρού και κυνικού τυχοδιώκτη. Ο Ίστγουντ όμως είχε ευρύτερες φιλοδοξίες από το να παραμείνει μόνο ηθοποιός. Έχοντας πλέον κάποια οικονομική άνεση αποφάσισε να ανοίξει την εταιρεία παραγωγής Μαλπάσο Productions με τη βοήθεια του Ίρβινγκ Λέοναρντ.

O βρώμικος Χάρι

Η επόμενη σημαντική γνωριμία στην καριέρα του είναι με τον σκηνοθέτη Ντον Σίνγκερ. Οι δυο τους συνεργάστηκαν για πρώτη φορά στην ταινία «Googans Bluff» που έχει ως κεντρικό ήρωα έναν μοναχικό σερίφη της Νέας Υόρκης. Αυτός ο χαρακτήρας ουσιαστικά προοιωνίζει την μελλοντική εμφάνιση του «Βρώμικου Χάρι». Ήταν η πρώτη φορά που ο Κλιντ Ίστγουντ επενέβη σθεναρά στο ζήτημα της επιλογής του σεναριογράφου. Μεσολαβούν κάποιες ταινίες, όμως το έτος ορόσημο για τον Ίστγουντ ήταν το 1971, όταν έκανε ένα βήμα προς την καλλιτεχνική του ανεξαρτησία σκηνοθετώντας το φιλμ του «Play Misty for Me», με τον ίδιο να πρωταγωνιστεί κιόλας δίπλα στην Τζέσικα Βάλτερ.

Ο ρόλος με τον οποίο ταυτίστηκε όμως ήταν εκείνος του επιθεωρητή Κάλαχαν, στον «Βρώμικο Χάρι» (1971) σε μια περίοδο που η αύξηση της εγκληματικότητας απασχολούσε την κοινή γνώμη. Η επιτυχία της ταινίας, κόντρα στις εξαγριωμένες αντιδράσεις των φεμινιστικών οργανώσεων, έθεσε τις βάσεις για τις επόμενες τέσσερις ταινίες της σειράς. Το 1973 ο Ίστγουντ νιώθει ώριμος να παρουσιάσει τη δική του σκηνοθετική άποψη στο γουέστερν με την ταινία «High Plains Drifter», αξιοποιώντας τα διδάγματα του Σέρτζιο Λεόνε.

Όμως οι κριτικοί επαίνεσαν περισσότερο το επόμενο γουέστερν του «The outlaw Josey Wales» (Εκδικητής εκτός νόμου) με το αντισυμβατικό φινάλε. To 1979 πρωταγωνιστεί στην ταινία «Απόδραση από το Αλκατράζ» που γίνεται η αφορμή για να συγκρουστεί με τον Ντον Σίγκελ για ζητήματα της παραγωγής του φιλμ. Το 1980 σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί την περιπέτεια «Βronco Billy», μια από τις πιο αγαπημένες του ταινίες που μπορεί να απέτυχε εμπορικά, όμως αναγνωρίστηκε από τους κριτικούς. Η αγάπη του για τη τζαζ και τη μουσική (ο ίδιος συνθέτει κομμάτια τζαζ και είναι ταλαντούχος πιανίστας) αποτυπώνεται στο βιογραφικό δράμα «Βird» (1988) για τον μεγάλο τζαζίστα Τσάρλι Πάρκερ.

Ο σκηνοθέτης Κλιντ Ίστγουντ απογειώνεται

Η καριέρα του Κλιντ Ίστγουντ ως σκηνοθέτη απογειώνεται κυρίως τη δεκαετία του ’90, με πρώτο σταθμό το γουέστερν του «Unforgiven» (1992) που υπονομεύει πολλές από τις συμβάσεις του είδους, με τον ίδιο στον πρωταγωνιστικό ρόλο. Η ταινία απέσπασε τέσσερα βραβεία Όσκαρ και σημείωσε μεγάλη εμπορική επιτυχία. Στον «Τέλειο κόσμο» ο Κλιντ Ίστγουντ στο ρόλο ενός σκληροτράχηλου αστυνομικού επιχειρεί να συλλάβει έναν κατάδικο (Κέβιν Κόστνερ) που κρατά όμηρο ένα παιδί. Με τη Μέριλ Στριπ στο αισθηματικό δράμα «Οι γέφυρες του Μάντισον» κατόρθωσε να αποσπάσει μια υποψηφιότητα για Όσκαρ (για την ερμηνεία της Στριπ). Ακολούθησε το «Μεσάνυχτα στον κήπο του καλού και του κακού» (1997), που εκτυλίσσεται στον αμερικάνικο Νότο.

Το 2000 σκηνοθετεί την χιουμοριστική περιπέτεια «Space cowboys» και το 2003 το «Σκοτεινό ποτάμι». Από τις καλύτερες στιγμές της καριέρας του θεωρείται το δράμα «Million Dollar Baby»: ο Ίστγουντ δίπλα στον Μόργκαν Φρίμαν παίζει το ρόλο ενός προπονητή μποξ που αναλαμβάνει να προετοιμάσει μια γυναίκα μποξέρ, (τη Χίλαρι Σουανκ) για τους αγώνες. Αποκαλύπτοντας τη σκληρή όψη του αμερικανικού ονείρου ο Ίστγουντ κατόρθωσε να αποσπάσει με αυτή την ταινία του τέσσερα βραβεία Όσκαρ.

Στη συνέχεια στράφηκε στον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο σκηνοθετώντας δύο περιπέτειες, τις «Σημαίες των προγόνων μας» και «Γράμματα από την Ιβοτζίμα» που παρουσιάζουν τη σύγκρουση μέσα από την οπτική των Αμερικάνων και των Ιαπώνων διαδοχικά. Με την «Ανταλλαγή» (2008) ανέθεσε στην Αντζελίνα Τζολί το ρόλο μιας απελπισμένης μητέρας που αναζητεί τον εξαφανισμένο της γιο.

Στο «Gran Torino» (2009) άλλη μια εμβληματική δημιουργία του, ο Κλιντ Ίστγουντ κλείνει τους λογαριασμούς του με το ρόλο του «σκληρού» που τον είχε καθιερώσει στην αρχή της καριέρας του. Υποδύεται τον ηλικιωμένο Κοβάλσκι, έναν μοναχικό βετεράνο του πολέμου της Κορέας που αφήνει πίσω του τις ρατσιστικές προκαταλήψεις συνάπτοντας σχέσεις με μια οικογένεια βιετναμέζων. Πέρυσι στις κινηματογραφικές αίθουσες είχε βγει το δράμα για τον Νέλσον Μαντέλα «Ο ανίκητος», με τους Μόργκαν Φρίμαν και Ματ Ντέιμον στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Τώρα ο υπερδραστήριος Κλιντ Ίστγουντ, στα ογδόντα του επιχειρεί να ρίξει μια κλεφτή ματιά στο άγνωστο, με τα μεταφυσικό δράμα του «Η ζωή μετά».

Επιλεγμένη φιλμογραφία των έργων που έχει σκηνοθετήσει: Οι Ασυγχώρητοι (1992), Οι Γέφυρες του Μάντισον (1995), Αληθινά Εγκλήματα (1999), Απόλυτη Δύναμη (1997), Μεσάνυχτα στον Κήπο του Καλού και του Κακού (1997), Σκοτεινό Ποτάμι (2003), Μπερντ (1988), Οι Σημαίες των Προγόνων μας (2006), Γράμματα από την Ιβοτζίμα (2006), Ο Εκδικητής Εκτός Νόμου (1976), Μπρόνκο Μπίλι (1980), Περιπλανώμενος Πιστολέρο (1972), Ο Δολοφόνος των Άλπεων (1975), Ένοχο Αίμα (2002), Ο Υπερκατάσκοπος των Δύο Ηπείρων (1982), Ένας τέλειος Κόσμος (1993), Ο Στρατιώτης(1986), Λευκός Κυνηγός, Μαύρη Καρδιά (1990), Βάπτισμα Πυρός (1990), Honkytonk Man (1982), Million Dollar Baby (2004), η Ανταλλαγή (2008), Gran Torino (2008), Ανίκητος (2009), Η ζωή μετά (2010).