Γιατί ξεχωρίζει η φετινή διοργάνωση.

Το Κινηματογραφικό Φεστιβάλ των Καννών είναι από τα σημαντικότερα στον κόσμο, με ιδιαίτερο πρεστίζ και αξιοσημείωτες συμμετοχές. Κάθε χρόνο.

Μέσα σε 12 ημέρες, ηθοποιοί, σκηνοθέτες, παραγωγοί και influencers κάνουν την εμφάνισή τους στο κόκκινοι χαλί για να προωθήσουν την τελευταία τους μεγάλου μήκους ταινία στον «ναό» του παγκόσμιου κινηματογράφου.

Η φετινή 78η διοργάνωση ξεκίνησε την Τετάρτη, με μία δυνατή έναρξη αλλά με μία χλιαρή κινηματογραφική πρεμιέρα και αρκετή γκρίνια για τον ενδυματολογικό κώδικα, καθώς φέτος το Φεστιβάλ αποφάσισε να υπενθυμίσει πως απαγορεύονται οι γυμνές εμφανίσει και τα ογκώδη, φουσκωτά ή με μεγάλη ουρά, φορέματα.

Κάποιοι, όπως η Χάλι Μπέρι, η οποία συμμετέχει στην κριτική επιτροπή της διοργάνωσης, υπάκουσαν στους νέους κανονισμούς. «Είχα ένα καταπληκτικό φόρεμα του (Gaurav) Gupta που δεν μπορώ να φορέσω απόψε γιατί είναι πολύ μεγάλο τρένο», είπε στη συνέντευξη Τύπου. «Δεν πρόκειται να παραβιάσω τους κανόνες», πρόσθεσε. Άλλοι, όπως η Χάιντι Κλουμ και η Wan QianHui, επέμειναν στα αρχικά τους σχέδια και άνοιξαν το κλαμπ των ανταρτών της χρονιάς.

Παραμερίζοντας τις φουντωτές ουρές, το BBC αναφέρει πέντε λόγους για τους οποίους ξεχωρίζει η φετινή διοργάνωση.

Θα πάρουμε μια πρώτη «γεύση» για τις ταινίες που θα καταλήξουν στα Όσκαρ

Αν και το Κινηματογραφικό Φεστιβάλ της Βενετίας έχει την φήμη του προάγγελου των Όσκαρ, τα τελευταία χρόνια, το Φεστιβάλ των Καννών έχει ξαναβρεί τη θέση του ως το βασικό σημείο εκκίνησης για τις ταινίες που διεκδικούν κινηματογραφικά βραβεία.

Ο περυσινός Χρυσός Φοίνικας άλλωστε πήγε στην ταινία «Anora», η οποία θριάμβευσε στα φετινά Όσκαρ κερδίζοντας, μεταξύ άλλων, το βραβείο Καλύτερης Ταινίας. Τέσσερις από τους τελευταίους πέντε νικητές του Χρυσού Φοίνικα έχουν προταθεί για το βραβείο Καλύτερης Ταινίας.

Στο «τιμόνι» της φετινής κριτικής επιτροπής βρίσκουμε την Ζιλιέτ Μπινός, ενώ μέλη της είναι οι Χάλι Μπέρι, Παγιάλ Καπαντία, Αλμπα Ρορβάχερ, Λεϊλά Σλιμανί, Ντιεντό Χαμαντί, Χονγκ Σανγκ-σου, Κάρλος Ρεϊγάδας και Τζέρεμι Στρονγκ.

Ανάμεσα στις ταινίες που διεκδικούν φέτος τον Χρυσό Φοίνικα περιλαμβάνεται η διασκευή του μυθιστορήματος «Die My Love» της Αριάνα Χαρβίτς από τη Σκωτσέζα σκηνοθέτιδα Λιν Ράμσεϊ, στην οποία πρωταγωνιστούν οι Τζένιφερ Λόρενς και Ρόμπερτ Πάτινσον.

Ο Βρετανός ηθοποιός Τζος Ο' Κόνορ, γνωστός για τον ρόλο του ως τενίστας στην ταινία «Challengers» και ως πρίγκιπας Κάρολος στη σειρά «The Crown», πρωταγωνιστεί σε δύο ταινίες που διαγωνίζονται στις Κάννες, μεταξύ των οποίων το «The History of Sound» με τον Πολ Μέσκαλ και το «The Mastermind», όπου υποδύεται έναν ληστή έργων τέχνης.

Ο χαρακτηρισμός all star cast πάντως ανήκει στη νέα ταινία του Γουές Άντερσον, «The Phoenician Scheme», στην οποία έχουμε ένα συνωστισμό αστέρων, με τους Σκάρλετ Γιόχανσον, Μπενίσιο ντελ Τόρο, Τομ Χανκς και Μπένεντικτ Κάμπερμπατς να πρωταγωνιστούν και τους Ριζ Άχμεντ, Μπράιαν Κράνστον και Ρίτσαρντ Αγιοάντε να συμμετέχουν επίσης στο καστ.

Ο Χοακίν Φίνιξ και η Έμμα Στόουν εμφανίζονται στην ταινία «Eddington», που περιγράφεται ως μαύρη κωμωδία γουέστερν από την εποχή της πανδημίας, σε σκηνοθεσία Άρι Άστερ.

Στο «μενού» και η νέα ταινία του Ρίτσαρντ Λινκλέιτερ «Nouvelle Vague», η οποία αφηγείται την ιστορία της δημιουργίας της κλασικής ταινίας «Με κομμένη την ανάσα» (Breathless) του τεράστιου σκηνοθέτη Ζαν-Λυκ Γκοντάρ που συνέδεσε το όνομά του με την Νουβέλ Βαγκ.

The history of sound

Στη φετινή διοργάνωση θα δούμε τι σκηνοθετικές ικανότητες έχει η Σκάρλετ Γιόχανσον καθώς αποφάσισε να κάτσει πίσω από την κάμερα. Στις Κάννες παρουσιάζει έτσι την πρώτη της σκηνοθετική δουλειά, με τίτλο «Eleanor the Great».

Η ταινία αφηγείται την ζωή μιας 94χρονης γυναίκας η οποία θρηνεί τον χαμό της καλύτερης της φίλης και συγκατοίκου. Όταν μετακομίζει στο Μανχάταν για να ζήσει με την κόρη και τον εγγονό της, καταλήγει σε μια ατέρμονη αναζήτησης σύνδεσης.

Η Κρίστεν Στιούαρτ παρουσιάζει επίσης ταινία που σκηνοθέτησε η ίδια, το «The Chronology of Water», διασκευή από το ομώνυμο βιβλίο της συγγραφέως Λίντια Γιουκνάβιτς. Η ταινία περιγράφεται ως «η ιστορία του ταξιδιού μιας γυναίκας μέσα από το τραύμα, την απώλεια και, τελικά, την αυτο-επανεφεύρεση», προσφέροντας μια ωμή και ακλόνητη αφήγηση των εμπειριών της με την «κακομεταχείριση, τον εθισμό, την αγάπη και την καλλιτεχνική αφύπνιση».

Στα ίδια σκηνοθετικά χνάρια κινείται και ο Βρετανός ηθοποιός Χάρις Ντίκινσον, με την ταινία «Urchin», η οποία αφηγείται την ιστορία ενός άστεγου στο Λονδίνο που παλεύει να αλλάξει τη ζωή του.

Όλες οι ταινίες θα διαγωνιστούν στο τμήμα «Ένα Κάποιο Βλέμμα».

Θα δούμε τα «μεγάλα» ονόματα να τραβούν την προσοχή

Ο φετινός Τιμητικός Χρυσός Φοίνικας ανήκει στον σπουδαίο ηθοποιό του Χόλιγουντ Ρόμπερτ Ντε Νίρο. Παραλαμβάνοντας το βραβείο από τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο θέλησε να προσδώσει πολιτική χροιά στην ευχαριστήρια ομιλία του εξαπολύοντας ένα κατηγορώ εναντίον του προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, τον οποία χαρακτήρισε «φιλισταίο πρόεδρο».

«Στη χώρα μου, παλεύουμε για τη δημοκρατία που κάποτε θεωρούσαμε δεδομένη», είπε. «Αυτό μας επηρεάζει όλους εδώ, επειδή οι τέχνες είναι δημοκρατικές, η τέχνη είναι συμπεριληπτική και φέρνει τους ανθρώπους κοντά, όπως απόψε. Η τέχνη αναζητά την αλήθεια. Η τέχνη αγκαλιάζει τη διαφορετικότητα και γι' αυτό η τέχνη είναι απειλή», πρόσθεσε κάνοντας ξεκάθαρο το «ολάνθιστο» μήνυμά του.

«Γι' αυτό είμαστε απειλή για τους αυταρχικούς και τους φασίστες. Ο φιλισταίος πρόεδρος της Αμερικής έχει διοριστεί επικεφαλής ενός από τα κορυφαία πολιτιστικά μας ιδρύματα (το Κέντρο Κένεντι). Έκοψε τη χρηματοδότηση και την υποστήριξη των τεχνών, των ανθρωπιστικών επιστημών και της εκπαίδευσης», συνέχισε.

Ο Ντε Νίρο δεν είναι όμως το μόνο «τρανταχτό» όνομα της φετινής διοργάνωσης. Ο Τομ Κρουζ παρευρέθηκε στην πρεμιέρα της όγδοης ταινίας του franchise «Mission: Impossible». Και φυσικά αποθεώθηκε.

Στα μεγάλα ονόματα που έπονται είναι του Σπάικ Λι, ο οποίος παρουσιάζει την πέμπτη ταινία του, με τον Ντένζελ Ουάσινγκτον, «Highest 2 Lowest». Πρόκειται για μια διασκευή της ταινίας του Ιάπωνα σκηνοθέτη Ακίρα Κουροσάουα «High and Low» του 1963, «τοποθετημένη στους σκληρούς δρόμους της σύγχρονης Νέας Υόρκης».

Θα δούμε επίσης την Τζόντι Φόστερ να υποδύεται μια ψυχίατρο που ερευνά τη δολοφονία ενός από τους ασθενείς της στην ταινία «Vie Privée» (Μια Ιδιωτική Ζωή), μια γαλλόφωνη κωμωδία που προβάλλεται εκτός συναγωνισμού.

Θα στρέψουμε την προσοχή μας στη Γάζα

Στη φετινή διοργάνωση συμμετέχουν σημαντικά ντοκιμαντέρ, ανάμεσα στα οποία το «Put Your Soul On Your Hand And Walk», που αναφέρεται στην Παλαιστίνια πολεμική φωτορεπόρτερ Φατίμα Χασούνα, η οποία σκοτώθηκε μαζί με την οικογένειά της σε ισραηλινή επίθεση στο σπίτι της στη Γάζα τον περασμένο μήνα.

Η οργή για τον θάνατό της έχει αυξήσει το ενδιαφέρον για το ντοκιμαντέρ. Μάλιστα λίγο πριν την έναρξη της φετινής διοργάνωσης δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Libération ανοιχτή επιστολή με τίτλο «Για τη Φατέμ» που υπογράφουν 350 μέλη της διεθνούς κινηματογραφίας, ανάμεσά τους ο Γιώργος Λάνθιμος, ο Κώστας Γαβράς, ο Ρίτσαρντ Γκιρ, ο Χαβιέρ Μπαρδέμ, η Σούζαν Σαράντον, ο Ντέιβιντ Κρόνενμπεργκ, ο Βίγκο Μόρτενσεν. Στην επιστολή καταδικάζεται η «σιωπή» σχετικά με τη στρατιωτική εκστρατεία του Ισραήλ στη Γάζα.

Η Μπινός, ως επικεφαλής της κριτικής επιτροπής της φετινής διοργάνωσης, δεν άφησε το θέμα ασχολίαστο. Αντιθέτως απέτισε φόρο τιμής στην Παλαιστίνια φωτορεπόρτερ κατά την ομιλία της στην τελετή έναρξης. Ούτε την τραγωδία που εκτυλίσσεται στη Γάζα άφησε ασχολίαστη.

Η θεματολογία της Γάζας περιλαμβάνεται επίσης στο τμήμα «Ένα κάποιο βλέμμα», με την ταινία «Once Upon a Time In Gaza» των Παλαιστίνιων διδύμων Ταρζαν και Άραβας Νάσερ.

Ανάμεσα στα υπόλοιπα ντοκιμαντέρ που περιλαμβάνονται στο πρόγραμμα είναι η πολυαναμενόμενη ταινία για τον ιδρυτή του WikiLeaks, Τζούλιαν Ασάνζ, «The Six-Billion-Dollar Man», η οποία αποσύρθηκε από το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Sundance νωρίτερα φέτος, το ντοκιμαντέρ για τον Bono, τον τραγουδιστή των U2, και η ταινία για τον συγγραφέα του «1984», Τζορτζ Όργουελ.

Το κίνημα  #MeToo

Η έναρξη της φετινής διοργάνωσης συνέπεσε με την ετυμηγορία στη δίκη του Ζεράρ Ντεπαρντιέ για σεξουαλική επίθεση κατά δύο γυναικών, της 34χρονης σήμερα βοηθού σκηνοθέτη Σαρά (δεν είναι το πραγματικό της όνομα) και της 54χρονης σήμερα διακοσμήτριας Αμελί, κατά την διάρκεια των γυρισμάτων της ταινίας «Les Volets verts» το 2021.

Κρίθηκε ένοχος 18 μήνες πονή φυλάκισης με αναστολή, διετή στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων και εγγραφή του στο μητρώο δραστών σεξουαλικών εγκλημάτων.

Κατά τη διάρκεια της εναρκτήριας συνέντευξης Τύπου, η Μπινός σχολίασε την καταδίκη αναφέροντας ότι ο άλλοτε «ιερός» ρόλος του στην τέχνη έχει πλέον χαθεί. «Για μένα, ιερό είναι αυτό που συμβαίνει όταν δημιουργείς, όταν παίζεις, όταν είσαι στη σκηνή [...] Πλέον, εκείνος δεν είναι ιερός. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να σκεφτούμε σοβαρά την εξουσία που ασκούν ορισμένοι άνθρωποι που καταχρώνται τη δύναμη που τους δίνεται», είπε.

Η σεξουαλική βία στη βιομηχανία του κινηματογράφου, στη Γαλλία και παγκοσμίως, ξεπερνάει τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ. Είναι ευρύτερο και η αντιμετώπισή της επιτακτική και επείγουσα.

Επιμέλεια: Βαρδαλαχάκη Ιωάννα