Ανεξίτηλες εικόνες του ερωτικού πάθους μας άφησαν τα δημοφιλέστερα κινηματογραφικά ζευγάρια.

Από τις παλιές κλασικές ταινίες του Χόλιγουντ μέχρι τις σύγχρονες κομεντί, ο έρωτας έχει αλλάξει χίλια πρόσωπα. Μέρος της μυθολογίας του το οφείλει στα λαμπερά κινηματογραφικά ζευγάρια που έζησαν μοναδικά πάθη, χωρίς να γνωρίσουν τη φθορά του χρόνου και της συνήθειας.

Ο πιο θυελλώδης έρωτας είναι αναμφίβολα αυτός της Σκάρλετ Ο’ Χάρα και του Ρετ Μπάτλερ στο «Όσα παίρνει ο άνεμος» (1939), με την Βίβιαν Λη και τον Κλαρκ Γκέιμπλ στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Το τετράωρο αυτό κινηματογραφικό έπος ήταν δημιούργημα του παραγωγού Ντέιβιντ Σέλζνικ που άλλαξε διαδοχικά τρεις σκηνοθέτες (Τζορτζ Κιούκορ, Σαμ Γουντ και τελικά τον Βίκτορ Φλέμινγκ). Η ιστορία της υπολογίστριας, σκληρόκαρδης Σκάρλετ και του τυχοδιώκτη Ρετ, άφησε εποχή και βασιζόταν στο δημοφιλές μυθιστόρημα της Μάργκαρετ Μίτσελ.

Παράνομοι δεσμοί και παλιές αγάπες

Αγαπημένη ταινία των θερινών σινεμά είναι το εμβληματικό νουάρ «Καζαμπλάνκα» (1944) του Μάικλ Κερτίζ με πρωταγωνιστές τον Χάμφρι Μπόγκαρτ και την Ίνγκριντ Μπέργκμαν. Ο αμερικανός τυχοδιώκτης Ρικ (Μπόγκαρτ) στοιχειωμένος από μια άτυχη αγάπη διευθύνει ένα φημισμένο καφέ στην Καζαμπλάνκα του Μαρόκου. Εκεί καταφθάνει η πρώην αγαπημένη του (Ίνγκριντ Μπέργκμαν) με το σύζυγό της που είναι αρχηγός της τσεχοσλοβακικής αντίστασης. Η παλιά σπίθα ανάβει αλλά σκοντάφτει στο καθήκον.

Στα αλησμόνητα κινηματογραφικά ζευγάρια συγκαταλέγονται η Ρίτα Χέιγουορθ και ο Γκλεν Φορντ, οι πρωταγωνιστές στο νουάρ «Τζίλντα» (1946) του Τσαρλς Βίντορ. Ο Γκλεν Φορντ ερμήνευσε το ρόλο του Τζόνι Φάρελ, του άνδρα που διχάζεται ανάμεσα στο χρέος του απέναντι στον άνθρωπο που του πρόσφερε μια καλύτερη ζωή και στην παλιά ερωμένη του. Ο Φορντ εμφανίστηκε στο πλευρό της Ρίτα Χέιγουορθ σε πολλές ακόμη ταινίες και όπως ομολόγησε μετά από χρόνια, η ιδιαίτερη χημεία που είχε στη μεγάλη οθόνη με την μεγάλη ντίβα, οφείλονταν και στο γεγονός ότι ήταν ερωτευμένος μαζί της.

Δεν θα πρέπει να λησμονήσουμε και το αριστούργημα του Ντέιβιντ Λιν «Σύντομη συνάντηση» (1945) για τον παράνομο δεσμό δύο παντρεμένων μικροαστών οι οποίοι γνωρίζουν τον κεραυνοβόλο έρωτα τυχαία σε ένα τρένο αλλά υποχρεώνονται να τον θυσιάσουν στο βωμό της οικογενειακής γαλήνης. Το φιλμ με τους εξαιρετικούς Τρέβορ Χάουαρντ και Σίλια Τζόνσον στους πρωταγωνιστικούς ρόλους αποτυπώνει και τα χαλαρά ήθη της εποχής, καθώς στο πλαίσιο του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου «οι σύντομες συναντήσεις» είχαν αρχίσει να αποτελούν νέο φαινόμενο.

Ο ίδιος σκηνοθέτης υπέγραψε και το ρομαντικό πολεμικό δράμα «Δόκτωρ Ζιβάγκο», μεταφέροντας με επιτυχία στον κινηματογράφο το κορυφαίο (και απαγορευμένο στη Σοβιετική Ένωση) μυθιστόρημα του Μπορίς Παστερνάκ. Ο Ομάρ Σαρίφ υποδύεται τον ποιητή Γιούρι Ζιβάγκο που βλέπει τους ανέμους της επανάστασης και των πολέμων στη Ρωσία να σαρώνουν την οικογενειακή και προσωπική του ζωή. Παντρεμένος με μια αριστοκράτισσα (στο ρόλο η Τζεραλντίν Τσάπλιν) παραμένει κρυφά ερωτευμένος με την πραγματική μούσα του, τη Λάρα (Τζούλι Κρίστι). Η ταινία απέσπασε πέντε Όσκαρ και συμπεριλαμβάνεται στις εμπορικότερες στην ιστορία του κινηματογράφου.

Σε παρόμοιο θεματικό πλαίσιο εντάσσονται και νεότερες δημιουργίες. Αίσθηση είχε προκαλέσει το ερωτικό δράμα του Φρανσουά Τρυφώ «Η γυναίκα της διπλανής πόρτας» (1982), με πρωταγωνιστές τη Φανί Αρντάν και τον Ζεράρ Ντεπαρντιέ. Οι ήρωες της ιστορίας, ο Μπερνάρ και η Ματίλντ έχουν προσπαθήσει να αφήσουν πίσω τους την επώδυνη, παθιασμένη σχέση που μοιράστηκαν κάποτε, έχοντας βρει καταφύγιο ο καθένας τους σε ένα γάμο. Η τυχαία συνάντησή τους όμως, όταν η Ματίλντ μετακομίζει στο διπλανό σπίτι του Μπερνάρ, γίνεται η αφορμή για να ξεδιπλωθούν και πάλι τα ωμά ερωτικά ένστικτα.

Αναβίωση της παλιάς ρομαντικής αίγλης του Χόλιγουντ αποτελεί και το πολυβραβευμένο πολεμικό δράμα του Άντονι Μιγκέλα «Ο Άγγλος ασθενής» (1996). Και πάλι έχουμε μια ιστορία παράνομου έρωτα ανάμεσα στον χαρτογράφο Λάζλο Αλμάσι (Ρέιφ Φάινς) και την παντρεμένη σύζυγο του χρηματοδότη του, Κάθριν Κλίφτον (στο ρόλο η Κριστίν Σκοτ Τόμας). Μέσα από συνεχόμενα φλασμπακ ξετυλίγεται το δράμα του Λάζλο που βρίσκεται βαριά τραυματισμένος σε ένα μοναστήρι υπό τις φροντίδες μιας νοσοκόμας (της Ζυλιέτ Μπινός).

Ζευγάρια στη μεγάλη οθόνη και τη ζωή

Πολλοί έρωτες άνθησαν κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων και συχνά το κοινό φαντασιωνόταν ότι το πάθος που μοιράζονταν δύο ηθοποιοί στη μεγάλη οθόνη μπορούσε να συνεχιστεί και στην πραγματική ζωή. Δεν έλειψαν αυτές οι περιπτώσεις: Το 1946 κυκλοφορεί το αρχετυπικό φιλμ νουάρ «Ο μεγάλος ύπνος» του Χάουαρντ Χοκς, με τον Χάμφρεϊ Μπόγκαρτ και τη Λωρήν Μπακόλ, στους ρόλους αντίστοιχα του Μάρλοου και της Βίβιαν Στέρνγουντ. Ο έρωτας των δύο πρωταγωνιστών απέκτησε μυθικές διαστάσεις στο Χόλιγουντ και η Λωρήν Μπακόλ η οποία είχε κάνει τις πρώτες κινηματογραφικές εμφανίσεις της δίπλα στον Μπόγκαρτ (αν θυμηθούμε τη «Σειρήνα της Μαρτινίκας» το 1944) είδε τη φήμη της να εκτοξεύεται.

Όμως το πιο εκρηκτικό ζευγάρι που απασχολούσε τον Τύπο με τους χωρισμούς, τα διαζύγια και τις παθιασμένες επανασυνδέσεις του ήταν ο Ρίτσαρντ Μπάρτον και η Ελίζαμπεθ Τέιλορ. Οι δυο τους πρωταγωνίστησαν σε μια από τις ακριβότερες παραγωγές του κινηματογράφου, το βραβευμένο με Όσκαρ ιστορικό δράμα «Κλεοπάτρα» (1963) του Τζόζεφ Μάνκιεβιτς. Και στον κινηματογράφο των τελευταίων δεκαετιών δεν λείπουν ανάλογες περιπτώσεις, μολονότι οι ηθοποιοί δεν διαθέτουν την ίδια λάμψη: μπορούμε να θυμηθούμε τον Τομ Κρουζ και τη Νικόλ Κίντμαν στο «Μάτια ερμητικά κλειστά» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ λίγο πριν χωρίσουν ή τον Μίκι Ρουρκ και την Κάρε Ότις στην «Άγρια ορχιδέα», τον Μπραντ Πιτ και την Αντζελίνα Τζολί στην αφελή κατασκοπική περιπέτεια «Mr and Mrs Smith».

Η απομυθοποίηση του έρωτα

Το κλασικό σινεμά ύμνησε το πρότυπο του ισχυρού άνδρα. Όμως η σεξουαλική απελευθέρωση του εξήντα απέδωσε τους καρπούς της για τις επόμενες δύο δεκαετίες και οι ρομαντικές κωμωδίες σηματοδότησαν σημαντικές αλλαγές στα ερωτικά ήθη: πρώτος ο Γούντι Άλεν εγκαινίασε με τον «Νευρικό εραστή», τον τύπο ενός νέου άνδρα, ευάλωτου, προβληματικού, με «θηλυκές ευαισθησίες» . Ο Άλβι Σίνγκερ το κινηματογραφικό alter ego του Γούντι Άλεν, αναλώνεται σε ατέρμονες συζητήσεις με την Άνι Χολ (στο ρόλο η Νταϊάν Κίτον), αναγνωρίζοντας την ασυμφωνία των χαρακτήρων τους. Μήπως ο έρωτας πρέπει να κάνει χώρο στη φιλία;

Στο ερώτημα του Γούντι Άλεν θα απαντούσε λίγα χρόνια αργότερα το 1989 μια ακόμη επιτυχία του box office: το έργο «Όταν Χάρι γνώρισε τη Σάλι» του Ρομπ Ρέινερ. Ο Μπίλι Κρίσταλ και η Μεγκ Ράιαν, απολαυστικοί στο ρόλο αντίστοιχα του Χάρι και της υπερευαίσθητης Σάλι, από φίλοι καταλήγουν εραστές. Πριν εκδηλωθεί όμως το πάθος τους οι δύο ήρωες είχαν έρθει αρκετά κοντά ώστε να απομυθοποιήσουν ο ένας τον άλλο. Η Σάλι αναζητώντας μανιωδώς να βρει άνδρα για να παντρευτεί, άνοιξε στο μέλλον τον δρόμο και για την εξίσου απελπισμένη Μπρίτζετ Τζόουνς («Το ημερολόγιο της Μπρίτζετ Τζόουνς), το δημιούργημα της μυθιστοριογράφου Έλεν Φίλντινγκ που μεταφέρθηκε συμπαθητικά στον κινηματογράφο. Η Ρενέ Ζελβέγκερ στο ρόλο της αδέξιας Μπρίτζετ, γίνεται κάθε τρεις και λίγο ρεζίλι με τα καμώματά της μπροστά στα μάτια των δύο εραστών της, του άστατου Χιου Γκραντ και του συγκρατημένου και ειλικρινή Κόλιν Φερθ. Σε αυτή την περίπτωση επιβεβαιώνεται το κλισέ ότι ο μεγάλος έρωτας είναι αυτός που σε έχει δει στα χειρότερά σου και δεν το έχει βάλει στα πόδια...

Η σκοτεινή πλευρά του έρωτα

Όταν τελειώνει ο έρωτας στη μεγάλη οθόνη (αλλά κάποιες φορές και στη ζωή) γίνεται θρίλερ. «Ο πόλεμος των Ρόουζ» με την Κάθλιν Τέρνερ και τον Μάικλ Ντάγκλας αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Ζώνες και χαρακώματα χωρίζουν την άλλοτε ανέφελη οικογενειακή εστία και ο στενός φίλος της οικογένειας, ο Ντάνι ντε Βίτο ξετυλίγει το χρονικό μιας τραγωδίας που θα μπορούσε να αποφευχθεί με ένα συναινετικό διαζύγιο.

Σημείο αναφοράς αποτελεί και το ερωτικό δράμα του Ρομάν Πολάνσκι «Τα μαύρα φεγγάρια του έρωτα», βασισμένο στο μπεστ σέλερ του Πασκάλ Μπρυκνέρ. Σε αυτή την περίπτωση έχουμε ένα περίεργο κουαρτέτο. Από τη μια πλευρά ένα καταπιεσμένο ζευγάρι Άγγλων, ο Νάιγκελ (Χιου Γκραντ) και η Φιόνα (Κριστίν Σκοτ Τόμας) και από την άλλη, ο παράλυτος αμερικανός Όσκαρ (Πίτερ Κογιότ) με την αισθησιακή σύζυγό του Μίμη (Εμανουέλ Σενιέ). Το δεύτερο ζευγάρι έχει μοιραστεί μια αντισυμβατική σχέση, με ερωτικούς πειραματισμούς και μπορεί να διηγηθεί συναρπαστικές ιστορίες…

Το «Τελευταίο ταγκό στο Παρίσι» (1972) του Μπερνάντο Μπερτολούτσι, ανήκει στις ταινίες-σκάνδαλο . Οι τολμηρές σκηνές του έργου ανάμεσα στον ώριμο Μάρλον Μπράντο και τη νεαρή τότε Μαρία Σνάιντερ προκάλεσαν θύελλα αντιδράσεων και ο σκηνοθέτης στερήθηκε τα πολιτικά του δικαιώματα για τρία χρόνια. Στην υπόθεση του πολυσυζητημένου φιλμ, ο Πολ έχοντας χάσει πρόσφατα τη γυναίκα του προσπαθεί να πνίξει τον πόνο του αναπτύσσοντας μια σαδομαζοχιστική σχέση με τη νεαρή Ζαν.

Δεν θα πρέπει να παραλείψουμε επίσης τις «Επικίνδυνες σχέσεις» του Στίβεν Φρίαρς, την πιο πετυχημένη μεταφορά του κλασικού έργου του Λακλό, με πρωταγωνιστές τη Μισέλ Πφάιφερ και τον Τζον Μάλκοβιτς. Ο Πολ Βερχόφεν με το «Βασικό ένστικτο» (1992), ανανεώνει το ερωτικό θρίλερ, χτίζοντας το μύθο της Σάρον Στόουν, η οποία ερμηνεύει την αμφισεξουαλική Κάθλιν, τη βασική ύποπτη για τη δολοφονία ενός ροκ σταρ, στο πλευρό του Μάικλ Ντάγκλας.

Νεορομαντισμός και ρεκόρ στο box office

Η εξιδανικευμένη πλευρά του έρωτα δεν απουσιάζει από τον σύγχρονο κινηματογράφο: στις εμπορικές επιτυχίες συμπεριλαμβάνεται η κομεντί «Pretty woman» (1990), με τον Ρίτσαρντ Γκιρ και τη Τζούλια Ρόμπερτς: ο επιχειρηματίας, οι πιστωτικές του κάρτες και μια νεαρή «συνοδός» σε ρόλο μοντέρνας Σταχτοπούτας.

Στον «Τιτανικό» του Τζέιμς Κάμερον, (ταινία με εισπράξεις ρεκόρ), το πάθος του Τζακ (Λεονάρντο Ντι Κάπριο) και της Ρόουζ (Κέιτ Γουίνσλετ) αψηφά τους ταξικούς διαχωρισμούς στο μοιραίο καράβι. Με την «Αμελί» του Ζαν Πιέρ Ζενέ (2001), η ονειροπόλα Αμελί (Οντρέ Τοτού) κάνει άνω κάτω το Παρίσι για να βρει τον μυστηριώδη Νίνο (Ματιέ Κασοβίτς). Ένας ρομαντικός ύμνος κόντρα στη μοναξιά και τη σκληρότητα των μεγαλουπόλεων.

Με την σειρά των ταινιών «Λυκόφως» («Twillight») τα ρομαντικά μπεστ σέλερ της Στέφανι Μέγιερ βρήκαν διέξοδο στους κινηματογράφους. Πάθη, βαμπίρ και λυκάνθρωποι σε γοητευτικό περιτύλιγμα πλαισιώνουν το δημοφιλές ζευγάρι, της Μπέλα (Κρίστεν Στιούαρτ) και του Έντουαρντ (Ρόμπερτ Πάτινσον) που προκαλούν ρίγη στον εφηβικό πληθυσμό.

Ο κατάλογος με τις πιο ερωτικές ταινίες, μπορεί να συνεχιστεί επ’ άπειρον ανάλογα με τις προτιμήσεις σας και την επιφοίτηση του Αγίου Βαλεντίνου...

ΜΑΝΙΑ ΣΤΑΪΚΟΥ