Κριτική ταινίας: Σκουριασμένη Πόλη

bale
ΠΕΜΠΤΗ, 05 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014

«Σήμερα, σκηνοθετούνται ταινίες με σούπερ-ήρωες στολισμένους με περίεργα κοστούμια, ωστόσο, στα μάτια μου, αληθινοί ήρωες είναι οι Αμερικανοί της εργατικής τάξης», είπε ο Σκοτ Κούπερ αναφορικά με τη δεύτερη ταινία του «Σκουριασμένη Πόλη», όπου η αμερικανική λαϊκή τάξη πρωταγωνιστεί ξανά, μετά το «Crazy Heart» του 2009.

Η αφήγηση τοποθετείται σε μια βιομηχανική ζώνη, στην πόλη Baddock, μια περιοχή χτυπημένη βαθιά από την οικονομική κρίση του 2008.

Ο ελληνικός τίτλος («Σκουριασμένη Πόλη») ανακοινώνει εύστοχα το θέμα της ταινίας αποτελώντας ταυτόχρονα μια μεταφορά της αφηγούμενης ιστορίας. Μέσα σε ένα περιβάλλον που κυριαρχείται από σίδηρο, λαμαρίνες και παντός είδους μεταλλικές κατασκευές- πολυκαιρισμένες και ενίοτε σκουριασμένες- θα εκτυλιχθεί «ο βίος και η πολιτεία» δύο αδελφών που προσπαθούν να φτιάξουν τη ζωή τους.

Ο Ράσελ (Κρίστιαν Μπέιλ) δουλεύει στη χαλυβουργεία της περιοχής ενώ ο μικρότερος αδερφός του Ρόντνεϊ (Κέισι Άφλεκ) εμπλέκεται σε παράνομους αγώνες πάλης προκειμένου να εξοφλήσει τα υπέρογκα χρέη του.

Η δομή της πλοκής βασίζεται σε αυτό το duo των διαμετρικά αντίθετων χαρακτήρων. Τα πεπρωμένα και οι ζωές τους αλληλοδιασταυρώνονται, μπαίνουν η μία μέσα στην άλλη, τα δύο αδέλφια πέφτοντας θύμα είτε της κακιάς τύχης είτε λανθασμένων επιλογών που λαμβάνονται επάνω στην άβυσσο της απελπισίας.

Το περιεχόμενο επηρεάζει και τη φόρμα της αφήγησης καθώς χρησιμοποιείται συχνά εναλλασσόμενο μοντάζ, το οποίο παραθέτει διαδοχικά σκηνές από τη ζωή των δύο αδελφών επιδεικνύοντας τη μεταξύ τους αντίθεση: ο ένας διορθώνει-μαστορεύει το σπίτι ο άλλος ρίχνει μπουνιές, ο ένας «χτίζει» ο άλλος αυτοκαταστρέφεται.

Χαρακτηριστικά σημασιοδοτική είναι η διαδοχή των πλάνων που δείχνουν από τη μια το Ρόντνεϊ να πέφτει θύμα άγριας μεταχείρισης αιμοβόρων κακοποιών και από την άλλη το Ράσελ –την ίδια στιγμή;- να κυνηγά ένα ελάφι.

Η λεπτομέρεια με την οποία δίνεται η σφαγή και η κατάληξη του ελαφιού μπαίνει σε άμεσο παραλληλισμό με την εξέλιξη της ιστορίας του μικρού αδελφού, ο Κούπερ έχοντας ίσως εμπνευστεί από την οπτική μεταφορά της «Απεργίας» του Αϊζενστάιν (όπου το μακελειό των εργατών παραλληλιζόταν με τη σφαγή ζώων).

Η βία αποτελεί βασικό συστατικό αυτής της ιστορίας αναδεικνύοντας μια Αμερική που θεμελιώθηκε επάνω στη βία και επιστρέφει σε αυτή, καθώς οι αρχές αποδεικνύονται ανίκανες για οποιαδήποτε διευθέτηση.

Με ένα πλούσιο κάστινγκ, η «Σκουριασμένη Πόλη» πρωτοτυπεί όχι τόσο για το σενάριό της όσο για τον τρόπο αναπαράστασης του δράματος των ηρώων.

Το κάθε πλάνο είναι ιδιαίτερα προσεγμένο, δίνεται βάρος στη λεπτομέρεια και το εσωτερικό των κάδρων αναβλύζει κάποιες φορές την τραγικότητα της στιγμής. Ο Ράσελ, για παράδειγμα, διακόπτει τη σχέση με την αγαπημένη του επάνω σε μια σιδερένια γέφυρα˙ το πρόσωπό του περιβάλλεται από ένα σκουριασμένο πλαίσιο-τμήμα του ντεκόρ της σάπιας πόλης, σύμβολο της γενικότερης διάβρωσης ενός συστήματος, της κατάπτωσης μιας ζωής.

Η κάμερα παρατηρητική και η ενορχήστρωση των εικόνων επιδέξια, με τις αποχρώσεις του καφέ και του μπορντώ να καταδηλώνουν, μέσα από διάφορες αφορμές, τη σκουριά και το αίμα, τη σαπίλα και τη βαρβαρότητα. Μια ταινία που αξίζει να δείτε.

Σκηνοθεσία: Σκοτ Κούπερ. Παίζουν:  Κρίστιαν Μπέιλ, Κέισι Άφλεκ, Φόρσετ Γουίτακερ, Γούντι Χάρελσον, Γουίλεμ Νταφόε, Ζόι Σαλντάνα, Σαμ Σέπαρντ. Εταιρία Διανομής: Spentzos.

ΔΗΜΗΤΡΑ ΓΙΑΝΝΑΚΟΥ