Ο διάσημος κωμικός που μας κράτησε παρέα καθ’ όλη τη διάρκεια των 80s και των 90s, έχει πλέον ελαττώσει κατά πολύ τις κινηματογραφικές του εμφανίσεις και ζει μια ήσυχη ζωή ως... παππούς.

Ουίλιαμ Έντουαρντ Κρίσταλ είναι το όνομα του Αμερικανού ηθοποιού, κωμικού, σκηνοθέτη, σεναριογράφου και παραγωγού, ο οποίος γεννήθηκε στις 14 Μαρτίου 1948 στο Μανχάταν. Η μητέρα του ήταν νοικοκυρά και ο πατέρας του παραγωγός δίσκων τζαζ μουσικής, ο οποίος ήταν επίσης ιδιοκτήτης και ενός δισκοπωλείου.

Στη μεγάλη και «ζεστή» οικογένεια (όπως την περιγράφει ο ίδιος) του Κρίσταλ, βρίσκονται και άλλοι καλλιτέχνες, αφού ο θείος του ήταν μουσικός και στιχουργός, ενώ ο αδερφός του τηλεοπτικός παραγωγός. Όσο ήταν παιδί, μάλιστα, η διάσημη τραγουδίστρια της τζαζ, Μπίλι Χόλιντεϊ, όπως και άλλοι καλλιτέχνες, βρίσκονταν συχνά σπίτι του, λόγω της δουλειάς του πατέρα του.

Μόλις τέλειωσε το σχολείο, συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο στη Δυτική Βιρτζίνια, ενώ οι επιδόσεις του στο μπέιζμπολ του χάρισαν και υποτροφία. Δεν κατάφερε, όμως, να παίξει κανένα παιχνίδι, καθώς το πρόγραμμα αποσύρθηκε ενώ ήταν ακόμη πρωτοετής. Για το δεύτερο έτος δεν επέστρεψε ποτέ, αφού κάθισε στη Νέα Υόρκη με την μέλλουσα γυναίκα του κι αργότερα συνέχισε τις σπουδές του στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, απ’ όπου αποφοίτησε με πτυχίο στις Καλές Τέχνες. Εκεί μάλιστα, διδάχτηκε κινηματογράφο και τηλεόραση από τον Μάρτιν Σκορτσέζε και όλα έδειχναν ότι θα ακολουθούσε αυτό το δρόμο στην καριέρα του.

Ξεκίνησε από τα μέσα της δεκαετίας του ’70 διάφορες εμφανίσεις σε τηλεοπτικές σειρές, όπως το «All in the family» και το «Love boat», ενώ το 1975 επρόκειτο να εμφανιστεί και στο πρώτο επεισόδιο του διάσημου αμερικάνικου τηλεοπτικού σόου «Saturday Night Live», τελικά, όμως, το σκετς του «κόπηκε». Αργότερα, όμως, κατάφερε να εμφανιστεί μπροστά στο ευρύ κοινό, μέσω του ίδιου σόου, ενώ αρκετά χρόνια αργότερα, το 1984 ήταν και παρουσιαστής του, αλλά και μέλος του τακτικού καστ του.

Ο Κρίσταλ ήταν ένας από τους πρώτους που υποδύθηκε gay χαρακτήρα σε τηλεοπτική σειρά και συγκεκριμένα στο «Soap», το οποίο διήρκησε ως το 1981 και ο Μπίλι Κρίσταλ εμφανίστηκε σε περίπου 80 επεισόδια.

Ο κινηματογραφικός Κρίσταλ

Στο ξεκίνημα της καριέρας του, ο διάσημος κωμικός βρισκόταν κυρίως στη μικρή οθόνη με διάφορες τηλεοπτικές σειρές και τηλεταινίες. Το κινηματογραφικό του ντεμπούτο έγινε το 1978 με το «Rabbit test», στο οποίο είχε πρωταγωνιστικό ρόλο και υποδύεται τον πρώτο άντρα στον κόσμο σε... ενδιαφέρουσα. Το επόμενο βήμα του, όμως, θα έρθει αρκετά χρόνια αργότερα, αφού η τηλεόραση τον κρατά απασχολημένο, το 1984 με τη μουσική κομεντί «This is spinal tap» του Ρομπ Ράινερ. Με τον Ράινερ συνεργάζεται ξανά το 1987 στο παραμύθι «The Princes bride» με την Ρόμπιν Ράιτ, ενώ την ίδια χρονιά μοιράζει απλόχερα το γέλιο με τη συνεργασία του με τον Ντάνι Ντε Βίτο (ο οποίος σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί ταυτόχρονα) στο «Πέτα τη μαμά από το τρένο», όπου υποδύεται έναν μπλοκαρισμένο συγγραφέα που μισεί την πρώην γυναίκα του και μπλέκει σε περιπέτειες με τον Ντε Βίτο, ο οποίος θέλει να σκοτώσει τη... μητέρα του.

Το 1988 βρίσκεται σε ρόλο πρωταγωνιστή και σεναριογράφου στη δραματική κομεντί «Memories of me», ενώ το 1989 έρχεται μια από τις μεγάλες στιγμές στην καριέρα του, όπου σκηνοθετείται και πάλι από τον Ρομπ Ράινερ στη ρομαντική κομεντί «Όταν ο Χάρι γνώρισε τη Σάλι». Συμπρωταγωνίστριά του η Μεγκ Ράιαν και οι δυο τους από μεγάλη αντιπάθεια, θα αρχίσουν να τρέφουν μεγάλη συμπάθεια ο ένας για τον άλλον, προκαλώντας τόσο το γέλιο, όσο και τη συγκίνηση. Ο ίδιος κερδίζει βραβείο American Comedy ως ο πιο αστείος κωμικός, αλλά και υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα, ενώ η ταινία κερδίζει υποψηφιότητα για Όσκαρ σεναρίου και είναι αυτή που κάνει το όνομα του Μπίλι Κρίσταλ γνωστό στο ευρύ κοινό.

Δύο χρόνια αργότερα, έχοντας μπει πια στα 90s κι έχοντας ανέβει αρκετά σκαλιά σαν κωμικός, ο Μπίλι Κρίσταλ πρωταγωνιστεί στο «City Slickers» περνώντας κρίση... ηλικίας και κερδίζει άλλο ένα βραβείο American Comedy ως καλύτερος κωμικός και μια ακόμη υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα, ενώ η ταινία κερδίζει πολύ καλές κριτικές.

Στη συνέχεια ο Κρίσταλ μπαίνει σε τριπλό ρόλο, αφού γράφει, σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί στη δραματική κομεντί «Mr. Saturday Night», η οποία βρίσκεται υποψήφια για Όσκαρ β’ αντρικού ρόλου, ενώ οι υποψηφιότητες για Χρυσή Σφαίρα, τριτώνουν. Για τις ανάγκες του ρόλου, ο Κρίσταλ, ο οποίος υποδύεται έναν θρύλο της κωμωδίας που κάνει flashback στη ζωή του, πηγαίνει αρκετά χρόνια μπροστά, με τη βοήθεια πάντα του μακιγιάζ.

Το 1994 επιστρέφει με το σίκουελ του «City Slickers», το «City Slickers II: the legend of Curly’s gold», όπου ο χαρακτήρας του, Μιτς Ρόμπινς, γίνεται 40 χρονών και μοιάζει πλέον να έχει ξεπεράσει το θέμα με την κρίση ηλικίας. Η ταινία θεωρήθηκε εμπορική επιτυχία, αλλά δεν κατάφερε να φτάσει την πρώτη σε δημοτικότητα, όπως άλλωστε συμβαίνει συνήθως με τα σίκουελς.

Την επόμενη χρονιά μπαίνει ξανά σε ρόλο σκηνοθέτη, σεναριογράφου και πρωταγωνιστή στο πλευρό της Ντέμπρα Γουίνγκερ, στο «Forget Paris», με την ταινία να εκτυλίσσεται και στο Παρίσι, όπου γεννιέται ο κινηματογραφικός έρωτας των δύο πρωταγωνιστών.

Στη συνέχεια εμφανίζεται σε διάσημες τηλεοπτικές σειρές, όπως στα «Φιλαράκια» και τον «Frasier», ενώ το 1996 βρίσκεται στο καστ του υποψήφιου για 4 Όσκαρ «Άμλετ» του Κένεθ Μπράνα, πάνω στο κείμενο φυσικά του Ουίλιαμ Σαίξπηρ.

Στο «Father’s day» βρίσκεται συμπρωταγωνιστής με έναν άλλον διάσημο ηθοποιό και κωμικό, τον Ρόμπιν Γουίλιαμς και την ίδια χρονιά ακολουθεί τις σκηνοθετικές οδηγίες του Γούντι Άλεν στην υποψήφια για Όσκαρ σεναρίου κομεντί «Διαλύοντας τον Χάρι», σε ένα καστ γεμάτο διάσημα ονόματα όπως αυτό της Ντέμι Μουρ, της Ελίζαμπεθ Σου, του Ρόμπιν Γουίλιαμς, της Κίρστι Άλεϊ και φυσικά του Γούντι Άλεν.

Το 1998 γράφει ξανά το σενάριο -χωρίς να κάθεται στη θέση του σκηνοθέτη αυτή τη φορά- της κομεντί «My giant», όπου υποδύεται έναν ατζέντη, την επόμενη χρονιά, όμως, θα μπει σε έναν από τους πιο επιτυχημένους ρόλους της καριέρας του.

Ο ψυχολόγος του... Ντε Νίρο

Το 1999, ο Μπίλι Κρίσταλ κάθεται στην καρέκλα του... ψυχολόγου και μάλλον βρίσκει τον μπελά του, αφού πελάτης του είναι ο... αρχιμαφιόζος Ρόμπερτ Ντε Νίρο, ο οποίος χρειάζεται τη βοήθειά του, «λίγο» παραπάνω απ’ ό,τι οι συνηθισμένοι του πελάτες. Η ταινία με τίτλο «Ανάλυσέ το» αποτέλεσε μεγάλη επιτυχία και δέχτηκε καλές κριτικές, ενώ χάρισε στους δύο πρωταγωνιστές της το βραβείο Blockbuster Entertainment και άνοιξε το δρόμο για το σίκουελ – παρ’ όλο που αρχικά δεν υπήρχε καμία τέτοια πρόθεση από τους παραγωγούς της ταινίας.

Το «Ξανά ανάλυσέ το» ήρθε το 2002, σκηνοθετείται και πάλι από τον Χάρολντ Ράμις, ενώ την ιδέα για το σενάριο έδωσε ένα άρθρο στους New York Times σχετικά με την ψυχοθεραπεία στους εγκληματίες και με το αν ένα εγκληματικό μυαλό μπορεί να αλλάξει. Γι’ αυτό και στη δεύτερη ταινία, ο μαφιόζος που υποδύεται ο Ντε Νίρο κάνει απόπειρα να ζήσει φυσιολογική ζωή, μετά από την παραίνεση του ψυχολόγου του. Η ταινία, όμως, δεν πήγε τόσο καλά όσο η πρώτη και έλαβε ανάμεικτες κριτικές, αρκετές εκ των οποίων ήταν αρνητικές.

Η αθλητική του πλευρά

Το όνειρο του διάσημου ηθοποιού όταν ήταν μικρότερος, ήταν να γίνει επαγγελματίας παίκτης μπέιζμπολ, στο οποίο μάλιστα ήταν καλός. Η καριέρα του στον κινηματογράφο μετά τις σπουδές φαίνεται πως ανέκοψε αυτό του το πάθος, το 2008, όμως, ο Κρίσταλ υπέγραψε ένα μίνι-συμβόλαιο μίας ημέρας, σύμφωνα με το οποίο θα έπαιζε με τους New York Yankees και ήταν μάλιστα προσκεκλημένος στην προπόνηση της ομάδας. Φόρεσε τη φανέλα με το νούμερο 60, λόγω των 60ων γενεθλίων του και έπαιξε με την αγαπημένη του ομάδα, πραγματοποιώντας, έστω και για τόσο λίγο, το όνειρό του.

Ενδεικτική φιλμογραφία: «Rabbit test» (1978), «This is spinal tap» (1984), «Running scared» (1986), «The princess bride» (1987), «Throw momma from the train» (1987), «Memories of me» (1988), «When Harry met Sally» (1989), «City Slickers» (1991), «Mr. Saturday night» (1992), «City Slickers II: the legend of Curly’s gold» (1994), «Forget Paris» (1995), «Hamlet» (1996), «Father’s Day» (1997), «Deconstructing Harry» (1997), «My giant» (1998), «Analyze this» (1999), «The adventures of Rocky and Bullwinkle» (2000), «America’s sweethearts» (2001), «Analyze that» (2002).