Who is who: Κένεθ Μπράνα
Είτε βρίσκεται μπροστά, είτε πίσω από τις κάμερες, ο Κένεθ Μπράνα παραμένει πολυσυλλεκτικός και εμφανίζεται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο σε ένα ευρύ φάσμα ταινιών που μπορεί να εκτείνεται από Σαίξπηρ, μέχρι τον αγαπημένο παιδικό του ήρωα τον... «Θορ».
Κένεθ Τσαρλς Μπράνα το όνομά του και Ιρλανδία, ο τόπος καταγωγής του. Γεννήθηκε στις 10 Δεκεμβρίου του 1960 στο Μπέλφαστ, όπου και μεγάλωσε στην πενταμελή οικογένεια, όντας ο μεσαίος από τα 3 αδέλφια. Οι γονείς του ανήκαν στην εργατική τάξη και ήταν προτεστάντες, με τον πατέρα του να είναι υδραυλικός και ξυλουργός και τη μητέρα του νοικοκυρά.
Στα 9 του, βρέθηκε στο Μπερκσάιρ στη Νότια Αγγλία με την οικογένειά του, όπου και πέρασε τα παιδικά του χρόνια, ενώ στο Λύκειο, η καλλιτεχνική του πλευρά άρχισε να εκδηλώνεται με τις συμμετοχές του στις σχολικές παραστάσεις. Περνώντας, μάλιστα, δύσκολα λόγω της ιρλανδικής προφοράς του, αναγκάστηκε να υιοθετήσει την αγγλική προκειμένου να γλιτώσει από τα πειράγματα των συμμαθητών του.
Μετά το σχολείο, συνέχισε με τη μελέτη της δραματικής τέχνης στο Royal Academy of Dramatic Art στο Λονδίνο, απ’ όπου και πήρε πτυχίο στις Καλές Τέχνες. Ο Μπράνα, πέρα από τον κινηματογράφο και τη σκηνοθεσία, έχει ασχοληθεί πολύ και με το θέατρο, κερδίζοντας από το 1982 κι όλας βραβείο Swet καλύτερου πρωτοεμφανιζόμενου, ενώ όλα αυτά τα χρόνια πέρασε από διάφορες σπουδαίες θεατρικές παραγωγές όπως «Ερρίκος ο 5ος» (1984), «Much ado about nothing» (1988), «Άμλετ» (1988), «The play what I wrote» (2001), «Ριχάρδος ο Γ’» (2002), κ.ά. σαν ηθοποιός, αλλά και σαν σκηνοθέτης.
Στον κινηματογράφο βρέθηκε το 1981 για πρώτη φορά, σαν βοηθητικός ηθοποιός, χωρίς το όνομά του να αναφερθεί στους τίτλους, στο «Chariots of fire», έπειτα, όμως συνέχισε κυρίως με τηλεοπτικές σειρές και τηλεταινίες (μία εκ των οποίων είναι και η δραματική αισθηματική ταινία «Coming through» με την Έλεν Μίρεν).
Το 1987 έρχεται ο πρώτος κινηματογραφικός και πρωταγωνιστικός ρόλος, ο οποίος τον βρίσκει πλάι στον Κόλιν Φερθ, στη δραματική «A month in the country» και την ίδια χρονιά η κομεντί «High season», γυρισμένη στο νησί της Ρόδου, τον φέρνει κοντά στη Ζακλίν Μπισέ και τη δική μας Ειρήνη Παππά. Αυτό για το οποίο, όμως, είναι σήμερα γνωστός ο Μπράνα, είναι οι προσαρμογές του στο έργο του Σαίξπηρ, οι οποίες δεν άργησαν να ξεκινήσουν.
Ο Μπράνα και ο Σαίξπηρ
Το 1989 κάθεται στη θέση του σκηνοθέτη, αλλά και του πρωταγωνιστή και γυρίζει τον «Ερρίκο τον 5ο», κατακτώντας ως Βασιλιάς τη Γαλλία. Η απόπειρα πήγε καλά και ο Μπράνα βρίσκεται υποψήφιος για Όσκαρ, τόσο ως ηθοποιός, όσο και ως σκηνοθέτης, δείχνοντας πολύ σύντομα ότι έχει ταλέντο και στα δύο. Την ίδια χρονιά, παντρεύεται και την ηθοποιό Έμα Τόμσον, ο γάμος τους, όμως, θα κρατήσει μέχρι το 1995.
Το 1993 κάνει τον Σαίξπηρ... mainstream με την προσαρμογή της κωμωδίας «Πολύ κακό για το τίποτα», όπου και πάλι έχει τη σκηνοθετική ευθύνη και τον πρωταγωνιστικό ρόλο. Μαζί του βρίσκουμε τον Κιάνου Ριβς και την Έμα Τόμσον, ενώ ο ίδιος ο Μπράνα βρίσκεται υποψήφιος για βραβείο του Φεστιβάλ Καννών και η ίδια η ταινία υποψήφια για Χρυσή Σφαίρα.
Κι επειδή ο Σαίξπηρ φαίνεται πως του πάει, το 1995 μεταμορφώνεται στον πολυμήχανο Ιάγο με Οθέλλο τον Λόρενς Φίσμπερν και πρωταγωνιστεί στον «Οθέλλο», αυτή τη φορά, όμως, στην καρέκλα του σκηνοθέτη βρέθηκε ο Όλιβερ Πάρκερ. Η ταινία είχε μόνο 3 υποψηφιότητες για βραβείο, μέσα στις τρεις, όμως, ήταν και ο Μπράνα, υποψήφιος για βραβείο Screen Actors Guild Awards β’ αντρικού ρόλου.
Το 1996 περνάει σε έναν άλλο μεγάλο ήρωα του Σαίξπηρ, τον Άμλετ, τον οποίο σκηνοθετεί και ενσαρκώνει ο ίδιος, καθώς πλάι του βρίσκεται η Κέιτ Γουίνσλετ, ο Ρόμπιν Γουίλιαμς, ο Μπίλι Κρίσταλ, η Τζούλι Κρίστι κ.ά. Άλλη μια υποψηφιότητα για Όσκαρ τον περιμένει, αυτή τη φορά για το καλύτερο προσαρμοσμένο σενάριο, ενώ η ταινία βρίσκεται υποψήφια συνολικά για 4 Όσκαρ.
Το 2000, ο Μπράνα αποφασίζει να ασχοληθεί με μια από τις πρώιμες κωμωδίες Σαίξπηρ, το «Αγάπης Αγώνας Άγονος» και να γυρίσει το ομώνυμο μιούζικαλ σαν να βρίσκεται στη δεκαετία του ‘30, με την Αλίσια Σίλβερστοουν σε πρωταγωνιστικό ρόλο, ενώ η τελευταία του απόπειρα γίνεται το 2006 με το «Όπως σας αρέσει», όπου βρίσκεται μόνο σε σκηνοθετικό ρόλο και φυσικά στην προσαρμογή του σεναρίου.
Μπροστά από τις κάμερες
Πέρα από τον Σαίξπηρ, όμως, ο Κένεθ Μπράνα έχει πολλά να επιδείξει από την καριέρα του κι ακόμη κι αν είχε διάφορα σκαμπανεβάσματα κι ακόμη κι αν 3 στις 4 υποψηφιότητες για Όσκαρ προέρχονται από τις προσαρμογές στο έργο του Σαίξπηρ. Το πόστο του σκηνοθέτη μπορεί να είναι αγαπημένο γι’ αυτόν, αλλά υπήρξαν φορές που τον συναντήσαμε μόνο μπροστά από τις κάμερες, σαν έναν από τους πρωταγωνιστές, χωρίς να δίνει οδηγίες.
Συγκεκριμένα, το 1998, πρωταγωνιστεί μαζί με τον Ρόμπερτ Ντάουνι Τζούνιορ, την Ντάριλ Χάνα και τον Τομ Μπέρεντζερ στο «The Gingerbread man» και την ίδια χρονιά ντύνεται ιερέας του 1935 και πρωταγωνιστεί στο «The proposition», χωρίς όμως να έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα. Λίγο αργότερα, πριν ακόμη φύγει το ’98, βρίσκεται υπό τις σκηνοθετικές και σεναριακές οδηγίες του Γούντι Άλεν, μαζί με την Τζούντι Ντέιβις και τον Λεονάρντο Ντι Κάπριο, στην κομεντί «Celebrity».
Στο «Μια ξεχωριστή σχέση» πρωταγωνιστεί με την Έλενα Μπόναμ Κάρτερ, με την οποία είναι ζευγάρι από τα μέσα της δεκαετίας, κι αυτή η σχέση, όμως, δεν θα καταφέρει να φτάσει στη νέα χιλιετία και θα λήξει το 1999. Αυτή τη χρονιά πρωταγωνιστεί και στην κομεντί-γουέστερν, «Wild wild west», όπου ερμηνεύει τον... «κακό» Dr. Arliss Loveless, για τον οποίο μάλιστα κερδίζει και υποψηφιότητα αγαπημένου «κακού» από τα Blockbuster Entertainment Awards – την ίδια στιγμή που βρίσκεται υποψήφιος και για Χρυσό Βατόμουρο β’ αντρικού ρόλου.
Το 2001 κερδίζει βραβείο Emmy, ενώ βρίσκεται και υποψήφιος για Χρυσή Σφαίρα για την ερμηνεία του στην τηλεταινία «Conspiracy», με θέμα τη ναζιστική Γερμανία και το ολοκαύτωμα.
Ένα χρόνο μετά βρίσκεται στο καστ του «Ο Χάρι Πότερ και η κάμαρα με τα μυστικά» του Κρις Κολόμπους, ερμηνεύοντας τον... απατεώνα μάγο, ο οποίος έπαιρνε τα εύσημα των κατορθωμάτων των άλλων μάγων με δόλιους τρόπους και το 2005 βρίσκεται πάλι υποψήφιος για Emmy, αλλά και για Χρυσή Σφαίρα, με την τηλεταινία «Warm Springs».
Το 2008, η ναζιστική Γερμανία και ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος βρίσκονται πάλι στην επαγγελματική πορεία του Μπράνα με το «Επιχείρηση Βαλκυρία» του Μπράιαν Σίνγκερ, όπου ο Μπράνα είναι μέσα στο σχέδιο εξόντωσης του Αδόλφου Χίτλερ ως Χένινγκ Φον Τρέσκο.
Προς το παρόν, ο Κένεθ Μπράνα, μόλις τέλειωσε τα γυρίσματα της ταινίας «My week with Marilyn», (όπου τη Μαίριλυν Μονρό υποδύεται η Μισέλ Ουίλιαμς και ο ίδιος υποδύεται τον Λόρενς Ολίβιε). Είναι παντρεμένος με την κόρη ενός πλούσιου επιχειρηματία και καλλιτεχνική διευθύντρια Λίντσεϊ Μπρούνοκ, την οποία γνώρισε μέσω της προηγούμενης συντρόφου του, Έλενα Μπόναμ Κάρτερ.
Πίσω από τις κάμερες
Όπως απέδειξε με τις προσαρμογές των έργων του Σαίξπηρ, ο Μπράνα νιώθει το ίδιο άνετα μπροστά, όσο και πίσω από τις κάμερες, στο ρόλο του σκηνοθέτη, αλλά και του σεναριογράφου. Κι όχι απλά νιώθει άνετα, αλλά απ’ ό,τι φαίνεται από τις βραβεύσεις του, έχει και ταλέντο σε αυτό.
Την πρώτη του απόπειρα την έκανε το 1989 με τον «Ερρίκο τον 5ο» και πέρα από την προαναφερθείσα «σαιξπηρική» του καριέρα πίσω από τις κάμερες, ο Μπράνα έχει και άλλες δουλειές. To 1991 σκηνοθετεί και πρωταγωνιστεί στο «Dead again» με την Έμα Τόμσον και τον Άντι Γκαρσία, ενώ το 1992 σκηνοθετεί την κομεντί «Peter’s friends», όπου στο πρωταγωνιστικό καστ βρίσκουμε τον Χιου Λόρι και την Έμα Τόμσον και πάλι, με τον ίδιο τον Μπράνα να έχει επίσης έναν από τους πρώτους ρόλους.
Το 1994 σκηνοθετεί το «Frankestein», όπου ταυτόχρονα μας συστήνεται και ως Βίκτορ Φρανκεστάιν πλάι στον Ρόμπερτ Ντε Νίρο, προσπαθώντας να δώσει μια διαφορετική διάσταση στην ιστορία του Φρανκεστάιν, χωρίς να επικεντρώνεται στο σασπένς, αλλά σε μια πιο φιλοσοφική διάθεση. Η απόπειρά του καταλήγει υποψήφια για Όσκαρ Καλύτερου Μακιγιάζ και ο ίδιος υποψήφιος για βραβείο Καλύτερου Ηθοποιού από την Αμερικάνικη Ακαδημία Ταινιών Τρόμου, Επιστημονική Φαντασίας και Φαντασίας.
Το 1995 έχει διπλό πόστο σκηνοθέτη και σεναριογράφου στο «The bleak winter» κερδίζοντας βραβείο Καλύτερης Σκηνοθεσίας από το Φεστιβάλ της Βενετίας και αφού τα επόμενα χρόνια αφιερώνει τον χρόνο του στον Σαίξπηρ, το 2006 σκηνοθετεί την κινηματογραφική βερσιόν του «Μαγικού αυλού» του Μότσαρτ, βάζοντας την υπογραφή του και στο σενάριο.
Το 2007 σκηνοθετεί το ριμέικ του «Sleuth» με πρωταγωνιστή τον Μάικλ Κέιν και τον Τζουντ Λο, ενώ η τελευταία του σκηνοθετική δουλειά ήταν αυτή που έφερε στη μεγάλη οθόνη τον πανίσχυρο πολεμιστή και θεό του κεραυνού Θορ και υπερήρωα της Marvel. Στο ρόλο του Θορ βρέθηκε ο Κρις Χέμσγουορθ, ενώ στο καστ συναντήσαμε και τον Άντονι Χόπκινς με τη Νάταλι Πόρτμαν, σε μια ταινία που «έσπασε» τα ταμεία με συνολικές εισπράξεις κοντά στα 450 εκατομμύρια παγκοσμίως και τις καλές κριτικές να τονώνουν τη σκηνοθετική πλευρά του Μπράνα.
Ενδεικτική φιλμογραφία: «A month in the country» (1987), «High season» (1987), «Henry V» (1989), «Dead again» (1991), «Peter’s friends» (1992), «Much ado about nothing» (1993), «Frankenstein» (1994), «Othello» (1995), «Hamlet» (1996), «The Gingerbread man» (1998), «The proposition» (1998), «Celebrity» (1998), «The theory of flight» (1998), «Wild wild west» (1999), «Love’s labour’s lost» (2000), «How to kill your neighbor’s dog» (2000), «Rabbit-proof fence» (2002), «Harry Potter and the chamber of secrets» (2002), «Five children and it» (2004), «Valkyrie» (2008), «The boat that rocked» (2009).







