Έχοντας περάσει από διάφορους ρόλους στην καριέρα της, από τη δραματική κυρία Κράμερ μέχρι τη ζόρικη διευθύντρια περιοδικού μόδας, η Μέριλ Στριπ, έχει αποδείξει ότι είναι μια ηθοποιός-χαμαιλέοντας με τις περισσότερες υποψηφιότητες για Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα στην ιστορία του κινηματογράφου.

Ήρθε στον κόσμο πριν από 62 χρόνια και συγκεκριμένα στις 22 Ιουνίου 1949 στο Νιου Τζέρσεϊ των Ηνωμένων Πολιτειών. Το όνομά της είναι Μαίρη Λουίζ Στριπ (από το οποίο προέκυψε και το Μέριλ) και ήταν η κόρη της Μαίρη Γουλφ, η οποία δούλευε στον τομέα της διαφήμισης και του Χάρι Γουίλιαμ Στριπ, στελέχους φαρμακευτικής εταιρίας, από τον οποίο κληρονομεί γερμανικές και ελβετικές ρίζες.

Μεγάλωσε στο Νιού Τζέρσεϊ όπου πήγε και σχολείο, ενώ μετά την αποφοίτησή της σπούδασε υποκριτική στο Κολέγιο Βάσαρ, το 1971. Έπειτα συνέχισε τις σπουδές της στην υποκριτική στο Γέιλ (ήταν μάλιστα συμφοιτήτρια με τη Σιγκούρνι Γουίβερ), όπου είχε την ευκαιρία να παίξει και διάφορους ρόλους, από την Έλενα στο «Όνειρο θερινής νυκτός», μέχρι την ογδοντάχρονη ηλικιωμένη σε καροτσάκι σε κομεντί του Κρίστοφερ Ντουράνγκ και Άλμπερτ Ιναουράτο. Και φυσικά οι κριτικοί από τότε μπόρεσαν να καταλάβουν το ταλέντο που έκρυβε μέσα της.

Η ίδια συνέχισε τις εμφανίσεις της σε θεατρικές παραγωγές, ενώ βρέθηκε και στο Μπρόντγουεϊ στο μιούζικαλ «Happy end». Λίγο αργότερα κέρδισε και βραβείο Όμπι για την ερμηνεία της στην off-Broadway παραγωγή «H Αλίκη στο παλάτι».

Στη συνέχεια, η Μέριλ Στριπ αποφάσισε να δοκιμάσει την τύχη της και στον κινηματογράφο, ξεκινώντας να πηγαίνει σε οντισιόν. Μια από τις πρώτες οντισιόν, όμως, φαίνεται να έμεινε στη μνήμη της ως τραυματική, αφού όταν πήγε για να διεκδικήσει τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο «King Kong», ο Ιταλός παραγωγός Ντίνο Ντε Λαουρέντις είπε στα ιταλικά στο συνεργάτη του ότι είναι άσχημη και δεν έπρεπε να την φέρει. Η ίδια το κατάλαβε και απάντησε στα ιταλικά, φέρνοντας τους πάντες σε δύσκολη θέση.

Τελικά, ο πρώτος της κινηματογραφικός ρόλος ήρθε το 1977 με τη δραματική ταινία και βραβευμένη με 3 Όσκαρ «Julia», όπου πρωταγωνιστούσε η Τζέιν Φόντα. Εκείνο το διάστημα η Στριπ ήταν αρραβωνιασμένη με τον ηθοποιό Τζον Καζέιλ, ο οποίος, όμως, έφυγε πρόωρα το 1978. Την ίδια χρονιά η Στριπ παντρεύεται Ντον Γκάμερ, με τον οποίο είναι μαζί ακόμη και σήμερα, έχοντας αποκτήσει 4 παιδιά.

Παίρνοντας το δρόμο προς τα φώτα

Έχοντας κάνει το κινηματογραφικό της ντεμπούτο, η Μέριλ Στριπ προχωράει την καριέρα της και περνώντας από την τηλεοπτική σειρά «Ολοκαύτωμα», το 1978 μπαίνει απρόσμενα στα βαθιά και βρίσκεται δίπλα στον αρραβωνιαστικό της Καζέιλ, τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο, τον Κρίστοφερ Γουόκεν και άλλους μεγάλους ηθοποιούς για τις ανάγκες της ταινίας «Ο ελαφοκυνηγός» με θέμα τον πόλεμο στο Βιετνάμ.

Η ίδια έχει δηλώσει ότι ο ρόλος αυτός δεν της προκαλούσε ιδιαίτερο ενδιαφέρον κι ότι απλώς ήθελαν ένα κορίτσι ανάμεσα σε 2 άντρες, ενώ ο σκηνοθέτης, Μάικλ Τσιμίνο, της εξήγησε την ιστορία και την άφησε να διαμορφώσει μόνη της τα λόγια του ρόλου. Παρ’ όλ’ αυτά, η Στριπ από την δεύτερη κι όλας κινηματογραφική της ταινία βρίσκεται υποψήφια για Όσκαρ β’ γυναικείου ρόλου και Χρυσής Σφαίρας και το μέλλον διαγράφεται λαμπρό.

Η επόμενη χρονιά την βρίσκει στα χέρια του Γούντι Άλεν στη δραματική κομεντί «Μανχάταν» μαζί με την Νταϊάν Κίτον, ενώ η επόμενη μεγάλη επιτυχία έρχεται με τη δραματική ταινία «Κράμερ εναντίον Κράμερ» του Ρόμπερτ Μπέντον. Η Στριπ ερμηνεύει την Τζοάνα, σύζυγο του Τεντ (Ντάστιν Χόφμαν), η οποία τον εγκαταλείπει και τον αφήνει να μεγαλώσει μόνος του το γιο τους, για να γυρίσει αρκετούς μήνες αργότερα και να τον διεκδικήσει. Η ταινία βασίστηκε στο βιβλίο του Έιβερι Κόρμαν και έγινε τεράστια εισπρακτική επιτυχία, ενώ τόσο ο Χόφμαν, όσο και η Στριπ κέρδισαν το Όσκαρ και τη Χρυσή Σφαίρα.

Το 1981 είναι και πάλι υποψήφια για Όσκαρ για τον κινηματογραφικό έρωτα που ζει με τον Τζέρεμι Άιρονς στην «Ερωμένη του Γάλλου υπολοχαγού», ενώ την επόμενη χρονιά, το χρυσό αγαλματίδιο της Ακαδημίας θα έρθει και πάλι στα χέρια της, για την ερμηνεία της στη δραματική ταινία «Η εκλογή της Σόφι». Η ταινία πραγματεύεται την τραγική ιστορία ενός συγγραφέα που ερωτεύεται μια επιζήσασα του Ολοκαυτώματος και χαρίζει το Όσκαρ α’ γυναικείου ρόλου στη Στριπ, όπως και τη Χρυσή Σφαίρα καλύτερης ηθοποιού.

Το 1983 οι υποψηφιότητές της για Όσκαρ αυξάνονται κατά μία με την «Εξαφάνιση της Κάρεν Σίλκγουντ», ενώ η δημοτικότητα της διάσημης ηθοποιού συνεχώς ανεβαίνει μαζί με το κασέ της και από τις 350 χιλιάδες που πήρε για την «Ερωμένη του Γάλλου υπολοχαγού», μεταπηδά στα 2 εκατομμύρια δολάρια για την ταινία «Falling in love» με τον Ρόμπερτ Ντε Νίρο.

Το 1985, σκηνοθετείται από τον Σίντνεϊ Πόλακ στη βραβευμένη με 7 Όσκαρ δραματική ταινία «Πέρα από την Αφρική», όπου πρωταγωνιστεί με τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ, υποδυόμενη την παντρεμένη Δανέζα συγγραφέα, Κάρεν Μπλίξεν, η οποία βρίσκεται στην Αφρική και δημιουργεί μια ρομαντική σχέση με έναν Αμερικανό τυχοδιώκτη (Ρέντφορντ) που ζει μόνιμα εκεί.

Η ικανότητά της να προσαρμόζεται σε οποιαδήποτε προφορά και η ερμηνεία της, την φέρνουν υποψήφια για Όσκαρ ακόμη μια φορά, ενώ η ταινία, η οποία βασίστηκε στο εν μέρει αυτοβιογραφικό βιβλίο ομώνυμο βιβλίο της Μπλίξεν, σάρωσε τα βραβεία και αποτέλεσε εισπρακτική επιτυχία ξεπερνώντας τα 250 εκατομμύρια παγκοσμίως.

Στις επόμενες δύο ταινίες της «Heatburn» και «Ξένοι στην ίδια πόλη» πρωταγωνιστεί με τον Τζακ Νίκολσον, ενώ στη δεύτερη είναι και πάλι υποψήφια για Όσκαρ. To 1988, η ερμηνεία της στη δραματική ταινία «Κραυγή στο σκοτάδι», της χαρίζει βραβείο καλύτερης ηθοποιού από το Ινστιτούτο Κινηματογράφου της Αυστραλίας, καλύτερης ηθοποιού στο Φεστιβάλ Καννών και διάφορα άλλα σημαντικά βραβεία, ενώ η υποψηφιότητα Όσκαρ και Χρυσής Σφαίρας είναι πλέον δεδομένη.

Η Στριπ ερμηνεύει το βιογραφικό ρόλο της Λίντι Τσάμπερλεϊν, η οποία καταδικάστηκε για τη δολοφονία της νεογέννητης κόρης της, ενώ η ίδια ισχυριζόταν ότι είχε αρπάξει το μωρό της ένα άγριο σκυλί (dingo).

Μετά το δράμα περνά στην κωμωδία με τη «Διαβολογυναίκα», όπου ως διάσημη συγγραφέας Μαίρη Φίσερ, «κλέβει» τον άντρα της Ρουθ (Ροζάν Μπαρ) και η δεύτερη ζητά εκδίκηση... Η ταινία είχε μία και μοναδική υποψηφιότητα για βραβείο (Χρυσή Σφαίρα), η οποία, όπως ήταν πλέον αναμενόμενο, αφορούσε και πάλι τη Μέριλ Στριπ.

Επιτυχιών… συνέχεια

Οι υποψηφιότητες για Όσκαρ συνεχίζουν να πέφτουν… βροχή, καθώς η Μέριλ Στριπ υποδύεται την εθισμένη σε ουσίες ηθοποιό του Χόλιγουντ, Σουζάν Βέιλ, στο πλευρό της Σίρλεϊ Μακ Λέιν και του Ντένις Κουέιντ, στη δραματική κομεντί «Φλερτάροντας τη ζωή», ενώ κερδίζοντας το βραβείο American Comedy ως η πιο κωμική ηθοποιός, αποδεικνύει ότι το φάσμα του ταλέντου της είναι ευρύ.

Το 1992 τη βρίσκουμε σε άλλον ένα κωμικό ρόλο, μαζί με τη Γκόλντι Χον και τον Μπρους Γουίλις, στη μαύρη κωμωδία «Ο θάνατος σου πάει πολύ» του Ρόμπερτ Ζεμέκις. Οι δύο πρωταγωνίστριες προσπαθούν να μείνουν νέες για πάντα με ένα μαγικό φίλτρο και η ταινία, παρά τις ανάμεικτες κριτικές, έφτασε τα 150 εκατομμύρια δολάρια σε εισπράξεις, ενώ κέρδισε και Όσκαρ καλύτερων οπτικών εφέ, χαρίζοντας άλλη μια υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα στη χρυσομαλλούσα ηθοποιό.

Την επόμενη χρονιά πρωταγωνιστεί στο «Σπίτι των πνευμάτων» με την Γκλεν Κλόουζ και τον Τζέρεμι Άιρονς, ενώ το 1994, ο «Άγριος ποταμός» με τον Κέβιν Μπέικον, την «παρασέρνει» σε άλλη μια υποψηφιότητα για Χρυσή Σφαίρα.

Το 1995, μετά από 5 χρόνια, βρίσκεται και πάλι υποψήφια για Όσκαρ, για την ερμηνεία της στην αισθηματική δραματική ταινία «Οι γέφυρες του Μάντισον», όπου σκηνοθετείται και συμπρωταγωνιστεί με τον Κλιντ Ίστγουντ. Η ταινία βασίστηκε στο ομότιτλο μπεστ σέλερ του Ρόμπερτ Τζέιμς Γουέιλερ και σύμφωνα με τους κριτικούς, είναι από τις λίγες φορές που η κινηματογραφική διασκευή ενός βιβλίου, αποδεικνύεται το ίδιο επιτυχημένη με το βιβλίο, περιγράφοντας τη σχέση δύο ανθρώπων και το πώς αυτή αποκαλύπτει πτυχές του χαρακτήρα τους, αλλά και τους σημαδεύει για πάντα.

Στο πλευρό του Λεονάρντο Νιτ Κάπριο και της Νταϊάν Κίτον τη φέρνει η επόμενη χρονιά με τη δραματική ταινία «Σταγόνες αγάπης», ενώ το 1998 το «Κάτι αληθινό» της φέρνει άλλη μια υποψηφιότητα για Όσκαρ, καθώς υποδύεται την καρκινοπαθή μητέρα της Ρενέ Ζελβέγκερ. Την κινηματογραφική της δεκαετία «κλείνει» με άλλη μια υποψηφιότητα για Όσκαρ, τη δωδέκατη, για την ερμηνεία της στο «Music of the heart» του Γουες Κρέιβεν.

Η ώριμη Μέριλ

Με αμείωτη όρεξη για δουλειά, η Μέριλ Στριπ συνεχίζει και τη νέα χιλιετία τις επιτυχίες της στον κινηματογράφο. Το 2002 σκηνοθετείται από τον Σπάικ Τζόνζι και πρωταγωνιστεί μαζί με τον Νίκολας Κέιτζ στο «Adaptation.» πάνω στο σενάριο του Τσάρλι Κάουφμαν, το οποίο βασίστηκε στο βιβλίο «Ο κλέφτης των ορχιδέων» της Σούζαν Όρλιν. Το θέμα της ταινίας είναι ο ίδιος ο κινηματογράφος και τα προβλήματα διασκευής ενός βιβλίου σε σενάριο, με τον Κέιτζ σε διπλό ρόλο Τσάρλι και Ντόναλντ Κάουφμαν και την Στριπ να υποδύεται τη συγγραφέα του βιβλίου, Σούζαν, κερδίζοντας Χρυσή Σφαίρα και υποψηφιότητα για Όσκαρ β’ γυναικείου ρόλου.

Την ίδια χρονιά συμπρωταγωνιστεί με την Τζούλιαν Μουρ και τη Νικόλ Κίντμαν στη δραματική ταινία «Οι ώρες» για την ιστορία τριών γυναικών, σε διαφορετικές εποχές, των οποίων οι ζωές επηρεάζονται από το βιβλίο «Κυρία Νταλαγουέι» της Βιρτζίνια Γουλφ. Η Κίντμαν κερδίζει το Όσκαρ και η Μουρ είναι υποψήφια για βράβευση από την Ακαδημία, ενώ και οι τρεις τους βραβεύονται από το διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Βερολίνου.

Πλάι στον Τζιμ Κάρεϊ και τον Τζουντ Λο βρίσκεται το 2004 στη βραβευμένη με Όσκαρ παιδική κωμωδία φαντασίας «Λέμονι Σνίκετ: μια σειρά από ατυχή γεγονότα», ενώ το 2005 υποδύεται την ψυχαναλύτρια της Ούμα Θέρμαν, η οποία εμπλέκεται ερωτικά με τον... 23χρονο γιο της στην κομεντί «Εγώ, αυτός και η μητέρα του».

Η επόμενη υποψηφιότητα για Όσκαρ για τη διάσημη ηθοποιό έρχεται το 2006, όταν αυτή υποδύεται την πολύ αυστηρή διευθύντρια περιοδικού μόδας απέναντι στη νέα γραμματέα της (Αν Χάθαγουεϊ) στο «Ο διάβολος φοράει Prada» του Ντέιβιντ Φράνκελ. Η Στριπ κέρδισε άλλη μια Χρυσή Σφαίρα για την τεράστια συλλογή βραβείων της, ενώ η ταινία αποτέλεσε την μεγαλύτερη εμπορική επιτυχία της καριέρας της με εισπράξεις που ξεπέρασαν τα 300 εκατομμύρια.

Το 2007 η Στριπ πρωταγωνιστεί στο κινηματογραφικού ντεμπούτο του θεατρικού Κινέζου σκηνοθέτη Σι–Ζεν Τσεν «Σκοτεινή ύλη» και λίγο αργότερα σκηνοθετείται από τον Ρόμπερτ Ρέντφορντ στο πολιτικό δράμα «Λέοντες αντί αμνών» όπου πρωταγωνιστεί πλάι στον Ρέντφορντ και τον Τομ Κρουζ.

Οι επόμενες τρεις ταινίες της αποτελούν μεγάλες επιτυχίες της, είτε από εμπορική, είτε από καλλιτεχνική σκοπιά. Το 2008 πρωταγωνιστεί στο «Mamma mia!» ως... μαμά της ανερχόμενης Αμάντα Σέιφριντ στην κινηματογραφική προσαρμογή του γνωστού μιούζικαλ που «έσπασε» τα ταμεία με εισπράξεις πάνω από 600 εκατομμύρια δολάρια και πριν φύγει η χρονιά μεταμορφώνεται σε αυστηρή καλόγρια για την «Αμφιβολία» του Τζον Πάτρικ Σάνλεϊ.

Άλλη μια υποψηφιότητα για Όσκαρ είναι δική της και παρ’ όλο που η ταινία τα πήγε μέτρια εμπορικά, πολλοί κριτικοί ανέφεραν ότι ήταν μια από τις καλύτερες ταινίες της χρονιάς.

Το 2009, ενσαρκώνει την σεφ και τηλεοπτική προσωπικότητα Τζούλια Τσάιλντ μαζί με την Έιμι Άνταμς και πάλι (μετά την «Αμφιβολία») στο «Τζούλι και Τζούλια» και βρίσκεται για 16η φορά υποψήφια για Όσκαρ, κερδίζοντας την έβδομη (μετά από 25 υποψηφιότητες) Χρυσή Σφαίρα της μέχρι τώρα καριέρας της. Η Μέριλ Στριπ είναι αυτή τη στιγμή η ηθοποιός με τις περισσότερες υποψηφιότητες για Όσκαρ και Χρυσή Σφαίρα, στην ιστορία του κινηματογράφου.

Τον Ιανουάριο του 2012 θα την δούμε στις ελληνικές αίθουσες ως «Σιδηρά κυρία» να υποδύεται την Μάργκαρετ Θάτσερ, ενώ προς το παρόν βρίσκεται στα γυρίσματα της ταινίας «Great hope springs» με τον Τόμι Λι Τζόουνς και τον Στιβ Καρέλ.

Ενδεικτική φιλμογραφία: «Julia» (1977), «The deer hunter» (1978), «Manhattan» (1979), «The seduction of Joe Tynan» (1979), «Kramer vs. Kramer» (1979), «The French Lieutenant’s woman» (1981), «Still of the night» (1982), «Sophie’s choice» (1982), «Silkwood» (1983), «Falling in love» (1984), «Plenty» (1985), «Out of Africa» (1985), «Heatburn» (1986), «Ironweed» (1987), «A cry in the dark» (1988), «She-devil» (1989), «Postcards from the edge» (1990), «Defending your life» (1991), «Death becomes her» (1992), «The house of the spirits» (1993), «The river wild» (1994), «The bridges of Madison County» (1995), «Before and after» (1996), «Marvin’s room» (1996), «Dancing at Lughnasa» (1998), «One true thing» (1998), «Music of the heart» (1999), «Adaptation.» (2002), «The hours» (2002), «The Manchurian candidate» (2004), «Lemony Snicket’s a series of unfortunate events» (2004), «Prime» (2010), «A prairie home companion» (2006), «The devil wears prada» (2006), «Dark matter» (2007), «Evening» (2007), «Rendition» (2007), «Lions for lambs» (2007), «Mamma mia!» (2008), «Doubt» (2008), «Julie & Julia» (2009), «It’s complicated» (2009).