Η «Απληστία» του Στροχάιμ για σινεφίλ εξόδους

i-aplistia-tou-stroxaim-gia-sinefil-eksodous

ΠΕΜΠΤΗ, 05 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2012

Δύο φίλοι, μία γυναίκα, ένας έρωτας και στη μέση το μοιραίο πάθος για το χρήμα. Η «απληστία» του Έριχ φον Στροχάιμ, επιστρέφει στους κινηματογράφους, μετά από 88 χρόνια, πιο επίκαιρη από ποτέ.

«Η Απληστία» (Greed)

Η ταινία–θρύλος του βωβού κινηματογράφου «η Απληστία» του Στροχάιμ, ξαναζωντανεύει στις ελληνικές αίθουσες από σήμερα 5 Ιανουαρίου, προσφέροντας την αίγλη του περασμένου αιώνα μέσα από μία σκληρή γλώσσα αδυσώπητου μίσους και λατρείας.

Βασισμένη στο μπεστ σέλερ «McTeague» του Φράνκ Νόρρις και έχοντας αποσπάσει το βραβείο της κριτικής επιτροπής στις Βρυξέλλες το 1958, η ταινία «η Απληστία» έχει ψηφιστεί μία από τις 12 καλύτερες ταινίες στην ιστορία του κινηματογράφου.

Στον απόηχο της εποχής της τζαζ, τρεις άνθρωποι θα αφήσουν την απληστία να ορίσει τις τύχες τους. Στις αρχές του 20ου αιώνα, στο Σαν Φραντσίσκο, ο Μακ Τηγκ (Γκίμπσον Γκόουλαντ), ένας πρώην χρυσωρύχος και νυν οδοντίατρος, και ο φίλος Μαρκους (Τζην Χέρσχολτ ) ερωτεύονται την ίδια γυναίκα. Ο Μάρκους θα αφήσει το πεδίο ελεύθερο και τελικά ο Μακ Τηγκ και η Τρίνα θα παντρευτούν. Η πτώση δεν θα αργήσει να έρθει όταν η Τρίνα θα κερδίσει 5.000 δολάρια και θα λατρέψει το θεό του χρήματος. Ο Μακ, αντιμέτωπος με τη ζηλοφθονία του Μάρκους, γλιστρά στην αυτοκαταστροφή και καταντά μέθυσος, χάνοντας ότι είχε καταφέρει μέχρι τώρα στη ζωή του. Η τελική έκβαση θα έρθει στην αναμέτρηση των δύο αντρών στην Κοιλάδα του Θανάτου...

«Η ηθική κατάπτωση τριών ανθρώπων λόγω της απληστία τους απεικονίζεται με μία πικρία και σκληρότητα που όμοιά της έχουμε διαβάσει μόνο στους Ρώσους συγγραφείς, χωρίς όμως τον διδακτισμό των τελευταίων. Ο Στροχάιμ περιγράφει χωρίς να κρίνει. Μας δίνει μια λεπτομερή εικόνα των πιο κρυφών γωνιών της κόλασης, αλλά αφήνει πάνω μας την αποκρυπτογράφησή τους» είχε γράψει ο Marcel Defosse, μετά τη γαλλική πρεμιέρα του Greed το 1926, δίνοντας το στίγμα της ιδιαίτερης σκηνοθετικής ματιάς του Στροχάιμ.

Οπαδός του ρεαλισμού ο Στροχάιμ αγγίζει την ακρότητα με τους ήρωες του να είναι έρμαια του μοιραίου πάθους τους για τα χρήματα. Με σκηνές που ακόμη και σήμερα σοκάρουν τον θεατή, η «Απληστία» θεωρείται «το χαμένο δισκοπότηρο» του κινηματογράφου και ο Στροχάιμ, μαιτρ του νατουραλισμού στον κινηματογράφο. Πιστός οπαδός της «φυσικότητας» στη μεγάλη οθόνη, έβαζε τους ηθοποιούς του να ντύνονται και να μιλούν στην καθημερινότητά τους όπως και στην ταινία, προκειμένου να αποδώσουν καλύτερα τον ρεαλισμό που ο ίδιος επιθυμούσε. Ακόμη και οι τοποθεσίες στην ταινία δεν αποτελούν ένα σκηνικό αλλά πραγματικές τοποθεσίες, που προάγουν ακόμη περισσότερο την αίσθηση του πραγματικού, λίγο πριν την τελική φθορά των ηρώων.

Έριχ φον Στροχάιμ: ο «υπηρέτης» του ρεαλισμού

Ο Έριχ Όσβαλντ Στροχάιμ, όπως ήταν το πραγματικό του όνομα, γεννήθηκε το 1885 στην Βιέννη σε μία μεσοαστική οικογένεια. Την πρώτη δεκαετία του 20ου αιώνα μετακομίζει στις ΗΠΑ και εγκαθίσταται στο Χόλυγουντ. Η εμπιστοσύνη του D.W.Griffith στο πρόσωπό του τον έφερε στη θέση του ηθοποιού να υποδύεται έναν σαδιστή στην ταινία « Ένα λουλούδι μέσα στα ερείπια (Hearts of the World, 1918)».

Με την ηθοποιία ως παρακαταθήκη, πολύ γρήγορα πέρασε πίσω από τις κάμερες και τον επόμενο χρόνο σκηνοθετεί την ταινία « Τυφλοί σύζυγοι» (1919). Ακολουθούν «Το πασπαρτού του διαβόλου» (1920), «Τρέλες γυναικών» (1922) και το κλασικό πλέον αριστούργημά του «Απληστία» (1924 η πρώτη προβολή και 1925 η τελική).

Το 1926, επιστρέφει σκηνοθετώντας την «Εύθυμη Χήρα» αλλά δεν θα αργήσει να ξαναμπεί στη θέση του ηθοποιού, όταν ο βωβός κινηματογράφος αρχ΄ίσει να δίνει τη θέση του στον ομιλούντα. Η απογοήτευσή του θα τον οδηγήσει σε υποκριτικές ερμηνείες του ευρωπαϊκού σινεμά κυρίως, με τις ταινίες «Η Μεγάλη Χίμαιρα (La Grande Illusion, 1937) του Ζαν Ρενουάρ και «Στη Λεωφόρο της Δύσεως» (Sunset Boulevard, 1950) του Μπίλυ Γουάιλντερ, να τον «κρατάνε» στη βιομηχανία του θεάματος. Η δεύτερη ταινία μάλιστα θα του χαρίσει και μία υποψηφιότητα για Όσκαρ Β΄ ανδρικού ρόλου.

Σκηνοθεσία, σενάριο : Erich von Stroheim, πρωταγωνιστούν: Gibson Gowland, Zasu Pitts, Jean Hersholt, Dale Fuller. Η ταινία προβάλλεται από την New Star.