Περάσαμε μαζί του τα ‘80s, αλλά και τα ‘90s, μέσα από ταινίες που έχουν σημαδέψει τη γενιά των σημερινών τριαντάρηδων. Ο Τζον Κιούζακ είναι ο αντισυμβατικός ήρωας και το «παιδί της διπλανής πόρτας», ο οποίος έχει κατακτήσει μια θέση στη λίστα των ταλαντούχων ηθοποιών.

Ο προσεκτικός με τη δόξα και την παγίδα του lifestyle, Τζον Πολ Κιούζακ, γεννήθηκε στο Ιλινόις στις 28 Ιουνίου 1966 και μεγάλωσε μέσα σε μια καθολικών αρχών οικογένεια. Ο πατέρας του, Ντικ Κιούζακ, ο οποίος δεν βρίσκεται πλέον εν ζωή, υπήρξε επίσης ηθοποιός, αλλά και παραγωγός ντοκιμαντέρ και ιδιοκτήτης εταιρίας παραγωγής και η μητέρα του πρώην μαθηματικός και νυν πολιτική ακτιβίστρια.

Η οικογένειά του υπήρξε μεγάλη, έχοντας άλλα 4 αδέρφια, τα οποία ασχολήθηκαν όλα με την υποκριτική, με πιο γνωστή την Τζόαν Κιούζακ, η οποία μάλιστα βρέθηκε σε διάφορες ταινίες με τον αδερφό της, όπως στο «Cradle will rock» (1999), στο «High fidelity» (2000) κ.ά.

Όσο βρισκόταν ακόμη στο δημοτικό σχολείο έγινε μέλος στο θεατρικό εργαστήριο Piven Theatre Workshop του Σικάγο μαζί με τα αδέρφια του και ξεκίνησε από νωρίς τις θεατρικές παραστάσεις, αλλά και τα σπικάζ σε διαφημίσεις. Όταν τέλειωσε το σχολείο, φοίτησε για ένα χρόνο στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, τελικά, όμως, τα παράτησε λέγοντας ότι έκρυβε ενθουσιασμό μέσα του για άλλα πράγματα.

Ο «βασιλιάς» των ‘80s

Έχοντας αποφασίσει ότι ο δρόμος που θα ακολουθούσε ήταν πλέον της υποκριτικής, το ντεμπούτο του στον κινηματογράφο έκανε το 1983 με ένα μικρό ρόλο στην κομεντί «Class» με πρωταγωνιστές τη Ζακλίν Μπισέ, τον Άντριου Μακ Κάρθι και τον Ρομπ Λόου. Περνώντας από διάφορους μικρότερους ρόλους και την επόμενη χρονιά, το 1985 βρίσκεται στο πρωταγωνιστικό καστ της αισθηματικής κομεντί «The sure thing» του Ρομπ Ράινερ, όπου υποδύεται τον κλασσικό φοιτητή με αδυναμία στις γυναίκες. Αν και υπήρξε κι αυτός μέλος της περίφημης «Brat Pack» (δηλαδή της παρέας ηθοποιών που εμφανίζονταν συχνά μαζί σε ταινίες της δεκαετίας, όπως ο Ρομπ Λόου, η Ντέμι Μουρ, ο Άντριου Μακ Κάρθι, η Μόλι Ρίνγκγουολντ κ.ά.), παρέμεινε στην περιφέρεια της παρέας, διατηρώντας μια πιο ανεξάρτητη στάση.

Περνώντας από διάφορες κομεντί και οικογενειακές ταινίες, όπως το «Better off dead…» όπου είχε πρωταγωνιστικό ρόλο, το «Stand by me» του Ρομπ Ράινερ με τους Ρίβερ Φοίνιξ και Κόρεϊ Φέλντμαν όπου είχε έναν πολύ μικρό ρόλο κ.ά., τονώνοντας τη φήμη του, το 1986 συναντά τη Ντέμι Μουρ στην κομεντί «One crazy summer», όπου ο ίδιος υποδύεται τον απόφοιτο λυκείου και η Μουρ την τραγουδίστρια της… ροκ. Μάλιστα, επρόκειτο να πρωταγωνιστήσει και στην εφηβική δραματική ταινία «Breakfast club», μαζί με τον Εμίλιο Εστεβέζ, τη Μόλι Ρίνγκουολντ κ.ά., ο ρόλος, όμως, τελικά πήγε στον Τζαν Νέλσον.

Στην κομεντί «Tapeheads» (1988) συναντά ξανά τον Τιμ Ρόμπινς, με τον οποίο είχαν βρεθεί και στο «The sure thing» και συνεχίζει με τη δραματική αθλητική ταινία «Eight men out» με θέμα το σκάνδαλο Black Sox που συνέβη το 1919 και τους 8 παίκτες του μπέιζμπολ που αποκλείστηκαν από τις μεγάλες ομάδες και διοργανώσεις, καθώς κρίθηκαν ένοχοι για εσκεμμένες ήττες. Ο Κιούζακ ενσάρκωσε τον παίκτη Τζορτζ Μπακ Γουίνερ, ο οποίος βρισκόταν μέσα στην οκτάδα και η ταινία αν και δεν κατάφερε να φτάσει ψηλά, εντυπωσίασε τους οπαδούς του μπέιζμπολ.

Ο Τζον Κιούζακ ως Έ.Α. Πόε

Το 1989 πρωταγωνιστεί σε μία από τις ταινίες που τον χαρακτηρίζουν, την αισθηματική κομεντί του Κάμερον Κρόου «Say anything…», η οποία άφησε στην κινηματογραφική ιστορία την κλασσική σκηνή με τον Τζον Κιούζακ ως ο εκκεντρικός και αστείος Λόιντ Ντόμπλερ να παίζει με το ραδιόφωνό του το «In your eyes» του Πίτερ Γκάμπριελ, κάτω από το παράθυρο της Νταϊάν Κορτ (Αϊόνι Σκάι). Ο Κιούζακ κέρδισε για την ερμηνεία του βράβευση από τους κριτικούς κινηματογράφου του Σικάγο και ο Κρόου, παρ’ όλο σε κάποιες δηλώσεις του έχει αναφέρει ότι η ταινία αυτή αποτελεί μια από τις αγαπημένες του και δεν θέλει να την «πειράξει», φανερώνει ότι έχει συζητήσει το ενδεχόμενο ενός σίκουελ με τον Κιούζακ και πιθανόν να μας εκπλήξει στο μέλλον…

Στο ίδιο μοτίβο και στα ‘90s

Έχοντας φτάσει σε ένα επιθυμητό επίπεδο αναγνωρισιμότητας, ο ταλαντούχος ηθοποιός συνεχίζει με παρόμοιες κατευθύνσεις και στη δεκαετία του ’90. Το 1990 βρίσκεται στο πρωταγωνιστικό καστ του υποψήφιου για 4 Όσκαρ δραματικού θρίλερ «Οι κλέφτες» του Στίβεν Φρίαρς, ανάμεσα στην Αντζέλικα Χιούστον και την Ανέτ Μπένινγκ σε ρόλο μικροαπατεώνα, ενώ στη συνέχεια ένας θάνατος στην οικογένειά του τον αναγκάζει να αποχωρήσει από το καστ της ταινίας «Drop dead Fred» το 1991.

Ένα μικρό ρόλο στην ταινία του Γούντι Άλεν «Σκιές και ομίχλη» κατακτά στη συνέχεια, ενώ ο επόμενος μεγάλος ρόλος του έρχεται το 1993 στη δραματική κομεντί «Money for nothing» του Ραμόν Μενέντεζ. Την ίδια χρονιά ο Κιούζακ απέρριψε το ρόλο που κατέληξε στον Γούντι Χάρελσον στην «Ανήθικη πρόταση», ενώ το 1995 απέρριψε και το ρόλο του Μπιλ Πάξτον στην επιτυχημένη εμπορικά ταινία «Apollo 13» του Ρον Χάουαρντ με τον Τομ Χανκς και τον Κέβιν Μπέικον.

Στην κομεντί «Floundering» με τον Ίθαν Χοκ, εκτός από συμμετοχή στο καστ, συμβάλλει και στο σενάριο και στη συνέχεια σκηνοθετείται ξανά από τον Γούντι Άλεν στην κομεντί δράσης «Σφαίρες πάνω από το Μπρόντγουεϊ», η οποία χάρισε το Όσκαρ στην Νταιάν Γουέστ. Στο «The road to Wellville» συναντά τον Άντονι Χόπκινς και τη Μπρίτζετ Φόντα, ενώ με την Μπρίτζετ Φόντα βρίσκεται και το 1996 στο θρίλερ «City Hall» στου οποίου το καστ βρίσκουμε και τον Αλ Πατσίνο.

Για την επιτυχημένη μαύρη κωμωδία «Grosse pointe blank» βρίσκεται υποψήφιος για βραβείο Chlotrudis, ενώ στη συνέχεια, μέσα στο 1997, τον βλέπουμε σε ένα είδος ταινίας στο οποίο δεν μας έχει συνηθίσει, την περιπέτεια «Con air» του Σάιμον Γουέστ μαζί με τον Νίκολας Κέιτζ και τον Τζον Μάλκοβιτς. Ο ρόλος του ως κυβερνητικός υπάλληλος του χαρίζει βραβείο Blockbuster Entertainment και η ταινία αγγίζει τις εισπράξεις των 224 εκατομμυρίων δολαρίων.

Την ίδια χρονιά σκηνοθετείται από τον Κλιντ Ίστγουντ στο «Midnight in the garden of good and evil» όπου συνεργάζεται με τον Κέβιν Σπέισι, ενώ το 1998 βρίσκεται και στη δραματική, πολεμική ταινία «Η λεπτή κόκκινη γραμμή» του Τέρενς Μάλικ. Το 1999 σκηνοθετείται από τον Τιμ Ρόμπινς στη δραματική ταινία «Cradle will rock», όπου βρίσκεται στο καστ με την αδερφή του, Τζόαν.

Στον Κιούζακ ανήκει επίσης η εταιρία παραγωγής New Crime Productions, την οποία ίδρυσε μαζί με 2 φίλους του από το σχολείο και η οποία ανέλαβε την παραγωγή των ταινιών «Gross pointe black» (1997), «Φόβος και παράνοια στο Λας Βέγκας» (1998), «The Jack bull» (1999) κ.ά., ενώ με τον Χάντερ Σ. Τόμσον, ο οποίος έγραψε το βιβλίο «Φόβος και παράνοια στο Λας Βέγκας», ήταν πολύ καλοί φίλοι και παραλίγο να συμμετάσχει και ο ίδιος στο καστ της ταινίας.

Στο μυαλό του… Κιούζακ

Μετά από σχεδόν μια εικοσαετία ταινιών, η καριέρα του Κιούζακ είχε διάφορα σκαμπανεβάσματα. Η κομεντί φαντασίας «Στο μυαλό του Τζον Μάλκοβιτς» του Σπάικ Τζόνζι ήταν όμως η ταινία που έδωσε ξανά ώθηση στην καριέρα του και του χάρισε υποψηφιότητες για βραβείο Independent Spirit καλύτερου ηθοποιού και Screen Actors Guild, για βράβευση από τους κριτικούς του Λονδίνου κ.ά. Στην ταινία, ο Κιούζακ σε ρόλο αποτυχημένου μαριονετίστα, καταφέρνει πραγματικά να μπει στο μυαλό του Τζον Μάλκοβιτς, μέσω μιας πόρτας στο γραφείο της πρωινής του δουλειάς. Μαζί του βρίσκεται και η Κάμερον Ντίαζ και η σουρεαλιστική αυτή ταινία καταφέρνει να γοητεύσει τόσο τους κριτικούς, όσο και το κοινό, προσφέροντας κάτι διαφορετικό. Ο ίδιος, μάλιστα, πριν πάρει το συγκεκριμένο ρόλο είχε ζητήσει από τον ατζέντη του να του βρει το πιο περίεργο σενάριο που υπάρχει. Όταν έφτασε στα χέρια του ο ρόλος για τη συγκεκριμένη ταινία, ενθουσιάστηκε κι έκλεισε αμέσως οντισιόν, καταφέρνοντας τελικά το σκοπό του.

Μια άλλη επιτυχημένη ταινία του και αγαπημένη των περισσότερων μουσικόφιλων είναι και το «High fidelity» που έρχεται το 2000, σκηνοθεσίας Στίβεν Φρίαρς. Ο Κιούζακ, υποδύεται έναν ιδιοκτήτη δισκοπωλείου που φτιάχνει συνεχώς λίστες τοπ 5 για διάφορες πλευρές της ζωής του κι αποφασίζει να φτιάξει και μία με τους χωρισμούς του, συμπεριλαμβανομένου και του τρέχοντα. Μαζί του βρίσκεται και ο ταλαντούχος Τζακ Μπλακ, σε μια ταινία που μπαίνει κι αυτή σε ανάλογες λίστες των θαυμαστών της, ενώ ο Κιούζακ βρίσκεται υποψήφιος για Χρυσή Σφαίρα, βραβείο BAFTA, βραβείο Empire, βραβείο American Comedy κ.ά. Ο ίδιος, με αφορμή την ταινία έχει αναφέρει ότι το αγαπημένο του συγκρότημα είναι οι Clash, ενώ επίσης λατρεύει τον Μπομπ Ντίλαν, τους Ramones και τους Specials, κάνοντας στις περισσότερες ταινίες του αναφορά σε κάποιον από τους παραπάνω.

Το 2001 συμπρωταγωνιστεί με τη Τζούλια Ρόμπερτς, την Κάθριν Ζέτα Τζόουνς και τον Μπίλι Κρίσταλ στην κομεντί «America’s sweethearts», η οποία, όμως, δεν πηγαίνει ιδιαίτερα καλά και στη συνέχεια βρίσκεται στην αισθηματική κομεντί «Έρωτας μετ’ εμποδίων» του Πίτερ Τσέλσομ, με την Κέιτ Μπέκινσεϊλ και τον καλό του φίλο Τζέρεμι Πίβεν, με τον οποίο έχει συνεργαστεί σε αρκετές ταινίες μέχρι σήμερα («One crazy summer» (1986), «Elvis stories» (1989), «Say anything...» (1989), «Floundering» (1994), «The grifters» (1990), «Grosse pointe blank» (1997), «Serendipity» (2001) κ.ά.)

Το ψυχολογικό θρίλερ «Identity» στο οποίο πρωταγωνιστεί το 2003 σημειώνει εμπορική επιτυχία, ενώ και το «Runaway jury» με τη Ρέιτσελ Βάις στο οποίο επίσης έχει πρωταγωνιστικό ρόλο, ξεπερνά το budget του και λαμβάνει καλές κριτικές.

Το 2005 πρωταγωνιστεί στην κομεντί «Must love dogs» μαζί με τη Νταϊάν Λέιν, έχοντας δεχτεί το ρόλο επειδή του άρεσε η σύνθεση των συντελεστών της ταινίας και στη συνέχεια συμπρωταγωνιστεί με τον Μπίλι Μπομπ Θόρτον στη μαύρη κωμωδία «Ληστεύοντας τη Μαφία» του Χάρολντ Ράμις, η οποία, όμως, δεν πηγαίνει καλά. Την επόμενη χρονιά συναντά τον Μόργκαν Φρίμαν στο «The contract» του Μπρους Μπέρεσφορντ και συνεχίζει το 2007 με τη δραματική ταινία «Grace is gone».

Σε ταινία τρόμου –κάτι που δεν είχε συνηθίσει στο παρελθόν- τον βρίσκουμε την ίδια χρονιά μαζί με τον Σάμιουελ Τζάκσον με το «1408» του Μίκαελ Χάφστρομ, όπου κερδίζει υποψηφιότητα για βραβείο Saturn, ενώ η ταινία βγαίνει κερδισμένη και σε κριτικές και στο box office. Στη συνέχεια πρωταγωνιστεί σε διάφορες δουλειές («Martian child», «War, Inc.» κ.ά).

Οι τελευταίες του επιτυχίες

Το 2009 πηγαίνει 3 χρόνια μπροστά και πρωταγωνιστεί στο «2012» του Ρόλαντ Έμεριχ, μια ταινία καταστροφής με θέμα το τέλος του κόσμου, η οποία σημειώνει τεράστια εμπορική επιτυχία με εισπράξεις ύψους 769 εκατομμυρίων δολαρίων. Όταν μάλιστα ρωτήθηκε για την επιλογή του να δεχτεί το ρόλο, απάντησε πως σκέφτηκε «γιατί όχι;». Όπως δηλώνει και ο ίδιος άλλωστε, επρόκειτο για τη μεγαλύτερη παραγωγή της χρονιάς από τη Sony, στην οποία του προσφερόταν ο πρωταγωνιστικός ρόλος, κάτι που ήταν δύσκολο να αρνηθεί.

Ακολουθεί η κωμωδία «Ένα τρελό τρελό τζακούζι» στην οποία ταξιδεύει πίσω στη δεκαετία του ’80, δημιουργώντας νοσταλγική διάθεση στη γενιά των σημερινών τριαντάρηδων, ενώ το 2010 πρωταγωνιστεί στη δραματική ταινία μυστηρίου «Σανγκάη, η πόλη των κατασκόπων», σε άλλη μια συνεργασία με τον Σουηδό Μίκαελ Χάφστρομ.

Η τελευταία του ταινία είναι «Το κοράκι» του Τζέιμς Μακ Τιγκ, όπου ο Κιούζακ υποδύεται τον Αμερικανό συγγραφέα και ποιητή Έντγκαρ Άλαν Πόε, του οποίου το ποίημα «Το κοράκι» έχει εμπνεύσει ουκ ολίγες φορές τον κινηματογράφο. Το θέμα της ταινίας είναι ένας κατά συρροή δολοφόνος στη Βαλτιμόρη του 1849, ο οποίος αφήνει πίσω του στοιχεία σε κάθε δολοφονία και ο Πόε είναι αυτός που προσπαθεί να λύσει το γρίφο. Η ταινία αναμένεται την άνοιξη στους κινηματογράφους.

Από το Μάιο του 2005, ο διάσημος ηθοποιός γράφει ως blogger στο Αμερικάνικο site Huffington Post και παίρνει διάφορες συνεντεύξεις, όπως π.χ. από τη δημοσιογράφο, συγγραφέα και ακτιβίστρια Ναόμι Κλάιν, ενώ έχει γράψει πολλές φορές στο παρελθόν εκφράζοντας την αντίθεσή του στον πόλεμο του Ιράκ και την αντιπάθειά του προς τον πρώην πρόεδρο των Η.Π.Α, Τζορτζ Μπους.

Tο 2008 είχε κι ένα… ατυχές περιστατικό με μια θαυμάστριά του, η οποία τον παρακολουθούσε συνεχώς. Τα πράγματα, όμως, φαίνεται πως έληξαν αισίως για τον ίδιο, αφού τελικά, της απαγορεύτηκε να βρίσκεται κοντά στο σπίτι του, τη δουλειά του και τον ίδιο, για τα επόμενα 10 χρόνια.

Ενδεικτική φιλμογραφία: «Class» (1983), «Sixteen candles» (1984), «Grandview, U.S.A» (1984), «The sure thing» (1985), «Better off dead…» (1985), «The journey of Natty Gann» (1985), «Stand by me» (1986), «One crazy summer» (1986), «Hot pursuit» (1987), «Broadcast news» (1987), «Tapeheads» (1988), «Eight men out» (1988), «Say anything…» (1989), «Fat man and little boy» (1989), «The grifters» (1990), «True colors» (1991), «Shadows and fog» (1991), «Roadside prophets» (1992), «Bob Roberts» (1992), «Map of the human heart» (1993), «Money for nothing» (1993), «Floundering» (1994), «Bullets over Broadway» (1994), «The road to Wellville» (1994), «City Hall» (1996), «Grosse pointe blank» (1997), «Con air» (1997), «Chicago cab» (1997), «Midnight in the garden of good and evil» (1997), «This is my father» (1998), «The thin red line» (1998), «Pushing tin» (1999), «Cradle will rock» (1999), «Being John Malkovich» (1999), «High fidelity» (2000), «America’s sweethearts» (2001), «Serendipity» (2001), «Max» (2002), «Identity» (2003), «Runaway jury» (2003), «Must love dogs» (2005), «The ice harvest» (2005), «The contract» (2006), «Grace is gone» (2007), «1408» (2007), «Martian child» (2007), «War, Inc.» (2008), «2012» (2009), «Hot tub time machine» (2010), «Shanghai» (2010), «The factory»(2011), «The raven» (2012).