Διαλέξεις για τη μυθολογία, τη φωτογραφία και την ψυχολογία στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης

arxaioi-ellinikoi-muthoi
ΠΕΜΠΤΗ, 11 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2016

3 νέοι κύκλοι διαλέξεων για ενήλικες στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης από τους Παντελή Τσάβαλο, Άλκη Ξανθάκη και Φωτεινή Τσαλίκογλου.

Ο κύκλος ξεκινά στις 24 Φεβρουαρίου με τις πέντε διαλέξεις ου Παντελή Τσάβαλου με θέμα «Αρχαίοι ελληνικοί μύθοι και διαχρονικές απεικονίσεις τους στην τέχνη» και συνεχίζεται στις 25 Φεβρουαρίου με τις τέσσερις διαλέξεις του Άλκη Ξανθάκη με θέμα «Η ιστορία της Φωτογραφικής Αισθητικής τον 20ο αιώνα», ενώ  τη Δευτέρα 29 Φεβρουαρίου, η Φωτεινή Τσαλίκογλου θα δώσει μία  διάλεξη με θέμα «Στα μονοπάτια της ψυχής με οδηγό την τέχνη. Ανιχνεύοντας τα μυστικά δώρα της απώλειας και του ψυχικού πόνου»

Το πρόγραμμα αναλυτικά 

Αρχαίοι ελληνικοί μύθοι και διαχρονικές απεικονίσεις τους στην τέχνη
Κύκλος Γ΄
Μύθοι, νοήματα, προσλήψεις και απεικονίσεις
Κύκλος πέντε διαλέξεων κάθε Τετάρτη, 19:00 – 21:00 | από 24 Φεβρουαρίου έως 23 Μαρτίου με τον Παντελή Τσάβαλο

Στον νέο κύκλο διαλέξεων του Παντελή Τσάβαλου το ενδιαφέρον επικεντρώνεται για τρίτη φορά στους μύθους. Θνητοί και αθάνατοι, θεοί και ήρωες, άνθρωποι, ζώα και υβριδικοί συνδυασμοί τους, έρωτες και πάθη, φόνοι και μεταμέλειες, ύβρεις και τιμωρίες, η Κλυταιμνήστρα, η Ιφιγένεια ο Οιδίπους, η Αντιγόνη και ένας μεγάλος αριθμός μυθολογικών μορφών  πρωταγωνιστούν σε αυτές τις μυθικές αφηγήσεις από τις οποίες οι καλλιτέχνες της αρχαιότητας άντλησαν στοιχεία για να συγκροτήσουν την εικαστική αφήγηση του εννοιολογικού τους σύμπαντος στον πηλό και το μάρμαρο και να δημιουργήσουν αριστουργήματα της παγκόσμιας τέχνης.

Ο Παντελής Τσάβαλος είναι ιστορικός τέχνης. Έχει σπουδάσει Ελληνική και Αγγλική γλώσσα και φιλολογία στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, ζωγραφική και γραφιστική στη Σχολή Βακαλό, ιστορία και φιλοσοφία της τέχνης στο Open University και στο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Είναι Καθηγητής Ιστορίας Τέχνης και Κοσμήτωρ του Κολλεγίου Βακαλό. Συνεργάζεται με δημόσιους και ιδιωτικούς οργανισμούς στην επιμέλεια και παρουσίαση διαλέξεων και σεμιναρίων σε θέματα τέχνης και πολιτισμού. 

Η ιστορία της Φωτογραφικής Αισθητικής τον 20ο αιώνα
Κύκλος τεσσάρων διαλέξεων
Κάθε Πέμπτη, 18.00-20.00 | από 25 Φεβρουαρίου έως 17 Μαρτίου με τον Άλκη Ξανθάκη

Η φωτογραφία είναι  μία από τις πιο σημαντικές ανακαλύψεις της σύγχρονης εποχής, αφού μας επιτρέπει να αντιγράφουμε με μηχανικά μέσα την πραγματικότητα. Σκοπός των διαλέξεων είναι η παρουσίαση των εξελίξεων και των επιρροών που δέχθηκε αλλά και  άσκησε η φωτογραφική αισθητική σε άλλες τέχνες, ιδιαίτερα όμως στη ζωγραφική.

Η φωτογραφία εμφανίστηκε σε μια περίοδο του 19ου αιώνα, όπου η τέχνη και η τεχνολογία βρίσκονταν σε φάση ριζικών αλλαγών. Μέρος αυτών των αλλαγών ήταν και η ίδια η φωτογραφία. Ο ρομαντισμός και η Βιομηχανική Επανάσταση επηρέασαν και επηρεάστηκαν από αυτήν, όπως έγινε λίγο αργότερα με τον βικτωριανό πικτοριαλισμό και τη νατουραλιστική φωτογραφία που ακολούθησε.

Η δυνατότητα καταγραφής της κίνησης, το 1875 και η παρουσία του George Eastman (Kodak) μαζικοποίησαν το μέσο, ενώ παράλληλα, μετά το 1880 η φωτογραφία επηρεάστηκε έντονα από τον ιμπρεσιονισμό. Ο πικτοριαλισμός θα κυριαρχήσει στην αισθητική της φωτογραφικής εικόνας την τελευταία 15ετία του 19ου αιώνα και θα παραμείνει στην πρώτη γραμμή μέχρι τα μέσα του Μεσοπολέμου. O  κύκλος αυτός αναφέρεται στην περίοδο του 20ου αιώνα (1900-1970).

Ο Άλκης Ξ. Ξανθάκης είναι ιστορικός φωτογραφίας, φωτογράφος και δάσκαλος. Θεωρείται ειδήμων στην ιστορία της ελληνικής φωτογραφίας, ενώ το βιβλίο του «Ιστορία της Ελληνικής φωτογραφίας για τα έτη 1839-1970» (Βραβείο Ακαδημίας Αθηνών) παραμένει το μοναδικό εργαλείο αναφοράς για όλους τους μελετητές. Είναι ιδρυτικό μέλος της European Society for the History of Photography και σύμβουλος φωτογραφίας σε μουσεία. Παράλληλα, αρθρογραφεί σε ελληνικά και ξένα έντυπα και είναι μόνιμος συνεργάτης του περιοδικού Φωτογράφος. Το 1995 η Διεθνής Φωτογραφική Ομοσπονδία του απένειμε την τιμητική διάκριση EsFIAP και δίπλωμα για την προσφορά του στην έρευνα για τη φωτογραφική ιστορία, για το σχετικό συγγραφικό έργο του και την εκπαίδευση. Ως φωτογράφος εργάζεται κυρίως στην εικαστική ασπρόμαυρη φωτογραφία και χρησιμοποιεί τις μεθόδους του διχρωμικού καλίου και της κυανοτυπίας, δύο μη αργυρούχες τεχνικές του 19ου αιώνα. Έχει παρουσιάσει φωτογραφικά έργα του σε ατομικές εκθέσεις του στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Έχει εκδώσει 20 βιβλία και φωτογραφικά λευκώματα. Από το 1968 διευθύνει τη Σχολή Φωτογραφίας στο Κολλέγιο ΑΚΤΟ.

Στα μονοπάτια της ψυχής με οδηγό την τέχνη-Ανιχνεύοντας τα μυστικά δώρα της απώλειας και του ψυχικού πόνου
Δευτέρα 29 Φεβρουαρίου, 19.00-20.30 με την Φωτεινή Τσαλίκογλου

Η τέχνη είναι η απόδειξη ότι η ζωή έτσι όπως είναι δεν μας είναι αρκετή. Η διάλεξη επικεντρώνεται  στην παραδοχή ότι η  δημιουργία  είναι  ένας  κοινός τόπoς συνάντησης ποιητών, επιστημόνων, μικρών παιδιών, τρελών... Ένας κοινός τόπος ανυπακοής στο θάνατο. Και ένα προνόμιο, εν τέλει, του καθενός μας. Ο καθένας από εμάς, είναι ένας δυνάμει δημιουργός.

Στα πλαίσια ενός ταξιδιού αυτογνωσίας ο ψυχικός πόνος αναγορεύεται σε προνομιούχο σύντροφο και η τέχνη σε πολύτιμο συνοδηγό.  Η απώλεια ως έναυσμα τέχνης και  δημιουργίας. Η έλλειψη, το μη δυνάμενο (ακόμα) να υπάρξει, τροφοδοτεί την έμπνευση, την επινόηση. Η  τέχνη δεν είναι φτιαγμένη για τους λίγους που την γνωρίζουν αλλά για να δίνει νόημα σε όλες τις δραστηριότητες της ζωής μας. Και αυτό το νόημα ο καθένας μπορεί να το αναζητήσει και να το βρει. Δημιουργός δεν είναι μόνο αυτός που γράφει ένα μυθιστόρημα, αλλά και αυτός που το απολαμβάνει, ο υποψιασμένος αναγνώστης, που καλύπτει τα κενά και τα χάσματα που έχει αφήσει ο συγγραφέας. Το ίδιο ισχύει και για  ένα μουσικό έργο,  ένα ποίημα, ένα γλυπτό ή  έναν πίνακα ζωγραφικής.

H Φωτεινή Τσαλίκογλου σπούδασε στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης, με καθηγητή τον Jean Piaget, και ειδικεύτηκε στην Κλινική Ψυχολογία. Είναι συγγραφέας και καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο όπου και διετέλεσε αντιπρύτανης ακαδημαϊκών υποθέσεων και διευθύντρια του Διατμηματικού Μεταπτυχιακού Προγράμματος “Ψυχολογία και Μ.Μ.Ε”. Αρθρογραφεί  κατά καιρούς στα ΜΜΕ  και έχει επιμεληθεί σειρές εκπομπών στη δημόσια  τηλεόραση γύρω από θέματα ψυχολογίας  και  κοινωνικού αποκλεισμού. Έχει δημοσιεύσει σειρά επιστημονικών βιβλίων και δοκιμίων. Είναι συγγραφέας μυθιστορημάτων που μεταφράζονται σε διάφορες γλώσσες και κυκλοφορούν σε Ευρώπη και Αμερική. Πρόσφατες κυκλοφορίες “Το χάρισμα της Βέρθας“ “’Oλα τα ναι του κόσμου“ “8 ώρες και 35 λεπτά“ (Τhe secret sister) “Το Ευτυχισμένο νησί“. Με τη σύζευξη επιστημονικού και λογοτεχνικού λόγου αποτυπώνει με ένα ιδιαίτερα δικό της τρόπο τις διαδρομές της εσωτερικής περιπέτειας της ανθρώπινης ύπαρξης.