Ο Μικρασιάτης Μανώλης Καλομοίρης και η μουσική υπόμνηση φορτισμένων στιγμών της νεώτερης ελληνικής ιστορίας, ο ουκρανικής καταγωγής, Σεργκέι Προκόφιεφ και ο αιχμηρός μοντερνισμός του και ο Ρώσος Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι και η εσωτερική του πάλη, συνδυάζονται αναπάντεχα στην συναυλία της Κρατικής Ορχήστρας Αθηνών, στις 28 Ιουνίου, στο Ηρώδειο.

Σολίστ στη συναυλία θα είναι ο διεθνώς ανερχόμενος, 29χρονος Έλληνας πιανίστας Βασίλης Βαρβαρέσος, υπό την μουσική διεύθυνση του καλλιτεχνικού διευθυντή της Κ.Ο.Α., Βασίλη Χριστόπουλου. Αντιπροσωπευτικά έργα των τριών αυτών μείζονων συνθετών της Ανατολικής Ευρώπης, κορυφαίων εκπροσώπων της ελληνικής και της ρωσικής Εθνικής Σχολής αντίστοιχα, παρουσιάζονται στην ενταγμένη στο Φεστιβάλ Αθηνών, συναυλία της ΚΟΑ.

Ως φόρος τιμής στην 50η επέτειο από τον θάνατο του Μανώλη Καλομοίρη, το πρόγραμμα ξεκινά με ένα περίφημο συμφωνικό έργο του, το γραμμένο στη μνήμη του Ελευθερίου Βενιζέλου, «Τρίπτυχο για ορχήστρα». Ακολουθούν το «Δεύτερο Κοντσέρτο για πιάνο» του Προκόφιεφ, ένα από τα απαιτητικότερα αλλά και τα ωραιότερα έργα του πιανιστικού ρεπερτορίου και η δημοφιλέστατη «Τέταρτη Συμφωνία» του Τσαϊκόφσκι, έργο αναφοράς του ρωσικού Ρομαντισμού.

Το «Τρίπτυχο για ορχήστρα» του Μανώλη Καλομοίρη είναι άρρηκτα συνδεδεμένο όχι μόνον με την νεώτερη ελληνική ιστορία, αλλά και με την ιστορία της ίδιας της Κ.Ο.Α. Η πρώτη εκτέλεση του έργου, στο θέατρο Ολύμπια, μεσούσης της γερμανικής Κατοχής, στις 28 Φεβρουαρίου του 1943, σηματοδοτούσε ουσιαστικά και την πρώτη παρουσίαση της μέχρι τότε Ορχήστρας του Ωδείου Αθηνών με τη νέα της επωνυμία (Κ.Ο.Α.) και ιδιότητα, ως κρατικού οργανισμού που τελούσε υπό την αιγίδα του υπουργείου Παιδείας. Την νεοσύστατη Κ.Ο.Α. είχε διευθύνει εκείνη την βραδιά ο ίδιος ο Καλομοίρης, παρουσιάζοντας το έργο που είχε συνθέσει, συγκλονισμένος από τον θάνατο του Ελευθέριου Βενιζέλου στο Παρίσι, τον Μάρτιο του 1936.

Ο Σεργκέι Προκόφιεφ συνέθεσε τα δύο πρώτα πιανιστικά του κοντσέρτα ενώ ακόμη σπούδαζε στο Ωδείο της Αγίας Πετρούπολης. Το «Δεύτερο Κοντσέρτο», αφιερωμένο στην μνήμη ενός στενού του φίλου που είχε αυτοκτονήσει, γράφτηκε αρχικά την περίοδο 1912-13. Το χειρόγραφο χάθηκε στην διάρκεια της Οκτωβριανής Επανάστασης κι ο Προκόφιεφ αναγκάστηκε να το ανασυνθέσει από μνήμης το 1923.

Βασίλης Χριστόπουλος

Κομβικό έργο του ρωσικού Ρομαντισμού, θεωρείται η «Τέταρτη Συμφωνία», την οποία έγραψε ο Τσαϊκόφσκι μεταξύ των ετών 1877-1878, αποτυπώνοντας στην παρτιτούρα την οδύνη που βίωνε σε μία από τις δυσκολότερες περιόδους της ζωής του. ‘Εχοντας αφήσει πίσω του τον αποτυχημένο γάμο που είχε κάνει, σε μία απέλπιδα προσπάθεια να υπερβεί την ομοφυλοφιλία του, ο Τσαϊκόφσκι συνέθεσε την Συμφωνία που αφιέρωσε και έστειλε στην πάμπλουτη ευγενή χορηγό του, Ναντέζνα φον Μεκ, με την επεξήγηση ότι στη μουσική του δεσπόζει «η μοιραία δύναμη που εμποδίζει τον άνθρωπο να κατακτήσει την ευτυχία».

Πληροφορίες: Ηρώδειο, Αθήνα, στις 9 μ.μ., είσοδος 10, 15 και 30 ευρώ.