Οι εντυπώσεις του Ρολάν Μπαρτ από το ταξίδι του στην Κίνα το 1974 περιλαμβάνονται στο βιβλίο «Τετράδια από το ταξίδι στην Κίνα» που μόλις κυκλοφόρησε από τις εκδ. Πατάκη, σε μετάφραση της Κατερίνας Σχινά.

Τα «Τετράδια από το ταξίδι στην Κίνα» του Roland Barthes κυκλοφορούν για πρώτη φορά 38 χρόνια μετά το πιο παράδοξο ταξίδι Ευρωπαίων διανοουμένων στην Κίνα στο αποκορύφωμα της Μεγάλης Προλεταριακής Πολιτιστικής Επανάστασης.

Την άνοιξη του 1974 ο Roland Barthe θα ταξιδέψει στην Κίνα ως επίσημος προσκεκλημένος της κυβέρνησης, μαζί με την Julia Kristeva, τον Philippe Sollers, τον Marcelin Pleynet και τον Francois Wahl. Θα επισκεφθεί, εκών άκων, κομμούνες, εργοστάσια, σχολεία, πανεπιστήμια, θα ακούσει ατελείωτες ιδεολογικές «εισηγήσεις» πάνω στην πολιτική κατάσταση, θα προσπαθήσει, συχνά εις μάτην, να διεισδύσει στην πραγματικότητα αυτής της υπό διαμόρφωση κοινωνίας, και θα εξουθενωθεί από την πανταχού παρουσία των κομματικών στερεοτύπων που αποκλείουν το απρόοπτο, τη ρωγμή, το τυχαίο.

Τα ολιγοσέλιδα ως προς την έκταση και επιγραμματικά ως προς το ύφος τετράδια που φιλοξένησαν τις εντυπώσεις του Barthes από το ταξίδι στην Κίνα αποκαλύπτουν ένα βλέμμα αποστασιοποιημένο, ευαίσθητο στις λεπτομέρειες, τα χρώματα, τα τοπία, τα μικρογεγονότα της καθημερινότητας και ταυτόχρονα αναδεικνύουν μια σκέψη σε συνεχή εγρήγορση, επιδιδόμενη σε ένα αδιάκοπο «εις εαυτόν» που αντιπαρατίθεται στην οχλοβοή και την υπερκινητικότητα του ταξιδιού.

Ο Μichael Wood από το Πανεπιστήμιο του Princeton σημειώνει: «Aυτό που κάνει τόσο ξεχωριστό και διακριτικά πολιτικό το βλέμμα του Barthes σε αυτές τις γοητευτικές σελίδες από το ταξίδι του στην Κίνα είναι η ένταση της αντίστασης του στο προφανές και η συνεχής αναζήτηση του παράξενου και του διφορούμενου».

Λίγα λόγια για τον συγγραφέα

Ο Ρολάν Μπαρτ γεννήθηκε στο Μπαγιόν της Γαλλίας το 1915. Στο διάστημα 1935-39 φοίτησε στη Σορβόννη, όπου πήρε δίπλωμα κλασικής φιλολογίας. Πρώτο του έργο ήταν «Ο βαθμός μηδέν της γραφής» (1953), μελέτη των σχέσεων λογοτεχνίας και εξουσίας και ακολούθησαν τα βιβλία: «Μυθολογίες» (1957), «Για τον Ρακίνα» (1963), «Το σύστημα της μόδας» (1967), «Κριτική και αλήθεια» (1969, «S/Z» (1970), «Η επικράτεια των σημείων» (1970), «Σαντ, Φουριέ, Μπαρτ» (1975), «Αποσπάσματα του ερωτικού λόγου» (1977), «Η απόλαυση του κειμένου» (1973), η αντι-βιογραφία του «Ο Ρολάν Μπαρτ από τον Ρολάν Μπαρτ» (1975) και ο «Φωτεινός θάλαμος» (1980). Τραυματίστηκε θανάσιμα σε αυτοκινητικό δυστύχημα στο Παρίσι και πέθανε λίγο αργότερα στις 23 Μαρτίου 1980, σε ηλικία 64 ετών. Το έργο του κατέχει ξεχωριστή θέση στον χώρο της κοινωνιολογικής κριτικής και σημειολογίας.

Πληροφορίες: «Τετράδια από το ταξίδι στην Κίνα» του Ρολάν Μπαρτ, μετάφραση: Κατερίνα Σχινά, εκδ. Πατάκη.