«Έφυγε» ο καταξιωμένος ποιητής και συγγραφέας Νάνος Βαλαωρίτης

nanos-balaoritis
ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ, 13 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2019

Ο μεγάλος ποιητής, πεζογράφος, δοκιμιογράφος και θεωρητικός της λογοτεχνίας Νάνος Βαλαωρίτης πέθανε σε ηλικία 98 ετών.

Πέθανε ο σημαντικός Έλληνας ποιητής και συγγραφέας Νάνος Βαλαωρίτης, το βράδυ της Πέμπτης, σε ηλικία 98 ετών. Η είδηση του θανάτου του Βαλαωρίτη έγινε γνωστή από ανάρτηση του ποιητή και εκδότη Ντίνου Σιώτη.

«Χθες βράδυ χάσαμε τον Νάνο, τον Νάνο τον Βαλαωρίτη, τον Νάνο όλων μας, τον Νάνο που σημάδεψε όσο λίγοι , με τις πολλές του ιδιότητες, τα ελληνικά γράμματα. Έφυγε πλήρης ποίησης και ημερών στα 98 του χρόνια, αφού έζησε μια πλούσια σε πολλά αγαθά ζωή. Γενναίος, αιρετικός, απρόβλεπτος, όπως αρμόζει στους γνήσιους σουρεαλιστές, άφησε τα ίχνη του να τα ακολουθούμε όσο μπορούμε» έγραψε ο Σιώτης στο Facebook.

Γεννήθηκε στην Λωζάννη της Ελβετίας το 1921 και ήταν γιος του διπλωμάτη Κωνσταντίνου Βαλαωρίτη και εγγονός του Ιωάννη Α. Βαλαωρίτη. Άρχισε να γράφει από μικρή ηλικία και πρωτοδημοσιεύτηκε στα Νέα Γράμματα το 1939. Το 1944 δραπετεύει απ' την γερμανοκρατούμενη Ελλάδα μέσω Τουρκίας και Μέσης Ανατολής για την Αίγυπτο, όπου συναντάει τον Σεφέρη ο οποίος υπηρετούσε ως γραμματέας της ελληνικής πρεσβείας στο Κάιρο. Μετά από προτροπή του Σεφέρη ο Βαλαωρίτης ταξιδεύει στο Λονδίνο για να βοηθήσει στην ανάπτυξη λογοτεχνικών δεσμών μεταξύ Ελλάδας και Βρετανίας και εκεί συναντά τους Τ.Σ. Έλιοτ, Γ.Χ. Όντεν, Ντύλαν Τόμας και εργάζεται για τον Λούις ΜακΝις στο BBC.

Εκτός από τη μελέτη αγγλικής λογοτεχνίας στο πανεπιστήμιο του Λονδίνου, κάνει και μεταφράσεις (στα αγγλικά) Ελλήνων μοντερνιστών ποιητών, μεταξύ των οποίων του Ελύτη και του Εμπειρίκου. Το 1947 εκδίδει στο Λονδίνο την «Τιμωρία των Μάγων», την πρώτη του ποιητική συλλογή. Από το 1954 μέχρι το 1960 συμμετέχει στην ομάδα των σουρεαλιστών του Παρισιού. Στο Παρίσι γνώρισε την μελλοντική σύζυγό του, την Αμερικανίδα Μαρί Γουίλσον, την οποία παντρεύτηκε το 1960.

Το 1960 επιστρέφει στην Ελλάδα, και ανάμεσα 1963 και 1967 είναι ο εκδότης και διευθυντής του λογοτεχνικού περιοδικού Πάλι. Όταν η χούντα έρχεται στην εξουσία το 1967, νιώθει πως δεν έχει άλλη επιλογή παρά να αυτοεξοριστεί και το 1968 ταξιδεύει στις ΗΠΑ όπου και διδάσκει συγκριτική λογοτεχνία και δημιουργικό γράψιμο στο πανεπιστήμιο του Σαν Φρανσίσκο, μια θέση που κράτησε για 25 χρόνια.

Το 1983 βραβεύεται με το Α' Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή του «Μερικές γυναίκες», ενώ είχε αρνηθεί ανάλογη βράβευση το 1958. Το 1976 είχε επίσης αρνηθεί την πρόταση να γίνει αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας Αθηνών. Το Δεκέμβριο του 2009 του απονεμήθηκε το Μεγάλο Βραβείο Λογοτεχνίας για το σύνολo του έργου του.

Θεατρικά του έργα έχουν παιχτεί σε Παρίσι, Σπολέτο, Ώρχους και Αθήνα, ενώ έχει συνεργαστεί με τα λογοτεχνικά περιοδικά Τετράδιο, Σήμα, Horizon, New Writing και Daylight.