Το πορτραίτο της ακριτικής Ελλάδας
Η ταραγμένη πολιτικά και οικονομικά, μεταβατική περίοδος των αρχών του 20ου αιώνα γίνεται η φωτογραφική μαρτυρία της ζωής των κατοίκων της περιφέρειας της Καστοριάς μέσα από το αρχείο του Λεωνίδα Παπάζογλου, που «ζωντανεύει» στην έκθεση «Φωτογραφικά πορτραίτα από την Καστοριά και την περιοχή της την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα».
Η έκθεση, που περιλαμβάνει αρχειακό υλικό από τη συλλογή του Γιώργου Γκολομπία και του Αρχείο Μουσείου Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης, φιλοξενείται στο Πνευματικό Συνεδριακό Κέντρο Δροσοπηγής του Δήμου Κόνιτσας και θα διαρκέσει μέχρι τις 30 Σεπτεμρβίου.
Τα «Φωτογραφικά πορτραίτα από την Καστοριά και την περιοχή της την περίοδο του Μακεδονικού Αγώνα» αποτέλεσαν μία πρωτοβουλία το Γιώργου Γκολομπία, που έφυγε πρόωρα από τη ζωή, πρόλαβε ωστόσο να διασώσει και να αναδείξει το αρχείο του Λεωνίδα Παπάζογλου, το οποίο αποτελεί μια σημαντική μαρτυρία για την κοινωνική και οικονομική ζωή της Καστοριάς των αρχών του 20ού αιώνα.
Η Καστοριά και η περιφέρειά της στις αρχές του 20ού αιώνα, όπως και ολόκληρη η Μακεδονία, διανύει μια μεταβατική περίοδο τόσο από πολιτική όσο και από πολιτιστική άποψη. Ευρισκόμενη σε νευραλγικό γεωγραφικό σημείο, ζει τα τελευταία χρόνια της μακραίωνης οθωμανικής κυριαρχίας και τα ζει με ταραγμένο τρόπο, σ’ ένα τοπίο, όπου η ελληνική και η βουλγαρική παράταξη βρίσκονται σε μια λυσσώδη και αιματηρή διαμάχη για το ποιος θα είναι εκείνος, που θα προσαρτήσει τα νέα εδάφη.
Από την άλλη, οι ευρωπαϊκοί συρμοί έχουν ήδη αρχίσει να διαφοροποιούν τις πατροπαράδοτες συνήθειες, κατ’ αρχάς πιο δραστικά σε ενδυματολογικό επίπεδο. Παράλληλα, ο μακραίωνος πολυεθνικός και πολυπολιτισμικός χαρακτήρας της περιοχής, όπου συμβιώνουν Έλληνες, Τούρκοι, Εβραίοι και Τουρκαλβανοί, μαζί με τους εντόπιους σλαβόφωνους, πατριαρχικούς ή εξαρχικούς, που αποτελούν την πλειονότητα των αγροτικών και κτηνοτροφικών πληθυσμών της υπαίθρου, διανύει την τελευταία περίοδο της ύπαρξής του.
Όλα τα παραπάνω καταδεικνύονται με γλαφυρότητα στις λαμπρές φωτογραφίες του Λεωνίδα Παπάζογλου. Ο ηρωικός και ανήσυχος χαρακτήρας της εποχής δεν προβάλλει μόνον από τους τάφους των αγωνιστών της ελευθερίας, τα πτώματα των αμάχων ή τη μακρά σειρά των αντρών (καμιά φορά και γυναικών) που ποζάρουν περήφανοι και απειλητικοί με τα άρματά τους, είτε είναι Έλληνες αντάρτες, είτε Τούρκοι στρατιώτες και αξιωματικοί, είτε Βούλγαροι κομιτατζήδες ή και απλοί άμαχοι, μεγάλοι και παιδιά, που φορούν με την ευκαιρία των καστοριανών καρναβαλιών τα πατροπαράδοτα τσολιαδίστικα ρούχα.
Φαίνεται κυρίως στη ματιά όλων γενικά των προσώπων που εικονίζονται στις φωτογραφίες, μια ματιά που έχει κάτι το ιδιαίτερο, το αποφασιστικό και ανδρείο καθώς είναι στραμμένη προς τον φακό.
Πληροφορίες: Πνευματικό Συνεδριακό Κέντρο Δροσοπηγής του Δήμου Κόνιτσας, διάρκεια έκθεσης: έως 30 Σεπτεμβρίου.







