21+1 πράγματα που (ίσως) δε γνωρίζετε για τον Σαλβαδόρ Νταλί

ntali
ΠΕΜΠΤΗ, 23 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2014

«Το μόνο πράγμα που δεν χορταίνει ο κόσμος είναι οι υπερβολές», είχε πει ο μοναδικός Σαλβαδόρ Νταλί και αν μη το άλλο αυτό το ρητό το τηρούσε κατά γράμμα.

Λέγεται ότι η τελευταία του φράση πριν πεθάνει ήταν «Που είναι το ρολόι μου;», εξάλλου η σχέση του με το χρόνο ήταν πάντα ιδιαίτερη και «Η εμμονή της μνήμης» ( ή τα λιωμένα ρολόγια, όπως τα γνωρίζουν οι περισσότεροι) που φιλοτέχνησε το 1931 το αποδεικνύουν περίτρανα.

Γεννήθηκε στην μικρή αγροτική πόλη Figueras, στην Καταλονία της Ισπανίας στις 11 Μάιου του 1904 και πέθανε στις 23 Ιανουαρίου του 1989 στην ίδια πόλη.

Με χαρακτηριστική εμφάνιση, ιδιόρρυθμο… μουστάκι του και βλέμμα εκκεντρικό, σχεδόν τρελού, κατάφερε να πείσει τον κόσμο για την ιδιοφυία του κατακτώντας το χώρο των τεχνών.

Αδιαμφισβήτητα ταλαντούχος, στις αρχές της δεκαετίας του 1920 έκανε το μεγάλο «ξέσπασμα» που πυροδοτήθηκε από  δύο γεγονότα: την ανακάλυψη από τα γραπτά

του Σίγκμουντ Φρόιντ της ερωτικής σημασίας της υποσυνείδητης εικόνας και της συνεργατικής του σχέσης με τους υπερρεαλιστές του Παρισιού, μια ομάδα καλλιτεχνών και συγγραφέων, που προσπάθησαν να ιδρύσουν την «μεγαλύτερη πραγματικότητα» του ανθρώπινου υποσυνείδητου πάνω στη λογική.

Από το  1929 ως το 1937 φιλοτέχνησε όλα εκείνα τα έργα που τον ανέδειξαν ως τον μεγαλύτερο εκπρόσωπο του Σουρεαλισμού.

Αλλά καθώς ο πόλεμος πλησίαζε, ο απολίτικος Νταλί συγκρούστηκε με τους σουρεαλιστές και «εκδιώχθηκε» από τη σουρεαλιστική ομάδα το 1934.

Στο background όλων του των έργων κυριαρχούν εικόνες που παραπέμπουν στα τοπία της Καταλονίας.

Η σύζυγός του Γκαλά Ντιακόνοβα είχε υπάρξει ερωμένη και μούσα του ζωγράφου Μαξ Έρνστ και όχι μόνο.

Με τον ισπανό σκηνοθέτη Λουίς Μπουνιουέλ, έκανε δύο ταινίες, τον Ανδαλουσιανό

Από την ταινία Ανδαλουσιανός Σκύλος.

Σκύλο το 1928 και τη Χρυσή εποχή το 1930. Και οι δύο ταινίες περιέχουν χαρακτηριστικές γκροτέσκο αλλά και ταυτόχρονα υποβλητικές εικόνες.

Από το 1940 ως το 1955 έμενε στις ΗΠΑ, όπου είχε δραπετεύσει από την Ευρώπη με τη σύζυγό του κατά τη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου και ασχολούνταν με κοσμήματα, θεατρικά σκηνικά και διακόσμηση εσωτερικών χώρων σε καταστήματα μόδας.

Η πρώτη μεγάλη αναδρομική του έκθεση στο Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης έγινε το 1941.

Ένα χρόνο αργότερα, το 1942, το πιο αποκαλυπτικό βιβλίο του, η αυτοβιογραφία του «Η μυστική ζωή του Σαλβαδόρ Νταλί» εκδόθηκε στα γαλλικά και έπειτα μεταφράστηκε στα αγγλικά.

Για τα επόμενα 20 χρόνια, μέχρι και το 1970 ασχολήθηκε με θέματα θρησκευτικού ενδιαφέροντος ενώ συνέχισε να εξερευνά ερωτικά αντικείμενα, να αναζητά παιδικές μνήμες και να «κεντράρει» τη ζωγραφική του στη γυναίκα του, Γκαλά.

Το πραγματικό του όνομα είναι Salvador Felipe Jacinto Dali I Domenech.

Το ασπρόμαυρο εξώφυλλο των Depeche Mode «New Life» αναπαριστά πίνακα του

Φωτογραφία του Allan Warren στο Maurice Hotel στο Παρίσι το 1972.

Νταλί χωρίς τους πολιτικούς όμως, συμβολισμούς του.

Ο Νταλί κάποια στιγμή χάρισε στον Άντι Γουόρχολ μια σακούλα γεμάτη από χρησιμοποιημένες παλέτες, τις οποίες αυτός έβαλε σε μία από τις ….χρονοκάψουλές του.

Το 1974, ο Νταλί άνοιξε το «Teatro Museo» στη γενέτειρά του.

Μετά το θάνατο της γυναίκας του το 1982, η υγεία του άρχισε να καταρρέει.

Επιδεινώθηκε ακόμα περισσότερο όταν κάηκε σε πυρκαγιά που ξέσπασε στο σπίτι του στο Pubol το 1984.

Δύο χρόνια αργότερα, υπεβλήθη σε εγχείρηση καρδιάς και του εμφυτεύτηκε βηματοδότης.

Μεγάλο μέρος αυτής της περιόδου της ζωής του το πέρασε στην απομόνωση, πρώτα στην Pubol και έπειτα στο διαμέρισμά του στο Torre Galatea, δίπλα στο Teatro Museo.

Πέθανε από καρδιακή ανεπάρκεια με αναπνευστικές επιπλοκές.

Τα έργα του μπλέχτηκαν και σε υποθέσεις με πλαστά έργα τέχνης το 2008.

Αλλά όπως και ο ίδιος ομολογούσε αφοπλιστικά «Μη φοβάστε την τελειότητα. Δεν θα την πετύχετε ποτέ».

Σόφη Ζιώγου
[email protected]