Μπορεί οι αποκαλύψεις του Τζούλιαν Ασάντζ να έχουν έκταση εκατομμυρίων σελίδων, αλλά ο ίδιος αδυνατεί να γράψει ένα βιβλίο για τη ζωή του. Ευτυχώς όμως υπάρχουν και συγγραφείς που βοηθούν όσους δεν έχουν λογοτεχνικό ταλέντο, παραμένοντας στη σκιά της δημοσιότητας.

Ο Τζούλιαν Ασάντζ του Wikileaks πρότεινε πρόσφατα στον δημοσιογράφο Άντριου Ο’ Χέιγκαν να γίνει ο αφανής συγγραφέας (ghost writer) των απομνημονευμάτων του για 1 εκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με φήμες του διαδικτύου. Μπορεί κάθε άνθρωπος που βρίσκεται στην αιχμή της επικαιρότητας να έχει μια ενδιαφέρουσα ιστορία να διηγηθεί, αλλά δεν έχουν όλοι την ικανότητα να το κάνουν σωστά, με ελκυστικό τρόπο.

Οι αφανείς συγγραφείς («ghost writers») δεν είναι νέο φαινόμενο αλλά σίγουρα αποκτούν σημαντικό ρόλο σε αρκετά μπεστ σέλερ, κυρίως σε αυτοβιογραφίες επωνύμων. Για χρόνια υπήρχε δουλειά σε αυτόν τον τομέα για τους συγγραφείς που επέλεγαν να μείνουν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, αλλά οι παρακμάζουσες πωλήσεις των βιβλίων εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, σε συνδυασμό με τη στροφή των αναγνωστών σε άλλα λογοτεχνικά είδη, έχουν προκαλέσει προβλήματα στον …αθέατο κόσμο της εκδοτικής βιομηχανίας.

Μπορεί το πολιτικό θρίλερ του Ρομάν Πολάνσκι «Αόρατος συγγραφέας» («The Ghost writer») να παρουσιάζει τον αθέατο κόσμο των αφανών συγγραφέων ως πεδίο δράσης συμφερόντων και δολοπλοκιών, αλλά η πραγματικότητα είναι σαφώς πιο πεζή.

Σύμφωνα με δημοσίευμα της Guardian, παλαιότερα μπορούσαν να αξιώνουν έως και 33% της προκαταβολής και ποσοστό επί των πωλήσεων, ενώ σήμερα αρκούνται στο 10%. Ο ρόλος τους δεν περιορίζεται στο να αποτυπώσουν με συναρπαστικό τρόπο τις σκέψεις μιας διασημότητας. Συχνά υιοθετούν καθήκοντα ψυχοθεραπευτή, εφόσον έρχονται αντιμέτωποι με τους εγωισμούς και τις ιδιορρυθμίες των επωνύμων πελατών τους.

Ο Robert McCrum της Guardian αναφέρει χαρακτηριστικά μια ιστορία απονομής βραβείων λογοτεχνίας, όταν μια διάσημη τραγουδίστρια της pop κέρδισε ένα βραβείο για την πρόσφατη αυτοβιογραφία της. Επιστρέφοντας στο τραπέζι της περιχαρής για την επιτυχία της, νουθέτησε με αυστηρό τρόπο την … «συγγραφέα-φάντασμα», η οποία και έγραψε το βιβλίο, όταν επιχείρησε να ακουμπήσει το έπαθλο.

Στη Γαλλία οι αφανείς συγγραφείς είναι γνωστοί ως «nègres», δηλαδή «νέγροι», έκφραση που υποδηλώνει την «δουλική» φύση της εργασίας τους καθώς και την σχέση τους με τον επίσημο συγγραφέα. Αν κρίνουμε από την περίπτωση του Ασάντζ, η ειλικρινής παραδοχή εκ μέρους του της συνεργασίας με έναν «συγγραφέα –φάντασμα», ίσως να είναι ένα πρώτο βήμα για την κατάργηση αυτής της μορφής λογοτεχνικής δουλείας.