Η ιστορία του Ιησού και ο Ιησούς της Ιστορίας αποτελούν το αντικείμενο της ενδιαφέρουσας μελέτης του Φρεντερίκ Λενουάρ που φέρει τον μάλλον ασυνήθιστο τίτλο «Ο Χριστός φιλόσοφος» (εκδ. Πόλις).

Πρώτος ο Έρασμος είχε χρησιμοποιήσει τη διατύπωση «φιλοσοφία του Χριστού» σε μια από τις επιστολές του, και ο γνωστός γάλλος συγγραφέας Λενουάρ, τη δανείζεται τόσο για τον τίτλο του βιβλίου του, όσο και για την πρωτότυπη θεματολογία του. Πώς μπορεί να συνδυαστεί όμως η φιλοσοφία και ο ορθός λόγος με τις επιταγές ενός θρησκευτικού δόγματος;

Ο Λενουάρ επιχειρεί να δώσει τη δική του απάντηση: «Ο Χριστός άνοιξε προπάντων ένα νέο πνευματικό δρόμο...και μετέδωσε μια ηθική διδασκαλία με οικουμενική εμβέλεια: μη βία, ίση αξιοπρέπεια για όλους τους ανθρώπους, δικαιοσύνη και μοίρασμα, πρωτείο του ατόμου έναντι της ομάδας και ελεύθερη επιλογή, διαχωρισμός πολιτικής και θρησκείας, αγάπη για τον πλησίον που φτάνει ως τη συγχώρεση και την αγάπη των εχθρών μας.

Αυτή η διδασκαλία θεμελιώνεται στην αποκάλυψη ενός Θεού αγάπης και επομένως εγγράφεται σε μια υπερβατική προοπτική. Εγγράφεται όμως και σε έναν βαθύ ορθολογισμό. Αυτό το ηθικό μήνυμα είναι μια αληθινή σοφία, όπως την εννοούσαν οι Έλληνες φιλόσοφοι. Απόδειξη τούτου είναι το γεγονός ότι οι φιλόσοφοι του διαφωτισμού κατόρθωσαν να χειραφετήσουν τις ευρωπαϊκές κοινωνίες από την κυριαρχία της Εκκλησίας στηριζόμενοι πάνω σε αυτή τη διδασκαλία, και το ορθολογικό τους σχέδιο για μια εγκόσμια ηθική και για ανθρώπινα δικαιώματα, εμφανίζεται τελικά σαν μια χριστιανική ηθική, δίχως θεό και κλήρο...».

Ο Λενουάρ για να υποστηρίξει τα επιχειρήματά του μας παρουσιάζει μια συνοπτική ιστορία του χριστιανισμού: από την εποχή των διώξεων ως την επικράτηση της χριστιανικής θρησκείας, την Ιερά Εξέταση και την Αναγέννηση.

Πληροφορίες: «Ο Χριστός φιλόσοφος» του Φρεντερίκ Λενουάρ, μετάφραση: Αιμίλιος Βαλασιάδης, εκδ. Πόλις.