Το ιδιαίτερο έργο του Γιάννη Κουνέλλη «12 άλογα» προκάλεσε πρόσφατα θύελλα αντιδράσεων από μερίδα του κοινού που αντιτίθεται υπερασπιζόμενο τα δικαιώματα των ζώων που συμμετέχουν.

Το έργο του Γιάννη Κουνέλλη «Untitled (12 άλογα)» αναβίωσε για λίγες μέρες στην γκαλερί Gavin Brown του Μανχάταν, μετατρέποντας τη γκαλερί σε έναν αυτοσχέδιο στάβλο και αυτή τη φορά προκάλεσε και πάλι αντιδράσεις.

Το έργο

Το έργο που είχε πρωτοπαρουσιαστεί το 1969 στη γκαλερί Galleria L’Attico της Ρώμης, περιλαμβάνει 12 άλογα δεμένα σε μια γκαλερί η οποία μεταμορφώθηκε σε στάβλο για ένα μικρό χρονικό διάστημα. Πρόκειται για μια ζωντανή εικαστική εγκατάσταση που εμπνέυστηκε ο έλληνας καλλιτέχνης πολλά χρόνια πριν, η οποία όμως συνεχίζει και σήμερα να προκαλεί έντονες αντιδράσεις από οικολόγους και επισκέπτες.

Τα ζώα είχαν τοποθετηθεί περιμετρικά στην αίθουσα της γκαλερί, φυσούσαν, μασούσαν το σανό τους, έπιναν νερό μέσα από μαύρους κουβάδες, ενώέφτανα μέχρι και την άκρη της αίθουσας για να κάνουν την ανάγκη τους επάνω σε μαύρο καουτσούκ. Παράλληλα, υπήρχαν επιστάτες που ασχολούνταν συνέχεια με τη φροντίδα τους. 

Ο χώρος της γκαλερί ήταν ήρεμος και ο αέρας μύριζε όπως ακριβώς ένας στάβλος. Το αποτέλεσμα ως εκ τούτου ήταν μοναδικό. 

Οι αντιδράσεις

Αν και ο κόσμος σχημάτιζε ουρές έξω από την γκαλερί για να δει το συγκεκριμένο έργο, πολύς κόσμος κατέκρινε ξανά την πρωτοβουλία του Κουνέλλη, αναλογιζόμενος τις συνθήκες ζωης των ζώων μέσα στην γκαλερί. Ακτιβιστές μάλιστα, διαδήλωσαν υπερασπιζόμενοι τα δικαιώματα των ζώων μέσα στη γκαλερί.

Έκανα λόγο για εκμετάλλευση και βασανισμό των ζώων κι όχι για τέχνη, ενώ άλλοι παρομοίασαν την έκθεση με μια "συγχρονη σκλαβιά". Παρόλα αυτά, τα ζώα βρίσκονταν σε συνθήκε παρόμοιες με αυτές ενός στάβλου ενώ 3 επιστάτες τα φρόντιζαν όλη μέρα. 

Η ιστορία 

Η πρώτη επίσημη παρουσίαση του έργου έγινε το 1969 στη Ρώμη και από τότε παρουσιάστηκε ακόμα 5 φορές σε ευρωπαϊκούς χώρους τέχνης. Τελευταία φορά ήταν στη Νάπολη το 2006. 

Αυτή τη φορά επιλέχθηκε για να σηματοδοτήσει το τέλος εποχής της γκαλερί Gavin Brown στο Μανχάταν, αφού σύντομα μετακομίζει στο Χάρλεμ.  

Το μήνυμα

Το συγκεκριμένο έργο αντιπροσωπεύει την επιστροφή στην αγνότητα, στην εποχή που η τέχνη δεν ήταν συνδεδεμένη με ένα αντικείμενο ούτε με την πώληση. Είναι ένας ορισμός της τέχνης κατά μία έννοια. 

Ο καλλιτέχνης

Ο Γιάννης Κουνέλλης είναι ένας καλλιτέχνης διεθνούς φήμης με καταλυτική συνεισφορά στο ριζοσπαστικό κίνημα της Arte Povera, που μεταχειρίζεται για τις συνθέσεις του υλικά από τα παλαιοπωλεία και τις αγορές της Αθήνας, όπως εφημερίδες, κάρβουνο, σακιά από λινάτσα, παλιά παπούτσια και γυαλιά, παλτό, χώμα και σίδερο.

Από το 1960, ο Kουνέλλης εμφανίστηκε στον χώρο της σύγχρονης τέχνης με ένα ιδιαίτερο δικό του στυλ και λεξιλόγιο με γράμματα κι εξισώσεις και στη συνέχεια δημιουργούσε εικόνες εμπνευσμένες από το βιομηχανικό-αστικό τοπίο.

Η επιρροή του στην ελληνική αλλά και την ευρωπαϊκή ζωγραφική είναι πολύ μεγάλη, ενώ το όνομά του βρίκσεται σίγουρα ανάμεσα σε αυτά των σημαντικότερων εκπροσώπων των σύγχρονων εικαστικών.

Και η γκαλερί

Εκτός από το έργο του Κουνέλλη όμως, η γκαλερί φιλοξενούσε παράλληλα μια εικαστική εγκατάσταση του Rirkrit Tiravanija. Σε αυτή ο καλλιτέχνης είχε αφαρέσει τις πόρτες και τα παράθυρα της γκαλερί, αφήνοντας τον χώρο ανοιχτό 24 ώρες. Πριν από τις 6 μ.μ. μέσα στον χώρο μαγείρευαν και μοίραζαν δωρεάν φαγητό, ενώ μετά τη δύση του ηλίου και μέχρι το ξημέρωμα, προβαλλόταν η ταινία της Elaine Sturtevant "Empire", μια προσέγγιση στο έργο του Andy Warhol για το Empire State Building.