Η δέκατη επέτειος από τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου πυροδότησε μια σειρά συζητήσεων στους λογοτεχνικούς κύκλους των ΗΠΑ. Μέχρι τώρα κανένα μυθιστόρημα με σχετική θεματολογία, δεν έχει συναρπάσει το κοινό και τους κριτικούς.

O συγγραφέας Nόρμαν Μέιλερ είχε συμβουλέψει κάποτε έναν ομότεχνό του να περιμένει δέκα χρόνια προτού γράψει για τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου, ώστε να κατανοήσει καλύτερα το θέμα του. Αυτή η δήλωση του διάσημου συγγραφέα και δημοσιογράφου που πέθανε το 2007, αποτέλεσε την αφορμή για να ανοίξει ένας κύκλος συζητήσεων ανάμεσα σε γνωστούς συγγραφείς.

Ο δημοσιογράφος Λώρενς Ράιτ, ο οποίος είχε τιμηθεί με βραβείο Πούλιτζερ για το βιβλίο του «The looming tower : Αl Quada and the road to 9/11», αποκάλυψε πρόσφατα στο Ρόιτερς την απογοήτευσή του: «Ο κόσμος έχει αλλάξει από την 11η Σεπτεμβρίου και η κουλτούρα μας έχει αλλάξει, όμως δεν έχω δει ακόμη το βιβλίο ή την ταινία, το ποίημα ή το τραγούδι που να περιγράφει το πώς είμαστε τώρα και να μας βοηθάει να επαναπροσδιορίσουμε την ταυτότητά μας στον νέο κόσμο μετά την επίμαχη ημερομηνία».

Πολλές ταινίες στον κινηματογράφο ή την τηλεόραση βασίζονται σε μυθιστορήματα ή θεατρικά έργα. Όμως το Μπρόντγουεϊ δεν έχει να επιδείξει ακόμη κάποιο σημαντικό έργο για την 11η Σεπτεμβρίου και ούτε κάποιο μυθιστόρημα με ανάλογη θεματολογία έχει συμπεριληφθεί στις λίστες των μπεστ σέλερ.

Κι όμως γνωστοί συγγραφείς όπως οι Μάρτιν Έιμις, Ίαν Μακ Γιούαν, και Ντον Ντε Λίλο έχουν γράψει αρκετές ιστορίες, υιοθετώντας διαφορετική οπτική.

Ο Μάρτιν Έιμις στο βιβλίο του «The last days of Muhammad Atta» προσπάθησε να φανταστεί τις τελευταίες μέρες ενός τρομοκράτη λίγο πριν το χτύπημα που συγκλόνισε την Αμερική. Με το «Terrorist» επανήλθε σε ανάλογη θεματολογία ξετυλίγοντας τη ζωή ενός έφηβου αμερικανού μουσουλμάνου στο Νιου Τζέρσεϊ. Κανένα από τα βιβλία του δεν τιμήθηκε με κάποιο βραβείο.

Μέτριες κριτικές έλαβε και το μυθιστόρημα του Ντον ΝτεΛίλο «Falling man» που παρουσίαζε την οπτική των τρομοκρατών αλλά και ενός ανθρώπου ο οποίος επιβίωσε από τους Δίδυμους Πύργους. Ακόμη και μη αμερικανοί συγγραφείς επιχείρησαν να προσεγγίσουν το επίμαχο θέμα στα βιβλία τους όπως ο Σαλμάν Ρουσντί («Shalimar the clown»),ο Μοχσίν Χαμίντ («The reluctant fundamentalist»), ο Τζόζεφ ο Νέιλ («Νetherland») κ.α.

Το μυθιστόρημα του Ίαν Μακ Γιούαν «Saturday» είχε θεωρηθεί ότι αντικατόπτριζε το σκοτεινό κλίμα και τον πεσιμισμό μετά τις επιθέσεις. Ο ίδιος συγγραφέας είχε δηλώσει στο Ρόιτερς ότι μάλλον θα χρειαστούν πολλά χρόνια ώστε να γραφεί ένα σημαντικό μυθιστόρημα για την 11η Σεπτεμβρίου.

Κάποιοι άλλοι συγγραφείς όπως ο Αντρέ Nτούμπους, αποδίδουν το αρνητικό κλίμα που έχει δημιουργηθεί για τέτοιου είδους προσπάθειες στο γεγονός ότι το κοινό είναι ανέτοιμο να αντέξει τέτοιου είδους ιστορίες.

Το βιβλίο του «The garden of last days» είχε λάβει θετικές κριτικές αλλά είχε σημειώσει χαμηλές πωλήσεις: «Αν είμαστε έτοιμοι να γράψουμε για την 11η Σεπτεμβρίου; Δεν νομίζω ότι είναι κανείς έτοιμος να διαβάσει γι’ αυτό το γεγονός…Νομίζω ότι ο Νόρμαν Μέιλερ είχε δίκιο…», υποστήριξε ο ίδιος. Ίσως μια χρονική απόσταση να είναι απαραίτητη ώστε να μπορέσουν οι συγγραφείς αλλά και οι αναγνώστες να διαμορφώσουν μια πιο καθαρή και νηφάλια εικόνα.