«Κι εγώ πού είμαι σ’ αυτή την ιστορία;» αναρωτιέται ο σπουδαίος κινηματογραφιστής Εμίρ Κουστουρίτσα στην αυτοβιογραφία του, που ταξιδεύει από το Σαράγεβο ως τους δύο Χρυσούς Φοίνικες.

Μία πορεία θυελλώδης όσο και η σύγχρονη ιστορία των Βαλκανίων καταγράφεται στο μοναδικό, μέχρι τώρα αυτοβιογραφικό κείμενο του Εμίρ Κουστουρίτσα, που πλέον είναι διαθέσιμο και στα ελληνικά.

Σ’ ένα βιβλίο που διαβάζεται σαν το μυθιστόρημα των Βαλκανίων του εικοστού πρώτου αιώνα, ο μεγάλος Σέρβος κινηματογραφιστής στήνει ολοζώντανο μπροστά στον αναγνώστη, με μια δύναμη που απηχεί και συναγωνίζεται τη δύναμη της κινηματογραφικής του ματιάς, έναν ολόκληρο κόσμο, σημαδεμένο από τον πόλεμο και την ιστορία.

«Στις απότομες πλαγιές της Γκόριτσα, όπου έμεναν οι παιδικοί μου φίλοι, τα δραματικά γεγονότα διαδέχονταν το ένα το άλλο. Άρχισε ένας πόλεμος νέου τύπου. Στο Σαράγεβό μου, στην Γκόριτσά μου που ήξερα πέτρα προς πέτρα. Στην κορυφή του λόφου οι αναστεναγμοί μου φτερουγίζουν σαν πεταλούδες της νύχτας, ενώ στα απότομα σκαλιά, όπου έκανα εξάσκηση στην ταχύτητα του κοσμοναύτη και στη βραδύτητα του ερωτευμένου, κυλούν αδιάκοπα μπάλες. Κι εγώ δεν έπαψα ποτέ να τρέχω πίσω τους…»

Η Le Figaro έγραψε «Αυτό το μπαρόκ μωσαϊκό είναι η αυτοβιογραφία του, τόσο υπέροχα βαλκανική όσο και ο τίτλος της» ενώ η Le Journal du Dimanche παρατήρησε ότι «Γι’ αυτόν τον αμφιλεγόμενο επαναστάτη, τον ποιητή της εικόνας που μεταφέρει τους κλυδωνισμούς της πατρίδας του στις ταινίες του, με υπερβολή και καθαρή συγκίνηση ταυτόχρονα, όλα είναι πολιτική. Και τα Βαλκάνια τραγικό πεδίο της.»

Με τις ταινίες «Ο μπαμπάς λείπει σε ταξίδι για δουλειές» (1985) και «Underground» (1995), ο Εμίρ Κουστουρίτσα ανήκει στους ελάχιστους εκείνους σκηνοθέτες που έχουν τιμηθεί με δύο Χρυσούς Φοίνικες στο φεστιβάλ των Καννών. Με το «Arizona Dream» και τον «Καιρό των τσιγγάνων» κατέκτησε το κοινό ολόκληρου του κόσμου.

Γεννήθηκε στο Σαράγεβο το 1954 και η ζωή του είναι όπως ακριβώς και οι ταινίες του: έντονη, πλούσια, προκλητική, μακριά από οτιδήποτε το πολιτικά ορθό. Η μουσική πανταχού παρούσα.

Στο βιβλίο του «Κι εγώ πού είμαι σ’ αυτή την ιστορία;», το μοναδικό του, αυτοβιογραφία και μανιφέστο μαζί, που κυκλοφόρησε στα γαλλικά το 2011, πίσω από την ανατρεπτική εικόνα της προσωπικότητας και των ταινιών του, ο Κουστουρίτσα αποδεικνύεται ένας βαθιά ανθρώπινος δημιουργός, που βιώνει με όλη του την ψυχή τη θυελλώδη ιστορία της πατρίδας του.

Πληροφορίες: «Κι εγώ πού είμαι σ’ αυτή την ιστορία;» του Εμίρ Κουστουρίτσα, μετάφραση: Μαριάννα Κουτάλου, κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πατάκη.