Ο συγγραφέας του «Underground», ταινία βραβευμένη με Χρυσό Φοίνικα το 1995, Ντούσαν Κοβάσεβιτς ακροβατεί μεταξύ ζωής και …θεάτρου και εξιστορεί μία πικρή κωμωδία για το ψεύδος σε μία «Γενική πρόβα αυτοκτονίας».

Στην ξέφρενη ιλαροτραγωδία του Κοβάτσεβιτς, που φέρει ως υπότιτλο «Γενική πρόβα αυτοκτονίας. Μια πικρή κωμωδία για το ψεύδος», ένας αποτυχημένος άντρας μάχεται μέχρις εσχάτων εναντίον του κόσμου της διαφθοράς και του εμπορίου όπλων, λευκής σαρκός και ανθρώπινων οργάνων.

Μία ρεαλιστική κατάθεση σε μυθιστορηματική γραφή, που βρίσκει τον αναγνώστη πολύ κοντά στη θέση του πρωταγωνιστή, τουλάχιστον στο θέμα της οικονομικής απελπισίας.

Ένας άτυχος και καταχρεωμένος αρχιτέκτονας αδυνατεί να ρυθμίσει τις επαγγελματικές και τις προσωπικές του υποθέσεις. Εξίσου όμως αδυνατεί να δώσει τέλος και στη ζωή του. Μετά από κάθε νέα απόπειρα αυτοκτονίας καταθλίβεται όλο και περισσότερο για να ανασηκωθεί ξανά, νομίζοντας πως με τη βοήθεια των καλών ανθρώπων η ζωή του θα πάψει να είναι αβίωτη.

«Να σας ρωτήσω κάτι που μας αφορά όλους... Γιατί ο λύκος δεν βόσκει χορτάρι;

Μάλλον... δεν του αρέσει το χορτάρι... Δεν υπάρχει άλλη εξήγηση. Ο λύκος δεν βόσκει χορτάρι γιατί το κάνουν τα πρόβατα για κείνον... Και τι σχέση έχει αυτό με μας; Λοιπόν, εμείς είμαστε τα πρόβατα που μια ζωή έβοσκαν χορτάρι για τους λύκους, για τα αιμοβόρα αγρίμια με ανθρώπινο δέρμα! Τα αγρίμια μας έχουν φάει τα πόδια, τα μάτια, τα νεφρά, μας ρούφηξαν το αίμα! Εμείς βοσκούσαμε γι’ αυτούς από παιδιά, από τότε που ήμασταν ακόμα αρνάκια. Κοιτάξτε πώς καταντήσαμε!»

Μεταξύ ζωής και θεάτρου

Ο Ντούσαν Κοβάτσεβιτς γεννήθηκε το 1948 στο Μρτζένοβατς της Σερβίας. Το 1973 αποφοίτησε από την Ακαδημία Θεάτρου, Κινηματογράφου και Ραδιοτηλεόρασης του Βελιγραδίου, στην οποία και δίδαξε από το 1986 ως το 1989. Από το 1998 ως σήμερα διευθύνει το φημισμένο θέατρο Ζβέζνταρα.

Έχει γράψει δεκαοκτώ θεατρικά έργα, τα οποία έχουν δει -στο Βελιγράδι και μόνο- πάνω από δύο εκατομμύρια θεατές, σε περισσότερες από τρεις χιλιάδες παραστάσεις. Ανάμεσά τους: «Οι μαραθωνοδρόμοι κάνουν λαμπαδηδρομία», «Ράντοβαν ο Γ΄», «Σπαρταριστή τραγωδία», «Κλειστοφοβική κωμωδία», «Σκουπιδοτενεκές πέντε αστέρων», «Ζωή με στενά παπούτσια».

Τα έργα του έχουν μεταφραστεί και σκηνοθετηθεί στην Αγγλία, τη Γαλλία, τις ΗΠΑ, την Ιταλία, τη Ρωσία, τη Σουηδία, τη Φινλανδία, την Ουγγαρία, την Ισπανία, την Κίνα, την Πορτογαλία, το Ιράν, τη Νέα Ζηλανδία. Το θεατρικό του «Ο επαγγελματίας» μάλιστα, έχει ανεβεί σε τριάντα τρία θέατρα ανά τον κόσμο.

«Ο Άγιος Γεώργιος σκοτώνει τον δράκο» είναι το πρώτο σερβικό θεατρικό έργο που ανέβηκε στην Ελλάδα από το Εθνικό Θέατρο το 1995 ενώ «Ο επαγγελματίας» έχει παιχτεί πέντε φορές στην Ελλάδα (ΔΗΠΕΘΕ Καλαμάτας, ΚΘΒΕ, Θέατρο Τέχνης, Αγγέλων Βήμα, ΔΗΠΕΘΕ Λαμίας) και «Ο σπιούνος των Βαλκανίων» έχει ανεβεί στο Θέατρο Πολιτεία.

Οι ταινίες που βασίζονται σε σενάρια του Ντούσαν Κοβάτσεβιτς έχουν παρουσιαστεί σε διεθνή φεστιβάλ διαφόρων χωρών (Μόντρεαλ, Βιαρέτζο, Κωνσταντινούπολη, Βερολίνο, Βαλένθια) και έχουν τιμηθεί με τα μεγαλύτερα κινηματογραφικά βραβεία, ενώ το «Underground», που σκηνοθέτησε ο Εμίρ Κουστουρίτσα σε σενάριό του, απέσπασε τον Χρυσό Φοίνικα στο Φεστιβάλ των Κανών.

Ο Ντούσαν Κοβάτσεβιτς έχει τιμηθεί με τα σημαντικότερα θεατρικά και κινηματογραφικά βραβεία της χώρας του, αλλά και του εξωτερικού. Το 2000 εξελέγη μέλος της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών και Τεχνών.

Σήμερα ζει και εργάζεται στο Βελιγράδι.

Πληροφορίες: «Γενική πρόβα αυτοκτονίας. Μια πικρή κωμωδία για το ψεύδος» του Ντούσαν Κοβάσεβιτς, μετάφραση: Γκάγκα Ρόσιτς, κυκλοφορεί από το Βιβλιοπωλείο της Εστίας.