Την αισθαντική, ποιητική πλευρά της μουσικής έχουμε την ευκαιρία να θυμηθούμε με την κυκλοφορία του έβδομου στούντιο άλμπουμ της ποιήτριας του punk rock, Patti Smith.

Οι πιο avant-garde κυκλοφορίες της Smith έχουν μία αίσθηση αυτοσχεδιασμού και αλληλεπίδρασης από τη free jazz, αν και παρέμειναν σταθερά ριζωμένες στο θορυβώδες, πρωτόγονο rock n' roll των τριών ακόρντων. Υπήρξε πάντα μια δυναμική παρουσία στα live της, τραγουδώντας και ψάλλοντας τους στίχους της με μία ανεκπαίδευτη αλλά, ταυτόχρονα, εκπληκτική φωνή.

Η μουσική -και το γενικότερο έργο της- άσκησε μεγάλη επιρροή στο punk κίνημα. Έγινε σύμβολο για πολλές γενιές γυναικών. Ποτέ δεν στηρίχθηκε στην εικόνα της, καθώς η εμφάνισή της ήταν πάντα σκληρή και ανδρόγυνη. Έκανε ξεκάθαρο σε όλους τι μπορεί μια γυναίκα να κάνει στο rock και άνοιξε τα όρια έκφρασης κάθε καλλιτέχνη, ανεξαρτήτως φύλου.

Με τίτλο «Banga», το άλμπουμ σηματοδοτεί την πρώτη συλλογή με ολοκαίνουργια τραγούδια της Smith. Προηγούμενη εμφάνισή της ήταν το 2004, όταν και κυκλοφόρησε το «Trampin» στην Columbia Records. Εμπνευσμένο από τα μοναδικά όνειρα και τις εμπειρίες της Smith, το «Banga» -γεμάτο ποιητικούς στίχους, που αποτελούν μια αντανάκλαση του πολύπλοκου της ζωής– στριμώχνει μέσα του έναν κόσμο γεμάτο χάος και ομορφιά, έναν κόσμο που αποτυπώνει ένα ευρύ φάσμα ανθρώπινης εμπειρίας.

Η ακρόαση του νέου άλμπουμ της Patti Smith ευελπιστεί να οδηγήσει σε ένα μουσικό ταξίδι που καταλήγει σε καινούργιους ονειρικούς κόσμους, ταξίδι εφάμιλλο με αυτό του Ιταλού έμπορου και χαρτογράφου Αμέριγκο Βεσπούτσι, του οποίου τα διερευνητικά ταξίδια κατά μήκος της ανατολικής ακτής της Νότιας Αμερικής, τον έπεισαν ότι μια νέα ήπειρος είχε ανακαλυφθεί, εξού και ο τίτλος «Amerigo», στο κομμάτι που μας εισάγει στο ταξίδι του δίσκου.

Στην Ιαπωνία μας μεταφέρει το «Fuji-San», το οποίο αποτελεί ένα τραγούδι – προσευχή, για τον κόσμο που έχει δεινοπαθήσει από το πυρηνικό ατύχημα αλλά και το τελευταίο καταστροφικό χτύπημα του Εγκέλαδου. Το αινιγματικό «April Fool» που ακολουθεί, με τον Tom Verlaine των Television στην κιθάρα, αποτέλεσε το πρώτο single από το «Banga». Με pop διάθεση και αισιόδοξους στίχους, το κομμάτι χτίζει την ιδανική μουσική γέφυρα για να περάσουμε στο «This is the girl», μια μπαλάντα αφιερωμένη στην μνήμη της Amy Winehouse.

Δεν είναι η πρώτη φορά που η Patti Smith γράφει κομμάτι αφιερωμένο σε αδικοχαμένο καλλιτέχνη. Αρκεί να θυμηθούμε το «Gonne Again», του 1996, για τον Fred 'Sonic' Smith αλλά και τον Kurt Cobain. Το «Banga» -που έχει χαρίσει το όνομά του στο άλμπουμ- έχει εμπνευστεί η Smith από το σκύλο του μυθιστορήματος «Master and Margarita» του Ρώσου συγγραφέα Μιχαήλ Αφανάσιεβιτς Μπουλγκάκοφ, και αποτελεί ένα ύμνο στην πίστη και την αφοσίωση.

Η δραματική ταινία ορόσημο «Το τελευταίο ταγκό στο Παρίσι» (1972), του Μπερνάρντο Μπερτολούτσι, καθώς και η ηθοποιός Μαρία Σνάιντερ έδωσαν το υλικό για το –γεμάτο πάθος και συναίσθημα- τραγούδι «Maria». Στο ίδιο μήκος κύματος κινείται και το «Tarkovsky», που αντλεί την έμπνευσή του από την κλασική ταινία φαντασίας του σκηνοθέτη, «The Second Stop Is Jupiter».

Το «Mosaic» γράφτηκε για να υμνήσει την αγάπη με έναν ιδανικό τρόπο, που μόνο η Smith μπορεί να αποδώσει, ενώ το «Nine» που ακολουθεί είναι ένα τραγούδι γενεθλίων γραμμένο για τον Johnny Depp, αγαπημένο φίλο της ερμηνεύτριας. Δέκα λεπτά διαρκεί ο αυτοσχέδιος διαλογισμός για την τέχνη και την φύση με τίτλο «Constantine’s Dream» που μας οδηγεί στο φινάλε του άλμπουμ, την διασκευή του τραγουδιού του μεγάλου Neil Young, «After the Gold Rush», που αποτελεί ιδανικό κλείσιμο.

Η νέα δουλειά της ποιήτριας του punk rock, έχοντας βάση την διερευνητική ματιά της και σε πρώτο πλάνο τις προσωπικές εμπειρίες της -που της δίνουν έμπνευση για δημιουργία- αποτελεί ένα άλμπουμ για «τη σημασία του σεβασμού στη Μητέρα Φύση», όπως δηλώνει η ίδια.

Εδώ, η 65άχρονη Smith, παραμένοντας αυστηρά αντιεμπορική, όχι λόγω κάποιας δυσκολίας στο να έχει πρόσβαση στο ευρύ κοινό, εξακολουθεί να αφουγκράζεται το ένστικτό της -από τα δομημένα ροκ τραγούδια στον ελεύθερης φόρμας πειραματισμό- και να χαρίζει υπέροχες δημιουργίες που έχουν μία αίσθηση αυτοσχεδιασμού και αλληλεπίδρασης. Μόνο τυχαίο δεν είναι το γεγονός, ότι η μουσική της θεωρήθηκε από πολλούς ως το πιο συναρπαστικό μείγμα rock και ποίησης από εποχής Bob Dylan.

Καλλιτέχνης: Patti Smith

Album: «Banga»

Record Label: Columbia Records

Γιώργος Σ. Κουλουβάρης