To Φεστιβάλ Αθηνών ετοιμάζει ένα μουσικό αφιέρωμα, με πρωταγωνιστή αυτή τη φορά τον «Πατριάρχη του Ρεμπέτικου», τον Μάρκο Βαμβακάρη, στις 22 και 23 Ιουνίου, στo Ηρώδειο.

Έχουν περάσει 40 χρόνια από το θάνατό του Μάρκου Βαμβακάρη (1905-1972) και τα αθάνατα τραγούδια του θα ακουστούν για δύο νύχτες στο Ηρώδειο, ατόφια, σπαρακτικά, μαγευτικά, σαν την πολύπαθη ζωή του.

Στη συναυλία θα τραγουδήσουν ο Γιάννης Κότσιρας, ο Δημήτρης Ζερβουδάκης, η Σοφία Παπάζογλου, ο Απόστολος Ρίζος, ο Δημήτρης Νικολούδης, ο Στέλιος Βαμβακάρης και η Εβελίνα Αγγέλου, ενώ θα συμμετάσχουν και οι Vinicio Capossela, Νέα Τάξη Πραγμάτων ΝΤΠ. και Στίχοιμα. Την επιλογή του ρεπερτορίου επιμελήθηκε η Λίνα Νικολακοπούλου.

Από το ένα λιμάνι στο άλλο, από τη Σύρα στον Πειραιά

Ο Μάρκος γεννήθηκε στη Σύρα το 1905 και ήρθε να βρει την τύχη του στον Πειραιά το 1917. Όλη του τη ζωή την έζησε ανάμεσα σ’ αυτά τα δύο λιμάνια που καθόρισαν με μοιραίο τρόπο όλη του την πορεία. Ο ίδιος κουβαλούσε πάντα μαζί του τις μνήμες από τη Σύρα, ο κόσμος του όμως εμπλουτίστηκε από τις παραδόσεις και τους καημούς των προσφύγων που κατέφθασαν στον Πειραιά εκείνα τα χρόνια.

Υπήρξε πάντα χειρώνακτας και συναναστράφηκε φτωχούς ανθρώπους που έκαναν περιστασιακές δουλειές και δεν είχαν καμιά ασφάλεια επαγγελματική και οικονομική. Ζώντας ζωή δύσκολη και ο ίδιος, μπόρεσε να γράψει με τρόπο αυθεντικό για τα βάσανα και τις πίκρες τους.

Γιατί θεωρείται «Πατριάρχης του Ρεμπέτικου»

Το 1933 ηχογραφεί τον πρώτο του δίσκο. Το 1935 γράφει την περίφημη «Φραγκοσυριανή». Το 1936 έρχεται η δικτατορία του Μεταξά, αμέσως μετά ο Β’ Παγκόσμιος Πόλεμος και στη συνέχεια ο Εμφύλιος. Με άλλα λόγια, βίωσε τις πιο δύσκολες στιγμές της πρόσφατης ελληνικής ιστορίας. Και είναι εντυπωσιακό ότι παρ’ όλο που έζησε μια σκληρή ζωή, εκφράστηκε τόσο ποιητικά μέσα από τα τραγούδια του.

Η Φραγκοσυριανή έγινε το πιο διάσημο χασάπικο στον πλανήτη. Οι στίχοι του μπήκαν στα χείλια των Ελλήνων, ενώ ο ίδιος αποτέλεσε την πηγή έμπνευσης όλων των γνωστών συνθετών που ακολούθησαν. Η συμβολή του υπήρξε σημαντική γιατί τα ζεϊμπέκικα και τα χασάπικά του συνεχίζουν και σήμερα να μιλούν στην καρδιά μας.

Ο Βαμβακάρης ήταν αυτός που επέβαλε το τραγούδι με μπουζούκι στην ελληνική δισκογραφία. Πριν τον Μάρκο, ο μπαγλαμάς και το μπουζούκι ήταν υπό διωγμόν, ήταν τα όργανα που παίζαν στα καταγώγια. Είναι ο Πατριάρχης του Ρεμπέτικου. Μια μορφή που ανήκει στην κοινωνική μας μυθολογία.

Ακόμα και σήμερα επίκαιρος

Το Φεστιβάλ Αθηνών ελπίζει με αυτό το αφιέρωμά του να τοποθετήσει το Βαμβακάρη στο βάθρο που του αξίζει σε σχέση με το ελληνικό τραγούδι. Σήμερα εξάλλου, 40 χρόνια μετά το θάνατό του, η μορφή και το έργο του αποκτούν μια αναπάντεχη επικαιρότητα. Ο Μάρκος ήταν αυτός που εξέφρασε, όσο πιο αυθεντικά μπορούσε, τους καημούς των ανθρώπων που ταλαιπωρούνται από τη φτώχεια, τον κοινωνικό αποκλεισμό, την απελπισία και ψάχνουν να βρουν έναν τρόπο για να ζήσουν τη ζωή τους με αξιοπρέπεια. Τα τραγούδια του μεταδίδουν τόση ανθρωπιά και αλήθεια που μοιάζουν να μας παρηγορούν σε αυτόν το δύσκολο καιρό για τον τόπο.

Στην παράσταση θα προβληθεί βίντεο που γυρίστηκε στη Σύρα ειδικά γι αυτή την παραγωγή – αφιέρωμα.

Πληροφορίες: Ηρώδειο, Αθήνα, Φεστιβάλ Αθηνών, 210 3222720, www.greekfestival.gr , στις 9 μ.μ., εισιτήρια 10, 15 και 30€.